شکاف بین نسلی، شکاف بین نسلی نیست!

او به دلیل حساسیت به بوی عطر سردرد می گیرد و این به پرخاشگری او منجر می شود. در این گونه موارد که در زندگی ما کم هم نیستند هم در جای اشتباه به دنبال علت مشکل می گردیم و هم در تشخیص عمق و پیچیدگی ماجرا تصور ما بیهوده و ساختگی است. مشکل هم در واقع جای دیگری است و البته عمق و پیچیدگی آنچنانی هم ندارد.

در مورد شکاف بین نسلی هم خیلی از مواقع مشکل شکاف بین نسلی نیست. مساله این نیست که فرزند من در مقایسه با من به نسل دیگری تعلق دارد؛ مشکل در جامعه شناسی نسلی و اختلاف شدید و کهنه پدران و فرزندان نیست.

البته مساله شکاف بین نسلی به کل مساله ای ساختگی و غلط نیست. در هر حال پدران ما با پدران خود، همان طور که ما با آنها اختلاف داریم، اختلاف نظرهایی داشته اند و این اختلاف سابقه ای به قدمت تاریخ و زندگی بشر دارد و شاید ریشه اش به اختلاف حضرت آدم با دو فرزندش هم برگردد.

با وجود این همه اختلافاتی که ما با فرزندمان یا نسل فرزند خود داریم مشکل نسلی و تفاوت و شکاف بین نسلی نیست، مشکل جای دیگری است، در جایی خیلی ساده تر و کلی تر. مساله بسیاری از ما با نسل های دیگر در یک عدم پذیرش ساده است.

ناتوانی من در پذیرش چیزی جدید در مورد اختلاف من و فرزندم هم صادق است. اگر همکارم هم درخصوص مساله ای نظری مخالف من داشته باشد، من را عصبانی می کند، در مورد فرزندم فقط به دلیل عواطف شدیدتر، این ناراحتی و عصبانیت بیشتر می شود.

در جامعه ما با توجه به رشد جمعیت ناگهانی پس از پیروزی انقلاب، نسلی شکل گرفت که در ظاهر با نسل قبل از خود اختلاف دارد، اما این اختلاف طبیعی است چراکه اصولا آدم های تازه نمی توانند دقیقا شبیه به آدم های گذشته فکر کنند و اختلاف در این گونه موارد کاملا طبیعی است.

اختلاف بین نسلی اگر دقیقا نگاه کنیم اختلاف بین دو گونه فکر و دو شیوه متفاوت از زندگی است، اما اختلاف در باور، رفتار، احساسات و گفتار به معنای تفاوت نسل های مختلف نیست، این اساسا تفاوت آدمهاست، تفاوتی که ما به هر حال با یکدیگر داریم و برای آرامش خودمان هم که شده باید درصد زیادی از آن را بپذیریم.

نسل ها با هم اختلاف دارند، ولی در جامعه ای که اختلافات پذیرفته می شود، اختلاف نسلی هم راحت تر پذیرفته و درک می شود. همین پذیرش و درک متقابل منتهی به شناخت و بیان راحت تر اختلافاتی می شود که در بطن زندگی اجتماعی همواره وجود داشته و دارد. این که بسیاری از جوانان زندگی مخفی و زیرزمینی پیدا می کنند به دلیل اختلاف سنی و نسلی آنها نیست، به دلیل این است که جامعه بار پذیرش متفاوت بودن برایش سنگین است و به همین دلیل مشکلات در آن در سطحی قابل تشخیص و گفت وگو پذیر دیده نمی شود.

علیرضا نراقی

روزنامه نگار