شبکه «امید» و ایجاد امید در دل خانواده‌ها

بنابراین همان‌طور که مخاطبان تنوع‌طلب شده‌اند، بر همین اساس رسانه‌ها هم توجه بیشتری معطوف نیازهایشان کرده‌اند و می‌کوشند به طرق مختلف این نیازها را پاسخ بدهند. امروزه تمام کشورهای جهان در چنین شرایطی که فضای مجازی و اینترنت توجه‌ها را به سمت خود جلب کرده‌اند، برای این‌که بتوانند مخاطبانشان را همچنان به خود معطوف نگه دارند، ناچارند با تنوع بخشیدن به محتوای شبکه‌هایشان این اتفاق را جبران کنند. به عبارتی، امروز در دنیا تمام گردانندگان و دست‌اندرکاران رسانه‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند و بر اساس مخاطب‌سنجی از نیازهایشان آگاه و متوجه می‌شوند که آنها به چه چیزی بیشتر احتیاج دارند. لذا برنامه‌سازی‌هایشان هم بر اساس همین نیازها و مطالبات صورت می‌گیرد و شبکه‌هایی را شکل می‌دهند که پاسخگوی نیاز مخاطبان باشد.

یکی از اصلی‌ترین طیف مخاطبان هر شبکه‌ای، قشر کودک و نوجوان است؛ بویژه قشر نوجوان که مطالبات خاص نسل خود را در آستانه بلوغ دارند و لذا در بسیاری از کشورهای جهان چه در مطبوعات و چه در رادیو و تلویزیون و رسانه‌های جمعی دیگر، این رسانه‌ها به دنبال این هدف هستند که نیاز این قشر عظیم و وسیع رسانه‌ای خود را پاسخ بگویند و مخاطبانشان را همچنان حفظ کنند. نوجوانان امروزی که اصطلاحا «تین‌ایجر» نامیده می‌شوند، نیازهای خاصی دارند که با مخاطبان گروه‌های سنی دیگر متفاوت است. چنان‌که در بسیاری از کشورها حتی می‌بینیم همان‌طور که برای افراد سن‌وسال‌دار و سالمند شبکه‌ها و برنامه‌های ویژه تهیه می‌شود، به دنبال تامین نیازهای روانی و خبری و اطلاع‌رسانی قشر نوجوان هم هستند و برای این‌که بتوانند برای این قشر از مخاطبان برنامه‌سازی کنند، ابتدا نیازسنجی صورت می‌دهند و بعد برنامه‌سازی می‌کنند.

در کشور ما ایران هم رسانه ملی توانسته تعداد شبکه‌های گوناگون خود را به لحاظ کمی افزایش بدهد و این امر مبارکی است. این‌که آیا این شبکه‌ها می‌توانند به این نیازها پاسخ دهند و موفق عمل کنند یا نه را باید منتظر بمانیم و در عمل ببینیم چه خواهد شد و مخاطبان چگونه با این رسانه و شبکه جدید برخورد می‌کنند. باید ببینیم که آیا نوجوانان به طرف این شبکه کشیده می‌شوند و یا از آن دوری می‌جویند. با این حال برآوردها و مشاهدات اولیه این را نشان می‌دهد که استقبال از رسانه ملی روز به روز در حال افزایش است و این آمار مخاطبان شبکه‌های گوناگون روز به روز بیشتر می‌شود. همین امر باعث شده گردانندگان و دست‌اندرکاران رسانه ملی به این فکر بیفتند که چگونه قشرهای عظیم و گوناگون را به تماشای خود بنشانند و رضایت نوجوانان و جوانان را هم در پی داشته باشند. لذا افتتاح رسمی شبکه تلویزیونی «امید» هم در همین راستا است. شبکه «امید» این امید را در دل‌های نوجوانان و خانواده‌هایشان ایجاد می‌کند که بتوانند برنامه‌های متنوع و سازنده‌ای را از این شبکه شاهد باشند و بخش عمده نیازهایشان پاسخ داده شود.

توصیه‌ام این است که در این گونه شبکه‌ها و برنامه‌هایشان مطالعات خوبی در زمینه‌های روان‌شناختی و جامعه‌شناسی صورت بگیرد. ضمنا پیشنهاد دیگری هم به برنامه‌سازان این شبکه‌ها دارم که از مرکز دوری کنند و در برنامه‌هایشان مخاطبان سرتاسر کشور و نوجوانان شهرهای مختلف را در نظر بگیرند که در این صورت به موفقیت نزدیک‌تر می‌شوند.

دکتر عباس اسدی

استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی