صحنه کم‌نور تئاتر در شهرستان‌ها

به باور مهدی شفیعی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی برگزاری چنین همایش‌هایی به نوعی وسیله‌ای برای رسیدن به هدف اصلی و فرآیندی منطقی برای تولید تئاتر در شهرستان‌هاست.

به گزارش جام‌جم، دبیر سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیز معتقد است هدف این همایش باید نشان دادن برآیند تئاتر در طول یک سال در استان‌های مختلف باشد. سعید اسدی می‌گوید: جشنواره تئاتر استان‌ها در مسیری قرار گرفته که هدفش تولید آثار برای مخاطبان در استان‌های مختلف است. به باور او، این جشنواره‌ها باید تقویت و با شکوه برگزار شوند.

فارغ از اینها، هنرهای نمایشی تا چه اندازه در شهرستان‌ها جدی گرفته می‌شود؟ آیا فعالان هنرهای نمایشی و مخاطبان آنها امکاناتی مشابه آنچه در پایتخت به چشم می‌خورد، در اختیار دارند؟ آیا امکانی برای مخاطبان شهرستانی وجود دارد تا به تماشای تولیدات برجسته تئاتر کشور در سالن‌های استان خود بنشینند؟

تغییر آیین‌نامه دفاتر نمایش در استان‌ها

مدیر مرکز هنرهای نمایشی که می‌گوید هدف اصلی این مرکز تولید نمایش در کشور است، در توضیح آن عنوان می‌کند: افزایش روند تولید سبب می‌شود مخاطب بیشتری برای دیدن تئاتر بیاید.

شفیعی با اشاره به نبود اعتبار مشخص برای فعالیت گروه‌های تئاتری به عنوان یکی از معضلات تئاتر امروز کشور، می‌افزاید: اگر مدیر تئاتری از ابتدای کار سرفصلی را مشخص کند مرجعی برای هیات مدیره انجمن هنرهای نمایشی خواهد شد و امیدواریم به فعال شدن چرخه تولید تئاتر کمک شود.

مدیر مرکز هنرهای نمایشی به روسای انجمن‌های هنرهای نمایشی استان‌ها توصیه می‌کند مشارکت برای ساخت پلاتو و تغییر آیین نامه‌های استان‌ها را در اولویت قرار دهند.

به گفته شفیعی یکی از کارهایی که قرار است انجام دهیم تغییر آیین‌نامه دفاتر نمایش در استان‌هاست؛ چرا که معتقدیم ساختار آیین‌نامه‌ها باید به روز شود.

همواره تئاتر دراستان‌ها

مدیر امور استان‌های مرکز هنرهای نمایشی نیز با اشاره به همایش «آثار برگزیده جشنواره‌های تئاتر استان‌ها» به جام‌جم می‌گوید: رویکرد ما در این همایش این است که با وجود آوردن پل‌های ارتباطی و فضای آموزشی به بالندگی تئاتر استان‌ها کمک کنیم. به گفته اتابک نادری، در این همایش افزون بر کارگردان‌ها، روسای انجمن‌های نمایش هر استان نیز حضور داشتند و توانستیم با وجود آوردن فضای تعاملی نتایج مطلوبی را از این برنامه بگیریم.

سال گذشته طرحی برای حمایت از گروه‌های نمایشی برای اجرای آثارشان در استان‌های دیگر در دستور کار مرکز هنرهای نمایشی قرار گرفت. نادری درباره جزئیات این طرح با عنوان «همواره تئاتر» می‌گوید: برای حمایت از گروه‌های تئاتری استانی، اداره‌کل هنرهای نمایشی از نمایش‌های برگزیده جشنواره‌های تئاتر استانی، برای اجرا در شهرهای همجوار یا استان‌های دیگر حمایت مالی می‌کند. به گفته او، از هر گروه برگزیده بین چهار تا شش میلیون تومان حمایت مالی می‌شود و براساس این طرح هر گروهی بتواند نظر انجمن نمایش شهری غیر از شهر خود را برای اجرا جلب کند، می‌تواند از حمایت مالی طرح همواره تئاتر بهره‌مند شود.

او با اشاره به محدودیت گروه‌هایی که در هر استان پوشش داده می‌شود، می‌افزاید: امسال هر استان یک تا دو برگزیده دارد که ما هم برای همین تعداد گروه در سطح کشور پیش‌بینی مالی داشته‌ایم، اما امیدواریم در آینده بتوانیم این حمایت را توسعه دهیم.

به گفته مدیر امور استان‌های مرکز هنرهای نمایشی، نمونه این کار قبلا در استان کرمان انجام شد و هنرمندان‌ استان با اجرای مشابه آن فعالیت‌های مثبتی انجام دادند و ما هم در راستای انتقال تجربیات موفق تصمیم گرفتیم این طرح را در کل کشور اجرا کنیم.

مسئول برگزاری همایش آثار برگزیده جشنواره‌های تئاتر استان‌ها در پاسخ به این پرسش که گروه‌های شهرستانی برای اجرا در تهران یا در شهرهای دیگر از چه امکانات دیگری برخوردارند، می‌گوید: اتفاقا هدف از این همایش تعامل گروه‌های شهرستانی با یکدیگر و معرفی آثار به مخاطبان و تماشاخانه‌های خصوصی تئاتر تهران است. به گفته نادری، دیدار هنرمندان و رؤسای انجمن هنرهای نمایشی استان‌ها با صنف تماشاخانه‌های خصوصی تهران و بازدید از آنها باعث شکل‌گیری تعامل بیشتر این هنرمندان و معرفی آثارشان به تماشاخانه‌های خصوصی تهران است.

مخاطبان بیگانه با گیشه

احمد سلیمانی از فعالان تئاتر قم که این روزها نمایش راهبان معبد وانگ را در سالن استاد سمندریان مجموعه روی صحنه برده است، درباره فعالیت گروه‌های نمایشی در شهرستان‌ها به جام‌جم می‌گوید: گروه‌های نمایشی تقریبا از همان امکاناتی برخوردارند که گروه‌های نمایشی در پایتخت بهره می‌برند. اما اساسی‌ترین مشکل ما حداقل در استان قم این است که هنوز در میان مخاطبان و مردم این استان فرهنگ خرید بلیت جا نیفتاده است.

به گفته این کارگردان تئاتر، برخلاف تهران و برخی شهرهای بزرگ هنوز در شهرستان‌ها مردم عادت نکرده‌اند برای تماشای نمایش بلیت تهیه کنند تا حداقل بخشی از هزینه‌های گروه‌های نمایشی از طریق فروش بلیت و گیشه جبران شود.

او با تأکید بر این‌که مرکز هنرهای نمایشی باید ساز و کاری برای سهولت کار گروه‌های نمایشی جهت اجرای تولیداتشان در استان‌های دیگر فراهم کند، می‌افزاید: در این صورت است که گروه‌های نمایشی ترغیب می‌شوند تا فعالیت بیشتری داشته باشند. او معتقد است گروه‌های شهرستانی به حمایت بیشتری نیاز دارند.

او درباره وضعیت تئاتر در استان‌ها، با بیان این‌که شرایط هر استان با استان دیگر متفاوت است، عنوان می‌کند: در استان قم ما با مشکل سالن مواجه‌ایم. در شهر قم فقط یک پلاتو وجود دارد که گروه‌های نمایشی قم برای اجرا در طول سال باید در نوبت‌های طولانی به انتظار بنشینند.

کمیل انتظاری

فرهنگ و هنر