مجوز رادیولوژی به قیمت‌های میلیاردی

درواقع، علم رادیولوژی امروزه با کمک تکنولوژی و دستگاه‌های پیشرفته تصویر‌برداری نقشی کلیدی در تشخیص، تائید و رد بیماری‌ها پیدا کرده است. به طوری که تقریبا تمام درمان‌ها، اعم از درمان‌های طبی و جراحی بر پایه روش‌های مختلف تصویربرداری انجام می‌شود. هم‌اکنون با کمک رادیولوژی و نورورادیولوژی می‌توان تصویربرداری از بیماری‌های زنان، اطفال، بیماری‌های سیستم اسکلتی و عضلانی، مغزو اعصاب و ستون فقرات را به راحتی انجام داد.

اما این فقط یک روی داستان رادیولوژی است و روی دیگر آن ورود افراد کاملا ناآشنا با علم پزشکی به حوزه رادیولوژی تحت عنوان سرمایه‌گذار است؛ سرمایه‌گذاری که با نخوردن قسم پزشکی که هدفش خدمت‌رسانی صرف به مردم ناآشناست، فقط به‌دنبال صرفه اقتصادی خویش است؛ سرمایه‌گذارانی که مجوز می‌خرند یا اجاره می‌کنند.

البته دکتر جلال جلال شکوهی، رادیولوژیست و رئیس انجمن رادیولوژی ایران معتقد است که به کار بردن عنوان‌‌هایی چون خرید و فروش مجوز رادیولوژی درست نیست، بلکه اتفاقی که در حوزه رادیولوژی همچون بسیاری دیگر از اصناف افتاده است سرمایه‌گذاری برای تاسیس یک مرکز رادیولوژی است که از توان و بضاعت مالی اکثر رادیولوژیست‌های جوان خارج است.

وی در گفت‌و‌گو با جام‌جم بااشاره به این‌که در حال حاضر تاسیس یک مرکز رادیولوژی که ام‌آر‌آی و رادیولوژی دیجیتال داشته باشد، حداقل 20 میلیارد تومان هزینه دارد، می‌گوید: ما در گذشته چنین مرکزی را با 200 تا 300 میلیون تومان احداث می‌کردیم، اما در حال حاضر باوجود هزینه چند ده میلیاردی برای تاسیس چنین مرکزی، اغلب رادیولوژیست‌های جوان که نه از رانتی برخوردارند و نه می‌توانند ملک چند میلیاردی بابت وثیقه برای گرفتن وام به بانک‌ها بسپارند، برای فعالیت در این حوزه چاره‌ای ندارند، جز این‌که با یک سرمایه‌گذار مشارکت کنند. به اعتقاد من این اتفاق، نوعی تفاهم است؛ گرچه شخصا با آن موافق نیستم!

ارائه مجوز تاسیس رادیولوژی فقط به رادیولوژیست

تا چند سال پیش اخذ مجوز تاسیس رادیولوژی برای افراد غیررادیو‌لوژیست هم ممکن بود، یعنی ضرورتی نداشت که موسس مرکز رادیولوژی رادیولوژیست یا حتی پزشک باشد، اما از سال 1387 تاکنون، تبصره‌ای به آئین‌نامه تاسیس مراکز رادیولوژی اضافه شده که براساس آن مؤسس این مراکز حتما باید مدرک تخصصی رادیولوژی (Ph.D)‌ کارشناسی ارشد یا کارشناسی رادیولوژی را داشته باشد. به بیان دیگر، پروانه مسئول فنی مراکز رادیولوژی صرفا به پزشکان متخصص رادیولوژی داده خواهد شد.

دکتر جلال شکوهی با تائید این موضوع که در حال حاضر، تیمی متشکل از یک متخصص رادیولوژی یا مسئول فنی به هوای سرمایه‌گذار یا سرمایه‌گذاران به تاسیس مراکز رادیولوژی اقدام می‌کنند، می‌گوید: البته هر مرکز رادیولوژی بهتر است که صرفا با سرمایه و مدیریت متخصص رادیولوژی تاسیس شود. چراکه یک سرمایه‌گذار صرفا دغدغه مالی دارد و خدمات‌رسانی به مردم به دور از منافع اقتصادی برایش اولویت ندارد. کما این‌که برخی از سرمایه‌گذاران مثلا ترجیح می‌دهند به جای انجام سی‌تی‌اسکن و ام‌آر‌آی شکم که کارهایی وقتگیر و با صرفه کم ‌اقتصادی است، سی‌تی‌اسکن مغز و کمر در مرکز مورد تاسیس‌شان صورت بگیرد که این چنین اتفاقاتی با اصل خدمت‌رسانی به بیماران منافات دارد.

به گفته رئیس انجمن رادیولوژی ایران، تنها راه خروج از چالش‌های ناشی از ورود سرمایه‌گذاران به حوزه رادیولوژی، حمایت وزارت بهداشت از رادیولوژیست‌های جوان و بدون سرمایه و معرفی آنها به بانک‌ها برای برخورداری از وام‌های بانکی است .

ردپای تشخیص‌های نادرست کجاست؟

شاید بسیاری نگران شوند از این که ورود افراد غیررادیولوژیست و بدتر از آن غیرپزشک به حوزه رادیولوژی، سلامت مردم را تهدید کند و صحت و سقم تشخیص‌ها را نیز در این حوزه زیر سوال ببرد.

اما دکتر جلال شکوهی با این دیدگاه به هیچ وجه موافق نیست و معتقد است که هر نوع مشکلی در فرآیند تشخیص در حوزه رادیولوژیست به متخصص رادیولوژیست باز‌می‌گردد و صلاحیت و تخصص او را به‌عنوان مسئول فنی یک مرکز تشخیصی زیر سوال خواهد برد. کما این‌که در هر شرایطی نیز احتمال پنج تا 10 درصد خطای تشخیصی از سوی رادیولوژیست وجود دارد.

دستگاه‌های تصویربرداری غیراستاندارد، چرا؟

این روزها در تمام حوزه‌ها، تب تلخ استفاده از تجهیزات، داروها و دستگاه‌های نامرغوب چینی و هندی و... داغ شده است. تا جایی که هر مشکلی در هر یک از حوزه‌های پزشکی یا حتی غیر پزشکی پیش می‌آید، رد آن را در تجهیزات تقلبی و نامرغوب چینی جستجو می‌کنند. حال این پرسش مطرح است که آیا وجود پدیده مجوز فروشی در رادیولوژی باعث ورود دستگاه‌های نامرغوب رادیولوژی به کشور شده است؟ دکتر جلال شکوهی بشدت بروز چنین اتفاقاتی را در حوزه رادیولوژی تکذیب می‌کند و می‌گوید: هر دستگاه تشخیصی در حوزه کاری ما به طور قانونی و با تائید و مجوز معاونت درمان وزارت بهداشت وارد می‌شود و حتی هر نوع تغییر، جابه‌جایی و تعمیر این نوع دستگاه‌ها باید با بازدید بازرسان انرژی اتمی و معاونت درمان وزارت بهداشت صورت بگیرد.

در نتیجه تجهیزاتی که وارد کشور می‌شود با مجوز وزارت بهداشت است و امکان ورود دستگاه‌های رادیولوژی به طور قاچاق نیز وجود ندارد. البته بسته به توان اقتصادی سرمایه‌گذار یا رادیولوژیست می‌توان تجهیزات تشخیصی مرغوب‌تر و گران‌تری را به کار گرفت که این مساله بویژه در حوزه تشخیص ناهنجاری‌های جنینی ضرورت بیشتری دارد.

پونه شیرازی ‌/‌ گروه جامعه