راز طول عمر بیشتر زنان

زنان سراسر جهان از یک امتیاز ویژه برخوردارند: با وجود آن که زنان با افزایش سن، از مشکلات سلامت رنج می‌برند، اما بیش از مردان عمر می‌کنند، چرا؟

کد خبر: ۹۴۴۸۷۴

دکتر استیون اوستاد و دکتر کاتلین فیشر از دانشگاه آلاباما در بیرمنگام، در مقاله‌ای که در نشریه متابولیسم سلولی (Cell Metabolism) منتشر شد، در این باره می‌گویند: انسان‌ها تنها موجوداتی هستند که در آن یکی از دو جنس، از یک امتیاز رایج در زمینه طول عمر برخوردار است. محققان دانشگاه آلاباما افزودند، تفاوت دو جنس انسانی در زمینه طول عمر می‌تواند یکی از عمده‌ترین مقوله‌ها در زیست‌شناسی انسانی باشد.

مایکل آراندا، کارشناس ویدئوهای علمی SciShow می‌گوید: در باره این که چرا زنان بیش از مردان عمر می‌کنند، تعدادی فرضیه اجتماعی و زیست‌شناختی وجود دارد که مردان و زنان یا افراد دارای کروموزوم‌های XX و XY را از یکدیگر متمایز می‌کند.

دهه 1970 یا پیش از آن گفته می‌شد، احتمال بیشتری وجود دارد که مردان از صدمات مرتبط با شغل و نیز استرس که به بیماری‌های قلبی منجر می‌شود، رنج ببرند؛ عادات ناسالمی مثل سیگار کشیدن از عواملی است که می‌تواند از طول عمر مردان بکاهد، اما این روندهای اجتماعی در فرهنگ‌های مختلف متفاوت است و نمی‌تواند توضیح‌دهنده همه چیز باشد.

از این رو دانشمندان بر این عقیده‌اند که آنچه باعث تفاوت طول عمر مردان و زنان می‌شود، باید مرتبط با تفاوت‌های زیست‌شناختی باشد. یک احتمال این است که ژن‌هایی که روی کروموزوم X وجود دارند، بر طول عمر تاثیرگذار باشند، اما این ژن‌ها تاثیرات زیست‌شناختی دیگری هم دارند که بسختی می‌توان همه آنها را برشمرد. به عنوان مثال، کروموزوم‌ها جفت جفت هستند و درحالی که زنان دارای دو کروموزوم جنسی X هستند، کروموزم‌های جنسی مردان شامل یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y است. داشتن دو کروموزوم X به این معنی است که زنان از هر ژنی دو کپی مشابه دارند و اگر یکی از ژن‌ها ناقص باشد، یک ژن پشتیبان دیگر وجود دارد، اما مردها این ژن پشتیبان را ندارند و این باعث می‌شود خطر بیماری‌ها بیشتر آنها را تهدید کند.

فرضیه‌های دیگری نیز وجود دارد که ازجمله آنها تاثیر هورمون‌های جنسی است. دو مطالعه که در بیمارستان روانی آمریکا انجام شد، نشان داد افراد مذکری که اندام تولیدکننده هورمون جنسی در آنها برداشته شده، نسبت به افرادی با شرایط معمولی، طول عمر بیشتری داشتند.

هرچند زنان عمر طولانی‌تری نسبت به مردان دارند، اما با افزایش سن، شرایط سلامت آنها بویژه در باره استخوان‌ها و مفاصل، بدتر می‌شود. فیشر می‌نویسد، این موضوع یکی از گیج‌کننده‌ترین جنبه‌های زیست‌شناسی جنسی در انسان است. به گفته محققان، گمان می‌رود بروز مشکلات سلامت با افزایش سن در کنار داشتن هورمون‌های متفاوت، امتیاز متناقضی برای زنان به همراه داشته باشد: مشکلات سلامت، واکنش‌های ایمنی را فعال می‌کند و فعال شدن واکنش‌های ایمنی که محافظت از بافت‌های پیوندی را به دنبال دارد، به طول عمر بیشتر زنان منجر می‌شود.

این راز زیست‌شناختی قطعا وجود دارد، اما دانشمندان برای حل این معما هنوز باید تحقیقات زیادی در باره افراد هر دو جنس و در سنین مختلف انجام دهند. در این میان، مردان نیز باید عوامل کشنده عمده مثل فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و استعمال دخانیات را بشناسند و کنترل کنند تا امید به زندگی را در این جنس افزایش دهند.