غریبی سخت منو دلگیر داره...

در مجموعه‌های دنباله‌دار تلویزیونی که در ایران چندان هم متداول نیست، جذابیت قصه و خلق شخصیت‌های جذاب اصلی و مکمل، نقش مهمی در بالا نگه داشتن سطح کیفی کار داشته و در حقیقت ستون آن به حساب می‌آیند. سیروس مقدم و تیم نویسندگانش در سری پایتخت به همین شیوه عمل کرده و با رعایت این اصل کلی موفق به حفظ مخاطبان میلیونی خود شده‌اند. کار سختی که در نگاه اول آسان به نظر می‌رسد، اما پیچیدگی‌ها و ظرایف بسیار در پیکره خویش دارد که تنها اندکی لغزش کلیت آن را به مخاطره می‌اندازد. پایتخت 4 برخلاف این گونه آثار از پایان قسمت سوم که با قهرمانی نقی در مسابقات کشتی جهانی پیشکسوتان همراه بود، آغاز نشده و شروع متفاوتی برای آن تدارک دیده شده است. همسر ارسطو (راحله چانگ) در سانحه سقوط هواپیما به شکل مبهمی جان خود را از دست داده و حال ارسطو در شهر خود (علی‌آباد) مشغول برگزاری مراسم عزاداری برای او است. شروعی مناسب از جنس این مجموعه که داستانک‌های دیگری هم درون خود داشته که می‌تواند قصه را در 26 قسمت گسترش داده و براحتی پیش ببرد. از طرف دیگر عزادار بودن ارسطو و نقی بهانه را به دست مقدم و گروهش داده تا این دو را زیر گریمی سنگین و اغراق شده ببرند و از این طریق مخاطبان خود را بخندانند. در این میان داستانک مربوط به انتخابات شورای شهر نیز به آن اضافه شده که هما به شکل غیرمنتظره‌ای در آن به پیروزی رسیده است.

فضای انتخابات شورا و رقابت میان نامزدها می‌توانست به یک داستانک فوق‌العاده در این کار تبدیل شود که تنابنده و خشایار الوند از کنار آن عبور کرده و نقطه آغاز داستان خود را نقطه پایان انتخابات فوق گذاشته‌اند. در حقیقت موضوع یاد شده بهانه‌ای برای ورود شخصیتی جذاب به نام بائو به داستان شده که در انتخابات شکست خورده و با نقی معمولی کشمکش‌های زیادی دارد. از طرف دیگر علاقه بابا پنجعلی به مادر بائو و خواستگاری آنها نیز در دل این داستان گنجانده شده که بیش از پیش قضیه را پیچیده کرده است.

خشایار الوند و محسن تنابنده به عنوان نویسندگان پایتخت 4 روی یک اصل ثابت و کلیشه شده در اینجا هم مانور داده‌اند که آن هم چیزی جز خرابکاری‌های نقی که خود را عقل کل هم می‌داند، نیست! اصلی مهم و کلیدی که بخش مهمی از شوخی‌های پایتخت‌ها را شکل داده و به یکی از خصوصیات برجسته نقی تبدیل شده است. در پایتخت 4 هم در همان قسمت نخست این اتفاق رخ داده و نقی با اطمینان از رای نیاوردن همسرش در انتخابات شوراها شرط خوابیدن در غسالخانه و شسته شدنش توسط رجب را مطرح می‌کند.

شرطی که از شخصیت شلوغ و سرشار از کشمکش نقی معمولی نشأت گرفته و بشدت هم برای مخاطب آشنا به نظر می‌رسد. بخش رفتن ارسطو و نقی به گورستان نیز فوق‌العاده از کار درآمده و سرشار از شوخی‌هایی است که تنها بخشی از آن تکراری بوده و الباقی تازگی دارند. برای مثال می‌توان از پیرمردی یاد کرد که با لباس سفید خود از پشت شیشه‌های مات غسالخانه همچون روح به چشم نقی و ارسطو آمده و این دو را می‌ترساند. همین‌طور قضیه پرداخت هزینه غسل دادن و تهیه فیش آن که توسط رجب مطرح شده و در نهایت به کارت کشیدن نقی در آن فضا ختم می‌شود! نویسندگان پایتخت چهار در این بخش با قضیه فیلم گرفتن با گوشی موبایل شوخی کرده و طنز تلخی را به لایه‌های زیرین آن تزریق کرده‌اند. سیروس مقدم که در سال‌های اخیر نشان داده که به شناخت خوبی از مخاطب دست یافته در پایتخت 4 به همان منوال ادامه داده و تنها اندکی در سبک بصری کارش تغییراتی داده است. برای نمونه می‌توان به حرکات دوربین آن اشاره کرد که در پایتخت 4 کمتر از سه تای قبل شده و شکل جذاب‌تر و شکیل‌تری به خود گرفته است. نماهای هوایی آن هم بخصوص در شب عالی از کار درآمده و چشم‌نوازی پایتخت 4 را دوچندان کرده است. اتکای فراوان به بازیگران نیز یکی دیگر از مولفه‌های آشنای پایتخت‌هاست که در جذب مخاطب نقشی غیرقابل انکار داشته و به یکی از ستون‌های آن تبدیل شده است.

محسن تنابنده در نقش نقی ستاره بی‌چون و چرای آن است که با بهره‌گیری از میمیک چهره و زبان بدن به بهترین شکل شوخی‌های نوشته شده را به اجرا درآورده و در این مسیر از لهجه نیز بهترین استفاده ممکن را به عمل آورده است. احمد مهرانفر هم در نقش ارسطو به مرور به مکمل فوق‌العاده‌ای برای تنابنده تبدیل شده که پاس گل‌های خوبی برای او در طول کار آماده می‌کند. در عین حال نقش علیرضا خمسه (بابا پنجعلی) به مرور کمرنگ شده و کمی رنگ تکرار به خود گرفته است. بخصوص در چند قسمت نخست پایتخت 4 که کاملا به حاشیه رفته و در برابر دیگر شخصیت‌ها کمرنگ‌تر از قبل شده است. نبود مهران احمدی که در نقش بهبود فریبای پایتخت 3 کاملا جا افتاده بود هم در اینجا کاملا حس شده و مخاطب جای خالی‌اش را می‌بیند.

با همه اینها پایتخت 4 با توجه به26 قسمتی بودنش می‌تواند در ادامه به اصطلاح جاافتاده و به کیفیت پایتخت‌های قبلی برسد.

محمد جلیلوند