موصل یک سال زیر سایه سیاه داعش

این شهر از ۱۰ ژوئن ۲۰۱۴ ( 20 خرداد سال گذشته) در کنترل داعش قرار گرفت. جمعیت این شهر در آن موقع به یک میلیون و 800 هزار نفر می‌رسید که طبق گزارش‌های رسمی به دنبال تصرف آن از سوی داعش حدود نیم میلیون نفر از ساکنان این شهر آواره شدند.

طی یک سال گذشته مردم این شهر در زیر سلطه تروریست‌های داعش زندگی کرده‌اند.

داعش تاکنون هزاران نفر از مردم عراق بخصوص اقلیت‌های دینی و قومی را از این شهر آواره کرده است. مأموران داعش فشار فراوانی را بر اقلیت‌های قومی و دینی وارد کرده و به تخریب اماکن مذهبی آنان و مصادره خانه‌هایشان مبادرت می‌کنند. علاوه بر اقلیت‌های مذهبی، در موصل تحت تسلط داعش، هر کس دیگری هم که با قوانین شرعی مورد نظر این گروه مخالفت نشان دهد یا آنها را به‌طور کامل رعایت نکند با خطر بازداشت و مجازات سنگین مواجه می‌شود. اگر مأموران حکومتی موفق به دستگیری فرد مورد نظر خود نشوند، ممکن است اعضای خانواده او را بازداشت کنند و برای کسب اطلاعات، مورد شکنجه قرار دهند. طی حدود یک سال گذشته، موصل بارها شاهد صدور و اجرای احکامی مانند شلاق، اعدام و سنگسار برای متخلفان از قوانین شرعی بوده است.

تصاویر منتشر شده همچنین نشان می‌دهد که چگونه داعش خانه متعلق به اقلیت‌های قومی و مذهبی موصل را مصادره کرده و بسیاری از مناطق مسکونی خالی از سکنه هستند. داعش بخشی از مساجد این شهر را هم تخریب کرده است. ساکنان موصل بارها از مجازات بیرحمانه علیه هر فردی خبر می‌دهند که قوانین داعش را زیر پا گذاشته باشد. اختلال در روند تامین سوخت مورد نیاز مردم، گسترش آلودگی‌های زیست محیطی و توقف ساخت و ساز و تعطیلی بسیاری از مدارس از دیگر آثار برجای مانده از داعش در این شهر است.

گفته می‌شود داعش کنترل خوف انگیزی بر این شهر دارد و دراین راه از تکنیک‌های پیچیده استفاده می‌کند. این گروه همچنین نظارت گسترده‌ای را بر رسانه‌ها در انعکاس اخبار خود دارند و به هیچ خبرنگاری اجازه داده نمی‌شود به صورت مستقل از واقعیت‌های زندگی مردم در این شهر گزارشی تهیه کند. داعش علاوه بر رسانه‌ها از طریق مدارس کاملا ذهن کودکان موصل را شست‌وشو داده و به سمت تفکرات خود جذب می‌کند.

فردی به نام محمود می‌گوید برادر 12 ساله‌ام روزی به خانه آمد، درحالی‌که پرچم داعش را در دست گرفته بود و یکی از معروف‌ترین آهنگ‌های این گروه را زمزمه می‌کرد. من به شدت از دیدن این صحنه عصبانی شدم و سر او فریاد زدم. سپس، پرچم داعش را پاره کردم. اما او ترسید و به سوی مادرم دوید و شروع به گریه کرد. به او تذکر دادم که دیگر هرگز نباید پرچم داعش را حمل کند. همچنین برادرم را از دیدار دوستانش، گفت‌وگو با آنها و رفتن به مدرسه محروم کردم. ما حتی ترجیح دادیم دیگر ادامه تحصیل ندهد. زیرا در این صورت به ابزاری در دست داعش تبدیل می‌شد و به ترویج افکار آنها می‌پرداخت.

ارتش عراق هنوز موفق به تصرف این شهر نشده است. اما مقامات عراقی می‌گویند برای تصرف این شهر برنامه‌ریزی‌های لازم را کرده‌اند. این مساله را داعش هم می‌داند. برخی منابع محلی می‌گویند: داعش می‌داند که ارتش عراق در تلاش برای بازپس‌گیری موصل است. از این رو با حفر تونل، کاشت مین و نصب بمب و استفاده از تک تیراندازها تلاش می‌کند جلوی نفوذ نیروهای عراقی را بگیرد یا برای پیشروی ارتش عراق موانع و مشکلات ایجاد کند.

همچنین تصاویر این ویدئو نشان می‌دهد که نیروهای داعش توپخانه سنگین و تجهیزات ضدهوایی را به بعضی مناطق شهر منتقل کرده‌اند و به نظر می‌رسد انتظار دارند نیروهای دولتی و متحدان آنان دیر یا زود به این شهر حمله کنند. بخش‌هایی از ساختمان‌های شهر تخریب شده و نفرات داعش به حفر تونل‌های زیر زمینی، ساختن سنگر، مین‌گذاری، نصب تله‌های انفجاری و استقرار تک‌تیرانداز در نقاط مختلف مبادرت کرده‌اند.

بااین حال در این تردیدی وجود ندارد که روزی دوباره موصل به دامن خاک عراق بازخواهد گشت. در همین رابطه شهروندان موصل ابراز امیدواری می‌کنند که روزی این شهر آزاد شود و مردم آواره و پناهنده به موطن خود بازگردند و بتوانند برای ایجاد عراقی امن و متحد تلاش کنند زیرا به گفته آنان «داعش دشمن بشریت است».

کودکان؛ ابزار داعش در موصل

رهشان سغلام، خبرنگار پرس‌تی‌وی در عراق می‌گوید داعش در حال آموزش کودک سربازان در چهار اردوگاه موصل است. ابتسام الهلالی، عضو ائتلاف ملی عراق نیز می‌گوید داعش استفاده از کودکان را برای حملات انتحاری آغاز کرده است و آنها را برای نبردهای نظامی آموزش می‌دهد. این آموزش‌ها بشدت خطرناک و غیرانسانی است. داعش در حال نابود کردن نسل جدید با این گونه اقدامات است. به گفته سعد المطلبی، تحلیلگر سیاسی در عراق، کودکان 9 تا 13 ساله که داعش آنها را جذب خود کرده به اردوگاه‌هایی فرستاده می‌شوند تا به عنوان نیروهای شبه نظامی آموزش ببینند. شیوه‌های آموزش آنها بسیار عجیب و دشوار است و به آنها دستور داده می‌شود که در اعدام‌ها شرکت کنند و حتی مجری اعدام باشند.

معصومه زارع‌ / ‌گروه بین‌الملل