آیا جنگ اتمی رخ خواهد داد؟

این بحران با آزمایش دو موشک بالستیک قاره‌پیمای کره شمالی شروع شده که حکایت از اثبات ظرفیت این کشور برای هدف قرار دادن ایالات متحده را داشت. در واکنش به این حادثه، شورای امنیت سازمان ملل به اتفاق آرا، سخت‌ترین تحریم‌ها را علیه کره شمالی وضع کرد تا این کشور کوچک تحت فشار اقتصادی قرار گرفته و دست از برنامه تقویت تسلیحات هسته‌ای خود بردارد؛ اما واکنش کره شمالی تند و بی‌سابقه بود و علنا اعلام کرد حملات اتمی در مرحله اول به جزیره گوام انجام خواهد شد. لذا تهدیدهای طرفین علیه یکدیگر به طور بی‌سابقه‌ای تشدید شده و هر دو کشور خود را آماده جنگ نشان دادند.

ترامپ از تهدیدات کره شمالی برآشفته شد و گفت اگر کره شمالی علیه آمریکا اقدامی انجام دهد با آتش و خشمی بی‌سابقه مواجه خواهد شد. کره شمالی نیز هزاران نفر از مردم را به خیابان‌ها آورد که با حمایت از رهبر جوان خود خواهان حمله هر چه سریع‌تر به جزیره گوام که تحت حاکمیت آمریکاست بودند.

در واکنش به این تهدیدات لفظی نه‌تنها جهان تهدیدات ترامپ را جدی نگرفت بلکه برخی مسئولان بلند پایه آمریکایی از سیاست‌ها و لفاظی‌های وی انتقاد کردند که او نوع تعامل با تهدیدهای جهانی را بلد نیست و ندانسته حرف‌هایی می‌زند که می‌تواند برای جامعه جهانی ازجمله آمریکا گران تمام شود. عده‌ای هم ضمن متهم کردن ترامپ به مطالعه نکردن و ناآگاهی از تحولات جهانی گفتند که حرف‌ها و رفتارهای ترامپ بیش از هر زمانی نشان می‌دهد وی چقدر نسبت به تحولات جهان ناآگاه و تهدیداتش توخالی است. یکی از استراتژیست‌های آمریکایی می‌گوید ترامپ رهبر بزرگی نیست وگرنه در شرایط تشدید بحران، تهدید نمی‌کرد بلکه اگر توانایی می‌دید آماده عمل می‌شد، اما لفاظی‌های ترامپ باعث شده تا این دو دشمن تاریخی نزدیک تر
به یک جنگ اتمی شوند.

اما شانسی که ترامپ دارد این است که چند ژنرال کارکشته و با تجربه در کنارش هستند که مانع خرابکاری عمیق و گسترده وی می‌شوند. در همین زمینه جیمز ماتیس وزیر دفاع هشدار می‌دهد که هرگونه جنگ با کره شمالی فاجعه بار خواهد بود؛ لذا آمریکا تلاش می‌کند از راه دیپلماتیک بحران را حل کند. وی با نادیده گرفتن تهدیدات ناشیانه ترامپ می‌گوید تلاش‌های آمریکا علیه کره شمالی دیپلماتیک است و بر مبنای دیپلماسی پیش می‌رود و نتایجی دیپلماتیک نیز به دست می‌آورد.

اگرچه جنگ لفظی میان رئیس‌جمهور آمریکا و رهبر کره شمالی تا حدی از کنترل خارج شده و به سمت یک درگیری نظامی سوق پیدا کرده و حتی خطر وقوع جنگ جهانی سوم را محتمل کرده است، ولی با توجه به وجود تیم باتجربه و محاسبه‌گر در آمریکا بعید است آمریکا به سمت تشدید بحران برود چون با وقوع جنگ اتمی هیچ کس نمی‌تواند میزان کشته‌ها و تخریب‌های آن را مورد محاسبه قرار دهد لذا احتمال توسل به جنگ اتمی بعید به نظر می‌رسد و نهایتا آمریکا و طرف‌های درگیر در بحران مجبور به کنار آمدن با کره شمالی هسته‌ای و مذاکره با آن کشور برای حل و فصل دیپلماتیک بحران هستند.

دکتر غلامرضا کریمی

استاد دانشگاه خوارزمی