سفر الجبیر به بغداد؛ عقب‌نشینی عربستان در مقابل ایران و عراق

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از مهر، خبرگزاری «اسپوتنیک» روسیه در گزارشی در خصوص سفر عادل الجبیر وزیر خارجه سعودی به بغداد نوشت: آنهایی که پیگیر ماجراهای منطقه هستند می دانند که ارتش عراق و نیروهای مردمی آن این روز ها در حال ستیز با گروه هایی هستند که عربستان سعودی و هم پیمانانش برای تضعیف و سرنگونی دولت عراق حمایت می کردند و می کنند. وقتی وزیر امور خارجه عربستان از یکپارچگی و ثبات در عراق صحبت می کند کارشناسان پوزخند می زنند، مگر همین کشور نبود که چندی پیش به دنبال تجزیه و فدرالی کردن وبی ثباتی عراق بود؟

از بدو تاسیس اولین نسل پادشاهی سعودی با همکاری «محمد بن عبد الوهاب» (حدود ۲۰۰ سال پیش) عراق مقصد حمله آنها بود و چندین نوبت به شهرهای مذهبی عراق مخصوصا کربلا شبیخون زدند و امنیت عراق و عراقی ها را بر هم زدند. پس از فروپاشی دولت عثمانی، عراق با توجه به شرایط جمعیتی و امکانات علمی وفنی و مالی جزء کشورهای قدرتمند عرب به حساب می آمد و به این دلیل سعودی ها همیشه واهمه درگیری با آن را داشتند، سعودی ها در ظاهر وانمود می کردند که تمایل به روابط حسنه با این کشور دارند ولی عملا هیچ وقت روابط حسنه با عراق نداشتند.

پس از انقلاب اسلامی در ایران چون سعودی ها از امیال باطنی صدام با خبر بودند وی را تشویق کردند به ایران حمله کند و رهبر بلا منازع اعراب شود. صدام هم بدون در نظر گرفتن قد و قواره خود از تعریف و تمجید غره شد و به ایران لشکر کشی کرد. او باور داشت طی ۲ هفته یا حداکثر ۲ ماه به هدف خود خواهد رسید و این پیروزی زود هنگام وی را به رهبر بلا منازع اعراب تبدیل خواهد کرد، اعرابی که پس از درگذشت «جمال عبد الناصر» برای جانشینی وی سخت با یکدیگر در حال منازعه بودند و هستند.

سعودی ها امیدوار بودند جنگ عراق با ایران منجر به تضعیف دو قدرت رقیب آنها در منطقه شود و پس از ۸ سال جنگ باور داشتند نیروهای مسلح عراق فرسوده شده است. پس از پایان جنگ عراق و ایران اختلافات عرب های حوزه خلیج فارس به سرکردگی عربستان سعودی با عراق مجددا ظهور کرد و با توجه به اینکه سعودی ها امیدوار بودند جنگ عراق با ایران منجر به فرسوده شدن ارتش این کشور شده باشد دیگر نظرات خود علیه عراق را بی پروا مطرح می کردند. در این بین آمریکایی ها هم تلاش داشتند از آب گل آلود ماهی بگیرند و دو طرف را بر علیه یکدیگر تحریک می کردند امری که در نهایت منجر به حمله عراق به کویت و در نهایت اشغال عراق انجامید.

علیرغم سقوط صدام اما سعودی ها هیچ وقت از خصومت خود علیه ملت عراق دست نکشیدند و به این دلیل اختلافات میان عربستان سعودی و عراق ادامه یافت تا ثابت کند سعودی ها با رژیم عراق مشکل نداشتند بلکه با خود عراقی ها مشکل داشتند. سعودی ها متصور بودند پس از سرنگونی صدام بر عراق چیره خواهند شد اما در کمال ناباوری هم پیمانان ایران بر قدرت در عراق مسلط شدند. اشتباه سعودی ها مشابه همه محاسبات دیگرشان در این بود که حاضر نبودند بپذیرند اکثریت جمیعت عراق را شیعیان تشکیل می دهند و بدیهی است هرگونه انتخاباتی برگزار شود این افراد خواهند توانست حکومت دست نشانده اقلیت را کنار بزنند.

سعودی ها پس از سرنگونی صدام حسین بیش از پیش نسبت به قدرت گرفتن مجدد عراق واهمه داشتند چون این بار یک عراق با رهبری شیعی و همسو با ایران می توانست خطری جدی تر برای آنها ایجاد کند و به این دلیل تلاش کردند از همان ابتدا روی ایجاد تفرقه میان ملت عراق سرمایه گذاری کنند. نه فقط به اختلافات میان شیعیان و سنی ها و کرد ها دامن زدند بلکه حتی تلاش کردند درون خود اقوام و مذاهب نیز تفرقه ایجاد کنند به گونه ای که در موارد زیادی شاهد بودیم شیعیان به جان هم افتادند – سنی ها با هم درگیر شدند و کردها هم رو در روی هم قرار گرفتند.

با توجه به این شرایط بدیهی بود که دولت های عراق نسبت به فعالیت و عملکرد سعودی ها در کشورشان حساس باشند ودر نهایت ملاحظه کردیم که دخالت های سفیر عربستان سعودی در بغداد منجر به آن شد که عراق این سفیر را طرد کند و روابط دو کشور بیش از پیش تیره شود. اگر حمایت ایران از دولت و مردم عراق نبود شاید بتوان گفت تلاشهای عربستان سعودی در عراق چند سال پیش به نتیجه رسیده بود و امروز وزیر امور خارجه عربستان به جای ملاقات با «حیدر العبادی» با «ابوبکر البغدادی» باید ملاقات می کرد.

حال که شرایط برگشته و ارتش و نیروهای مردمی عراق در حال نابودی آخرین پایگاه های تروریست ها در این کشور هستند عربستان سعودی به تکاپو افتاده تا جبران گذشته را کند تا شاید بتواند از خشم مردمان عراق در امان باشد. همین که عربستان سعودی به ناکامی های خود اذعان داشته خود یک پیروزی بزرگ برای مردم و حکومت عراق و بالطبع حامی بزرگ آنها ایران به حساب می‌آید.