سِتَروَن

افراد در این سنین معمولا با موسیقی کودک یا بزرگسالان ارتباط برقرار نمی‌کنند و به طور معمول ذهن و سلیقه موسیقایی این رده سنی براساس نوع شنیداری والدین خود (یا افراد بزرگ‌تر خانواده) شکل می‌گیرد که اگر سلیقه شنیداری آنها کلاسیک باشد، ممکن است نوجوان به کلی از موسیقی گریزان ‌شود و اگر پاپ باشد (با توجه به پاپ‌های عرضه شده در بازار) آثار، سطحی و اغلب تکراری است.

البته نمی‌توان به این نکته مهم بی‌توجه بود که انتخاب موسیقی از تمایلات شخصی و سلیقه‌ای هر فرد است ولی نباید در حوزه موسیقی صرفا هر چه را نوجوان می‌پسندد، به او بدهیم، همانند حساسیت در خوراک و پوشاک که برای والدین اهمیت دارد.

نوجوانی، سنی است که در آن ساختار عاطفی یک فرد با همه فراز و فرودهای ناشی از تجربیات دوران بلوغ و دوست داشتن و دوست داشته شدن شکل می‌گیرد که در همه این موارد، موسیقی می‌تواند بشدت مکملی برای ابراز احساسات یک نوجوان باشد. نوجوان در این سن به دنبال تامل در موسیقی و تصحیح سلیقه موسیقایی خود نیست و فقط به دنبال مکملی برای احساسات خود می‌گردد. نکته مهمی که باید گفت این است که شکل‌گیری یک هویت موسیقایی، اتفاقی است که تنها در کودکی رخ نمی‌دهد بلکه در نوجوانی صورت می‌پذیرد. همگی واقفیم که نحوه انتخاب اثر موسیقایی در مردم ما طبق آماری که از گذشته موجود است، به دلیل نرسیدن به یک سبک شنیداری خوب بسیار هیجانی و دوره‌ای است و شناخت موسیقی خوب و تمایز آن با انواع موسیقی را ـ که در بازار با نام موسیقی ایرانی عرضه می‌گردد ـ باید به نوجوان آموخت و این فقط با انتشار آثاری برای این قشر شکل می‌پذیرد.

از این گذر، تازگی آلبوم موسیقی‌ای با نام «سِتَروَن» به همت بابک بوبان و با نگاهی خاص برای مخاطبانی خاص (نوجوانان) راهی بازار شده است. نام اثر برگرفته از شعر سترون مهدی اخوان ثالث است. به گفته بوبان؛ سترون داستانی است که با سنتور و آواز گفت‌وگوهایی را پیش می‌برد و راویان، صحنه‌های آن را روایت می‌کنند. سترون جمع عناصر متباین؛ هم‌نشینی عناصر متفاوت، متقابل، غیرهمجنس، دور و نزدیک و مانند این است. الگوی قصه‌گویی توسط موسیقیدان ـ راوی، الگویی قدیمی با زبانی نو و امروزی روی شعری کهن است. سترون اثری است که ریشه در موسیقی صحیح دارد و با عاریه از درونمایه‌های ایرانی برای جذب مخاطب خاص از طبقه حساس متوسل به شگردهای غربی نشده است. سنتور سترون هم سنتوری معمولی نیست، بوبان در ساختار سنتور نیز تغییراتی داده که باید به استفاده از هشت خرک و سه سیم اشاره کرد. به سخن دیگر، سترون جمع هم‌نشینی عناصری است که شاید در جایی دیگر، نه اصلا کنار هم می‌نشینند و نه ابدا این گونه هستند. بابک بوبان در این اثر کوشیده است تا با پارامترهای مشخص موسیقی ایرانی و روایت، پلی ایجاد کند تا ذائقه موسیقی نوجوان به فراخور سنشان رشد یابد، استفاده از شعر با حالت روایتگری نوعی قابلیت تصویرسازی از فضای داستان در ذهن نوجوان تداعی می‌کند که انس با موسیقی محلی هدف غایی این طرح است که جرقه‌ای در ذهن نوجوان ایجاد کند تا در آینده با شنیدن موسیقی از این دست براحتی با آن ارتباط برقرار کند. بوبان کوشیده با استفاده از سادگی فرم قطعات و نوازندگی در استفاده از گوشه‌های دستگاه ماهور و محلی به مخاطب خاصش بگوید، موسیقی نواحی و دستگاهی صرفا مختص افراد مسن نیست.

حمید فرید

جام‌جم