نقشه‌ دانشمندان برای کاوش بزرگ‌ترین سیارک فلزی منظومه شمسی

داستان از این قرار است که دانشمندان آزمایشگاه ملی لاورنس لیورمور و همتایانشان در آزمایشگاه فیزیک کاربردی جان هاپکینز قرار است دستگاهی پیچیده بسازند که سفری به درازای صدها میلیون کیلومتر را طی می‌کند تا خود را به بزرگ‌ترین سیارک فلزی منظومه شمسی برساند.

قرار است در این مأموریت تاریخی، سیارک پسوخه (Psyche) برای نخستین بار مورد بررسی قرار گیرد.

از نگاه دانشمندانی که در این مأموریت حضور دارند، رسیدن به این سیارک اهمیت زیادی دارد، زیرا تصور می‌شود هسته این سیارک از نوع سیاره‌ای است که سیارک پسوخه بقایای آن است.

به‌نظر می‌رسد، پسوخه برجای مانده از برخورد بزرگی است که در مراحل ابتدایی پیدایش منظومه شمسی صورت گرفته است. مورگان برگس، از دانشمندانی است که می‌گوید: ما فکر می‌کنیم شناسایی دقیق این سیارک به درک ما درباره هسته‌های پنهان زمین، مریخ، عطارد و زهره کمک زیادی خواهد کرد.

از آنجاکه ترکیبات فلزی نیکل و آهن سیارک پسوخه شباهت زیادی به هسته زمین دارد، این ماجراجویی فضایی به دانشمندان کمک می‌کند تا به درک بهتری درباره چگونگی از هم جدا شدن لایه‌های مختلف یک سیاره نظیر پوسته و هسته دست یابند.

به‌طور کلی، سیارک‌ها اجرام فضایی صخره‌ای محسوب می‌شوند که به دور خورشید در حال چرخش هستند. ابعاد سیارک‌ها بسیار متغیر است، به طوری که از اجرام ریز گرفته تا نمونه‌هایی به قطر یک کیلومتر در منظومه شمسی رصد شده‌اند.

سیارک پسوخه که نام آن برگرفته از الهه روح در یونان باستان است، همچون بسیاری از سیارک‌های دیگر در کمربند سیارکی حائل میان مریخ و مشتری واقع شده است.

این کمربند سیارکی خانه بیش از یک میلیون سیارک با قطر بزرگ‌تر از 800 متر است که البته ناسا تخمین می‌زند، انبوهی از سیارک‌های ریزتر هم در آن وجود دارد.

دانشمندان در حالی که تقریبا از ترکیبات ‌اصلی تشکیل‌دهنده سیارک پسوخه یعنی آهن و نیکل مطمئن هستند، نیم‌نگاهی هم به سایر عناصر مهم نظیر سیلیکون، پتاسیم، آلومینیم، کلسیم، سولفور، توریم و البته اورانیم دارند.

مورگان برگس می‌گوید: سطح این سیارک،‌ حجم قابل توجهی از پرتوهای گاما را منتشر می‌کند که تحت تأثیر بمباران پرتوهای کیهانی قرار می‌گیرد. با اندازه‌گیری دقیق انرژی حاصل از پرتوهای گاما، این امکان فراهم می‌شود که تخمین مطمئنی درباره ترکیبات سازنده سطح آن ارائه کنیم.

دستگاهی که این دانشمندان می‌سازند، نوعی طیف‌سنج پرتوی گاما محسوب می‌شود که با نام جی‌ماینی ـ پلاس (GeMini-Plus) روانه سفر طولانی فضایی می‌شود.

این دومین دستگاه در نوع خود محسوب می‌شود که این دانشمندان در 13 سال گذشته ساخته‌اند. پیشتر در سال 1383/ 2004 نخستین نمونه از این فناوری در دل کاوشگر مسنجر (Messenger) در مسیر کاوش سیاره عطارد جاسازی شد.

ماموریت این کاوشگر چندی پیش و با اتمام ذخیره سوخت در برخورد هدایت شده با سطح سیاره عطارد به پایان رسید.

مترجم: مهدی پیرگزی

جام‌جم

منبع: phys.org