در ماه های آینده، یک کوچ بزرگ اتفاق می افتد / برای بعد از تلگرام چه باید کرد؟

آذر 1393 «ویچت» فیلتر شد و مردم با سرعت به «وایبر» و «واتس آپ» نقل مکان کردند. بعدا «فیس بوک» در یک رکوردزنی بی سابقه با مبلغی هنگفت، واتس آپ را خرید.

مدتی بعد معلوم شد وایبر و وانس آپ ارتباط تنگاتنگی با اسرائیل دارند. وایبر متعلق به «تلمون مارکو»، افسر اطلاعاتی اسرائیل بود.

پس مسئولان ایرانی با «تلگرام» وارد مذاکره شده و پای او را، به بازار ارتباطات ایرانی ها باز کردند. با اختلالی هدفمند در وایبر، کوچ وسیع به تلگرام آغاز شد. در همان سال ها برای تلگرام، سه ویژگی شمرده می شد: الف) سرعت بالا؛ ب) روسی بودن؛ ج) امنیت بالا.

در حالی که نرم افزارهای ارتباط بومی، بدون کوچکترین حمایتی از جانب مسئولان امر، بلاتکلیف مانده و با استقبال کمی مواجه شده بودند، مردم با هول و فشار بسیاری به سمت کاربری تلگرام هل داده شدند. بخش وسیعی از سلوک فردی و اجتماعی ایرانی ها به تلگرام منتقل شد و همزمان موج آسیب های تلگرام گریبانگیر خانواده های ایرانی شد.

حالا به خاطر اغتشاش های اخیر و نفوذ شبکه های بیگانه، تلگرام فیلتر شده است.

برخی مدعی شده اند با این اتفاق بیش از 15 هزار شغل مجازی از دست رفته است. گروهی در قالب یک کمپین از رئیس جمهور خواهان رفع فیلتر تلگرام شده اند.

در همان حال شبکه های پیام رسان جایگزین مثل «سروش»، «آی گپ» و «ویسپی» به رغم رشد سریع السیر کاربران، نتوانسته اند رضایت عمومی را بازگردانند.

مردم به خاطر اسباب کشی مکرر بین شبکه ها، گیج شده و حتی زندگی برای برخی هول انگیز شده است.

آنان گمان می کنند لطمه ای ویرانگر به زندگی طبیعی آنان وارد شده، گویی آب جیره بندی شده یا زلزله ای بزرگ، خانه ها و خیابان ها را نابود کرده است.

بخشی از این التهاب، ناشی از نیازسازی های کاذب، و غیر ضروری بوده که به نفع تلگرام، بر زندگی مردم تحمیل شده است.

ضمن آنکه بخشی از تجارت و تبلیغات و فعالیت های اداری کشور، با سرعتی سرسام آور به تلگرام نقل مکان کرده و این شبکه، جایگزین غول آسایی برای همه شبکه ها و ارتباطات شده است.

اولین کار صبحگاهی بخشی از جامعه، سرکشی به تلگرام بوده است. حتی کارمندان ادارات بدون واهمه از اختلال های امنیتی جاسوسی، فایل ها و مستندات اداری را با تلگرام منتقل می کرده اند.

بپذیریم در مدل زیست جدید، ایرانی ها به هر دلیل، راغبند در یک محیط اجتماعی واحد حضور داشته باشند.

رفتارشناسی ایرانی ها نشان می دهد بر خلاف برخی کشورها، آنان نمی توانند در شبکه های متعدد عضو باشند. آنان می خواهند جایی باشند که همه هستند.

پس ظرف یکی دو ماه آینده، یک کوچ بزرگ شکل خواهد گرفت و این جمعیت سرگردان، بالاخره یک پیام رسان اصلی را به عنوان آشیان اصلی و ملی انتخاب خواهند کرد.

پس لازم است در این فقر و خلأ پیش آمده، دولتمردان به صورت ویژه و غیرتمندانه به وضعیت شبکه های پیام رسان داخلی بیندیشند و برای بازطراحی و ارتقاء شبکه ملی اینترنت گام هایی فراتر از شعار و هیاهو بردارند.

همزمان باید یک مطالبه نخبگانی و رسانه ای جدی شکل بگیرد تا دولت و حاکمیت، یکبار برای همیشه، بسترهای مجازی زندگی ایرانی ها را از سیطره خارجی ها و کمپانی های بزرگ جهانی رها ساخته و این عدم اطمینان تکرار شونده را درمان کند.

سید مهدی سیدی