دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
بیشک شخصیت قدم در فیلم «کارگر ساده نیازمندیم» از چالش برانگیزترین نقشهای کارنامه کاری تان تا امروز است. برای شروع از چگونگی همکاری با منوچهر هادی و از ویژگیهای این نقش بگویید؟
چند سال پیش من تئاتر «شایعات» را بازی میکردم که منوچهر هادی به دیدن آن تئاتر آمد و در صحبتهایی که داشتیم ابراز تمایل کرد که با هم همکاری داشته باشیم. بعد از آن همزمان با کارگردانی و بازی تئاتر «جوجه تیغی»، هادی هم پروژه «کارگر ساده نیازمندیم» را در دست داشت و بالاخره با صحبتهایی که با هم داشتیم تصمیم گرفتم نقشی را که خیلی از خود من دور بود، بپذیرم.
از چه لحاظ شخصیت «قدم» از خودتان دور بود؟
«قدم» برای بقای خود و رسیدن به اهدافش به تهران مهاجرت میکند و من از جغرافیای این شخصیت و شهری که از آن به تهران مهاجرت کرده بود اطلاع چندانی نداشتم، اما از این منظر که خود من هم به قول معروف بچه شهرستانی (همدان) هستم که برای رسیدن به اهدافم و حتی بقا به تهران آمدم با هم وجه مشترک داشتیم.
همه آدمها برای بقا هزینه میدهند و قدم با وجود قرار گرفتن در آن شرایط سخت باز هم هر چه در توان دارد، میگذارد تا شریف باقی بماند. قدم در این فیلم قهرمان نیست، اما تلاش میکند قهرمان باشد و اقداماتی در سطح درک خودش در زندگی انجام دهد. سال گذشته از من فیلم «لانتوری» به کارگردانی رضا درمیشیان بر پرده سینماها بود و آنجا هم من نقش پسری را داشتم به نام بهرام که او هم مانند قدم در «کارگر ساده نیازمندیم» در جامعه زیردست زندگی میکرد، اما او بر خلاف بهرام بقای خودش را با خشونت نگه نمیدارد و دوست دارد شرافتمندانه زندگی کند.
چه ایدههایی برای پرداخت بهتر این شخصیت میان شما و آقای هادی رد و بدل شد؟
کارگردانها معمولا فضایی را در کار به وجود میآورند و اگر آن فضا با ذهنیت آن بازیگر هماهنگ باشد میتوان به آینده آن کار امیدوار بود. در کارگر ساده نیازمندیم هم فضای کلی کار مثبت بود. بازیگران پیش از شروع کار جلسات متعددی را با کارگردان داشتند و من بشخصه سعی کردم تصویرهایی که در ذهنم راجع به این شخصیت دارم را روی کاغذ پیاده و به هادی ارائه کنم. در نهایت هر تصویری که خوب بود از مسیر ذهنی منوچهر هادی که صاحب کار بود میگذشت و فیلمبرداری میشد.
از نقاط قوت بازیگری شما در این فیلم میتوان به حفظ ریتم در بازی اشاره کرد، منظورم تنش و نوعی ناآرامی است که در قدم از ابتدا تا انتهای فیلم میبینیم. چطور به این ریتم یکدست رسیدید؟
من هر وقت میخواهم سکانسی را بازی کنم چند سکانس قبل و بعد از آن را در ذهنم مرور میکنم، ضمن این که از ابتدا به شناخت کاملی از این شخصیت رسیده بودم. قدم شخصیت آرامی دارد که سعی میکند در زندگیاش به خواستههایش برسد، اما اتفاقاتی که شخصیتهای اطرافش رقم میزنند او را به جاهایی میبرد که شاید خودش نخواهد، بنابراین چهرههای بعدی این شخصیت به مرور نمایان میشود.
ترکی صحبت کردن برایتان سخت نبود؟
بشدت سخت بود. من آذری نیستم و اصلا این لهجه را بلد نبودم، اما بیشتر از دو ماه خیلی فشرده تمرین کردم تا از هویت اصلی آن دفاع کنم. در بازیگری قدرت بداهه خیلی مهم است. چون در لحظه ممکن است بازیگر بداههای بگوید که به درآوردن نقش و موقعیت خیلی کمک کند، اما وقتی قرار است به زبان آذری نقشی را بازی کنی از آنجا که تسلطی به آن زبان نداری دیگر نمیدانی چه بداههای بگویی! به همین خاطر من سعی کردم در سکانسهایی که فارسی صحبت میکنم تا جایی که میشود از خلاقیت خودم و همچنین فضایی که منوچهر هادی در اختیارم قرار میداد، استفاده کنم. من اصلا سعی نکردم آذری را تخصصی صحبت کنم، اما با این شخصیت همذاتپنداری کردم و تمام سعیام را به کار گرفتم طبیعی باشد که هر نقطه ضعف یا قوتی دارد به دل مخاطب بنشیند.
آموزههای شما از تئاتر چه بوده که از آنها برای باورپذیر کردن نقشهایتان در کارهای تصویری استفاده میکنید؟
من از 16 سالگی تئاتر کار میکنم و کارم را در ابتدا با کارهای کودک و فانتزی شروع کردم. این کارهای فانتزی این اجازه را به بازیگر میدهد او خود را بشکند و به شکل و شمایل دیگری تبدیل شود. در تئاتر من یاد گرفتم یک نقش یا یک لحظه را بازی میکنند، در تلویزیون نشان میدهند و در سینما به آن فکر میکنند. تجربههای تئاتری من باعث شد با انرژی و اندوختهای قوی تر وارد عرصه تصویر شوم. هر چند از اول چندان عجلهای هم برای ورود به کارهای تصویری نداشتم، ولی وقتی وارد این حوزه شدم تصمیم گرفتم هر کاری را نپذیرم و درست تصمیم بگیرم.
معمولا مردم وقتی شما را میبینند چه میگویند؟
مردم معمولا لطف دارند و سلفی میاندازند و...، اما خوشبختانه وقتی به کارنامهام نگاه میکنم هیچوقت کاری انجام نداده ام که به شعور مردم توهین شود. تلاشم همیشه این بوده که در کارهایم به عزتی که در ذهنم دارم ، برسم.
حرف ناگفتهای درباره «کارگر ساده نیازمندیم» باقی مانده؟
امیدوارم مخاطب وقت بگذارد و بین این همه فیلم رنگارنگ روی پرده، برود و این فیلم شریف و انسانی را در سالن سینما ببیند.
ساناز قنبری
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد