کوه صاحب‌الزمان را دریابید

این کوه و دامنه‌ها و حریم اطراف آن، نه تنها آثار تاریخی متعددی همچون دستکندهای منحصربه فرد طاق علی (با قدمتی بین 8 تا 12 هزار ساله)، تخت رستم (با قدمت چند هزار ساله)، قلعه دختر (با قدمت 3000 سال)، بقایای کهن دژ (3 تا ده هزار سال)، تخت دریاقلی بیک و چندین بند همچون بند مملکت را در خود جای داده و محل برگزاری برخی از آیین‌های باستانی کرمان همچون جشن سده (40 روز پیش از نوروز) و جشن تندرستان (40 روز پس از نوروز) است، بلکه به لحاظ معنوی نیز برای مردم کرمان بسیار حائز اهمیت است، چراکه در پایین دامنه‌های این کوه باستانی، مسجد بزرگ صاحب الزمان و همچنین گلزار شهدای کرمان و قبرستان تاریخی و کنونی این شهر جانمایی شده و کرمانی‌ها هر پنجشنبه به قصد برگزاری مراسم معنوی و زیارت شهدا و اهل قبور خود، راهی دامنه‌های کوه صاحب‌الزمان و محوطه‌های باستانی شیوشگان می‌شوند.

کوه صاحب‌الزمان که به بام کرمان معروف بوده و نماد و هویت این شهر نیز به شمار می‌رود، از یک منظر دیگر نیز برای کرمانیان قابل اهمیت است و آن قداستی است که به دلیل دفن بسیاری از پیامبران قدیم (در کتب تاریخی به دفن برخی از پیامبران در دامنه‌های کوه اشاره شده) و همچنین دفن تمام عارفان صاحب کرامات کرمان در این محدوده، برای این کوه قائل هستند. اما متاسفانه با تمامی این اوصاف و در حالی که هنوز کاوش‌های باستان‌شناسی در منطقه صورت نگرفته و آثار تاریخی آن تعیین حریم نشده است، چندی پیش و در یک اقدام تعجب‌برانگیز، مسئولان بلندپایه کرمان، این کوه را برای ساخت و ساز یک هتل برفراز آن و با بهای اندک، به یک سرمایه‌گذار بخش خصوصی واگذار کردند؛ اقدامی که اعتراض بسیاری از مردم کرمان، خانواده شهدا، فعالان میراث فرهنگی و کوهنوردان را به دنبال داشت؛ عمده مردم کرمان به دلیل تخریب تفریحگاه و نماد شهرشان، خانواده شهدا به خاطر اهانت به مزار عزیزانشان، میراثی‌ها به دلیل بی‌توجهی و تخریب آثار تاریخی محوطه و کوهنوردان و ورزشکاران به دلیل مسدود کردن یک مسیر کوهنورد و طبیعت‌گردی.

در کرمان هر کسی که به سمت کوه‌های کرمان حرکت می‌کند، وقتی از او می‌پرسند کجا بودی؟ می‌گوید مسجد، مسجد کرمان، کوه صاحب الرمان و... و همه اینها عناوینی است که با خرده فرهنگ و فرهنگ کلان ما درهم تنیده است. چشم مردم که از دور به گلدسته‌های مسجد صاحب الزمان می‌افتد، صلوات می‌فرستند و دعای تعجیل در فرج می‌خوانند. چشمشان که به کوه می‌افتد، یاد علی علیه‌السلام می‌افتند؛ طاقی که مردم سال‌ها برای آن افسانه‌ها سراییدند و سینه به سینه پاسبانی‌اش کردند و در نهایت سینه کوه را که می‌بینند به یاد شهدایی می‌افتند که چون کوه، سینه در برابر خصم اهریمن استوار کردند و گویی دادار هستی سال‌ها قبل نماد مقاومت و مردانگی‌شان را بر بالای قبور مطهرشان بنا کرده است. و امروز کرمانی‌ها سوال‌شان از مسئولان استان این است که این همه را به چه قیمتی از دست بدهیم. مباد روزی که به جای نور گنبد مسجد، یاد نورگردان کنسرت هتل بام و... بیفتیم؛ مسجد و هویت معنوی، تاریخی و طبیعی ما جای دست‌اندازی نیست.

مسئولان می‌گویند ساخت این هتل به منظور جذب و اسکان گردشگران خارجی است، اما شاید هنوز نمی‌دانند که گردشگران خارجی برای دیدن و اقامت در اماکن تاریخی و بومی ما به ایران می‌آیند و نه هتل مجللی که بهتر از آن را در کشور خود دارند. گیرم که گردشگران خارجی اقامت در هتل ساخته شده را بپسندند، آیا چقدر احتمال می‌دهید، بخواهند شب را در گورستان شهر بگذرانند، حداقل اگر کمی مطالعه داشته باشید، درمی‌یابید که آسیای جنوب شرقی‌ها ساختمانی که نزدیک گورستان باشد را شوم می‌دانند.

در هر صورت خوشبختانه مدتی است که خبر می‌رسد سرمایه‌گذار ساخت هتل، خود به دلایلی از برنامه و طرح خود عقب‌نشینی کرده و دیگر تمایلی به انجام این کار ندارد، اما مسئولان استان همچنان مصر به اجرای این طرح بوده و درصدد یافتن سرمایه‌گذاری دیگری برای اجرای طرحشان هستند و ما اکنون از رئیس هیات دولت تدبیر و امید می‌خواهیم که برای همیشه جلوی اجرای این طرح نافرجام و مخرب را گرفته و آرامش و رضایت خاطر را به شهر کرمان و دل و ذهن شهروندانش بازگردانند.

ناصر شجاعی

کارشناس میراث فرهنگی