اروپا در دامان راست گرایی

در سالی که گذشت، شاهد بودیم که تروریستی با یک اتوبوس به گروهی از مردم فرانسه حمله کرد و بیش از 80 نفر را کشت. همچنین در حوادث تروریستی آلمان، در خبرها آمده بود که با چنین شیوه‌ای اقدام به قتل عام مردم کردند و حتی با استفاده از تبر و ابزار دیگر جان مردم را می‌گیرند. این نشان می‌دهد که تروریست‌ها از هر ابزاری برای رسیدن به اهداف خود استفاده می‌کنند. استفاده از ابزار عمومی با چنین کاربردهایی از سوی تروریست‌ها باعث شده که سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی اروپا برای جلوگیری از اقدامات خرابکارانه دچار مشکل شود. آنان در رصد تروریست‌ها کار دشواری را در پیش دارند. این نشان می‌دهد که مفهوم امنیت در اروپا به صورت کلی تغییر کرده و نهادهای مسئول به صرف تشدید تدابیر امنیتی، نمی‌توانند جلوی اقدامات تروریستی و خرابکارانه را بگیرند.

از یاد نباید برد که داعش به گونه‌های مختلف تلاش می‌کند قدرت خود را به نمایش بگذارد و هواداران و گروه‌ها و افرادی که به نوعی جذب این گروه می‌شوند توصیه می‌کند که نیازی نیست برای پیوستن به داعش و همراهی با آن خود را به مشقت سفر بیندازند بلکه در همان محل استقرار خود برای اقدام تروریستی تلاش کنند. این شیوه جدیدی از اقدامات تروریستی در اروپاست و کسانی که به افکار و ایده‌های تکفیری نزدیک هستند و برخی از آنها عنوان گرگ‌های تنها را دارند اقدامات خرابکارانه خود را در محل اقامت خود و محیط پیرامونی انجام می‌دهند. این اقدامات دیگر شبکه‌ای نیست که از سوی سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی رصد شود. کشف چنین شبکه‌هایی کار بسیار سخت و دشوار است.

درباره ریشه‌های این خشونت‌ها البته تفکرات متفاوتی در اروپا وجود دارد و برخی از آنان این اقدامات را منتسب به جریان‌های اسلام‌گرا نمی‌کنند. در برخی از کشورها شاهدیم که مردم دولت‌هایشان را درباره نوع مناسبات و روابطی که با عربستان برقرار کردند، مورد نکوهش شدید قرار می‌دهند. در چند هفته اخیر در خبرها آمده بود که در انگلیس، ترزا می‌ نخست‌وزیر انگلیس مورد انتقاد جدی جرمی کوربین رهبر حزب کارگر قرار گرفت و رهبر حزب لیبرال دموکرات بشدت سیاست‌های انگلیس را در نوع مناسبتش با عربستان به عنوان تزریق کننده افکار تروریستی به گروه‌های تکفیری مورد انتقاد قرار داد. این مساله نشان می‌دهد که بخشی از جوامع اروپایی و اندیشمندان و صاحبنظران و آگاهان و فعالان سیاسی در اروپا نسبت به چنین مسائلی حساس هستند. اما به هر حال تفکر قالب در اروپا و سیاست‌های اتحادیه اروپا بر این مبنا استوار است که اقدامات تروریستی را بیشتر متوجه اسلام و اسلام‌گرایان می‌کنند و البته ترویج این تفکر به خودی خود تبعات امنیتی فراوانی را برای اروپا در پی خواهد داشت. از سوی دیگر اشاعه چنین افکاری باعث رشد راست‌گرایان افراطی در این قاره خواهد بود. بخشی از رسانه‌های موجود در اروپا در پی القای این موضوع به افکار عمومی هستند که این اقدامات خرابکارانه و تروریستی ناشی از افکار اسلامی تروریست‌ها است و بنابراین نمی‌ توان اطمینانی به جریان‌های اسلام گرا در این زمینه داشت. در کنار این موضوع باید توجه داشت که وجود و رشد این جریان‌های افراطی راست‌گرا یکی از منابع و عوامل رشد ناامنی و تهدیدی برای امنیت در اروپا هستند.

مرتضی مکی/ تحلیلگر مسائل اروپا