نفوذ ایران در خدمت ثبات منطقه

مولفه‌های نفوذ منطقه‌ای ایران و جنس و ماهیت آن چیست؟

در ابتدا بهتر است به این موضوع اشاره کنم که مشکل منطقه این است که همه برای یکی، به این معنی که از نگاه آمریکا همه باید فدای اسرائیل شوند.

آمریکا با ادبیاتی که بویژه روزهای اخیر به کار می‌برد نشان داده صرفا امنیت اسرائیل برایش مهم است. بر همین اساس هم نوع ادبیات وی با فلسطینی‌ها بخصوص ابومازن مهر تائیدی بر این رویکرد است، چرا که آمریکا به ابومازن نیز اعلام کرده اگر پولی به شما می‌دهیم در جهت امنیت و استمرار کیان اسرائیل در منطقه است و نه بر مبنای اقدامات انساندوستانه. در همین زمینه نیز تهدید به قطع کمک‌های مالی به کارگزاران سازمان ملل برای فلسطینی‌ها کرده است. در همین چارچوب نیز به بهانه‌های موشکی، تهدید هسته‌ای و نفوذ منطقه‌ای ایران ادبیات تندی را در مورد کشورمان و همسو با امنیت اسرائیل به کار می‌گیرند.

نفوذ ایران از نوع معنوی، انسانی و کاملا نرم است، نفوذ ایران به دلیل گفتمان اسلامی و انسانی‌اش در خاورمیانه و در کشورهایی از جمله عراق، سوریه، لبنان، شمال آفریقا، یمن، بحرین و... است. نفوذ ایران از نوعی است که امروز دنیا تشنه آن است؛ یعنی ارزش انسانی. جمهوری اسلامی ایران با دیگر کشورها برخورد تحکم آمیز ندارد، بلکه روابط انسانی را در اولویت قرار داده است. نقطه مقابل این ادبیات تحکم‌آمیز برخی کشورها، جمهوری اسلامی ایران قرار دارد که به واسطه نوع گفتمانش نفوذی موثر در کشورهای خاورمیانه دارد.

وضعیت نفوذ ما در بین اقشار مختلف است، برخلاف برخی نفوذها مانند دوره شوروی سابق که تفکرات مارکسیستی در قشر خاصی از جامعه بود، اما نفوذ ایران در بین اقشار به گونه‌ای است که در اقشار مختلف شاهد این نفوذ هستیم. گفتار، نگرش، فرهنگ و فریاد مظلوم خواهی ما باعث شده تبدیل به نگرش و ایدئولوژی در خاورمیانه شود. آمریکا بارها اعلام کرده با چینی‌ها چالش اقتصادی و با جمهوری اسلامی ایران چالش فرهنگی داریم.

نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که نوع نفوذ ایران با نوع نفوذ غرب در منطقه کاملا متفاوت است. غرب به‌واسطه حضور نظامی در منطقه و احداث پایگاه‌های نظامی به‌دنبال کسب نفوذ است. در حالی که نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران تهدیدی برای کشورهای منطقه نبوده، بلکه به عنوان یک فرصت می‌تواند در خدمت افزایش ثبات و امنیت
باشد.

نقش کشورمان در مبارزه و مقابله با تروریسم، چه جایگاهی در افزایش نفوذ و جایگاه منطقه‌ای ایران دارد؟

قطعا این نقش از اهمیتی بالا برخوردار است، جمهوری اسلامی ایران در برخورد با پدیده ساخته شده توسط آمریکا و پدیده شومی که توسط برخی کشورهای منطقه بخصوص عربستان در منطقه شکل گرفته است اولین کشوری بود که حضوری بموقع و موثر داشت. رفتار جدید ایران برای مقابله با جریان فتنه‌انگیز داعش برای ایجاد درگیری منطقه‌ای و خط مقدم مبارزه با داعش و انحراف، علاوه بر خط مقدم مبارزه با اشغالگری اسرائیل است. یکی از دستگاه‌های تولید نفوذ ما صداقت، صراحت و حضور بموقع برای مبارزه با داعش بود که موجب افزایش اعتبار ایران در منطقه
شد.

ایده انقلابی‌گری مردم ایران در نفوذ منطقه‌ای کشورمان به چه میزانی تاثیر‌گذار است؟

پیام انقلاب اسلامی که در آستانه 40 سالگی آن قرار داریم باعث شد قلب‌های منطقه به سمت این پیام گرایش پیدا کند که از آن به نفوذ ایران یاد می‌شود، آن پیام استقلال، کمک به مظلومان و جلوگیری از انحرافات به نام‌های مختلف ولو مقدس بوده که از اساس انقلاب ایران بوده است، اساس انقلاب در واژه بسیار ساده اما بسیار اساسی است که امام(ره) فرمود «برادر نظامی نمی‌خواهید کشورتان استقلال یابد؟» همین پیام انقلاب اسلامی برای مردم منطقه است چرا که جوان یمنی، سوری و... نیز خواهان تصمیم‌گیری در مورد کشور و اداره آن است.

امروز به واسطه نفوذ ایران شاهدیم استکبار جهانی بخصوص آمریکا بیش از آنچه از موشک‌های ایران نگران باشند نگران افکار و فرهنگی که تحت عنوان نفوذ یاد می‌شود هستند. آنها نگران تجهیزات ما نیستند، بلکه نگران فکر و اندیشه ما هستند. امروز بعد از گذشت 40 سال این اندیشه انقلاب در کشورهای مختلفی در خاورمیانه، جهان و بویژه کشورهای پیرامون ایران نهادینه شده است.

دلایل واهمه برخی کشورها از نفوذ منطقه‌ای ایران چیست؟

پیام ما برادری و اخوت است، پیام ما درگیری و جنگ و نزاع با دیگران نیست، در طول 300 سال گذشته به هیچ کشوری حمله نکردیم، بلکه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به کشورمان حمله شد و تهدیدات نظامی علیه ما صورت گرفت و جنگ نابرابری به ما تحمیل شد. برخی کشورها در طول سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیروهای واکنش سریع در خلیج فارس ایجاد کردند. پیام انقلاب اسلامی پیام تصمیم‌گیری از سوی کشورها و استقلال آنهاست و نه جنگ با دیگران.

جمهوری اسلامی ایران برخلاف برخی ادعاها، تهدیدی برای کشورهای همسایه نیست. ما برای سعودی‌ها و خلیج فارس تهدید نبوده و نیستیم، بلکه آنها شورای همکاری خلیج فارس ایجاد کردند که البته مصنوعی بود و دوام نیاورد. برایمان جای سوال دارد که چرا برخی کشورهای منطقه در مورد نفوذ ایران نگران هستند، ما انتظار داشتیم پسا داعش دوره برادری و اخوت باشد اما به واسطه برخی رفتارها، فضای دیگری شکل گرفت.

پیام انقلاب اسلامی برادری و اخوت و همراهی و همکاری کشورهای اسلامی است، جمهوری اسلامی ایران معتقد است باید از این فرصت‌ها و ظرفیت‌های خود برای خاتمه دادن بر حاکمیت، تصمیم گیری و تصمیم سازی خارج از منطقه استفاده کنیم.

علت مطرح شدن ادعاهایی مبنی بر احیای امپراتوری ایران و استفاده ایران از عراق، سوریه و لبنان برای مسلط شدن بر خاورمیانه چیست؟

این ادعاها از سوی برخی کشورها برای توجیه دلایل حضورشان در منطقه مطرح می‌شود. مردم برخی کشورها از جمله عراق، سوریه، یمن و کشورهای منطقه خودشان خواهان استقلال هستند و ایران به دنبال احیای امپراتوری نیست. بلکه این کشورها خودشان به این نتیجه رسیده‌اند که باید مستقل باشند.

امروز جمهوری اسلامی ایران ارتباط خوبی با برخی کشورها از جمله سوریه همچنین لبنان دارد، در صورتی که دخالت بیگانگان وجود نداشته باشد روابط بین ایران و کشورهای منطقه بسیار خوب است و حتی با کشورهایی که مشکلاتی نیز با ما دارند خواهان برقراری ارتباط هستیم، آنها از عدم ایجاد رابطه با ایران در میان مدت و بلند مدت ضرر می‌کنند و نه ایران. بنابراین باز هم تاکید می‌کنم که کشورهای منطقه باید با هم متحد بوده و در کنار هم باشند.

مریم شریف‌زاده