پاکستان و ثبات منطقه

در پی درخواست کمک نظامی گسترده عربستان سعودی از پاکستان برای مشارکت در جنگ عربستان علیه یمن، دولت پاکستان از پارلمان درخواست برگزاری جلسه ویژه و نشست مشترک با دولت کرد.

نشست مشترک مجالس نمایندگان، سنا و اعضای هیات دولت در روز‌های گذشته با حضور نوازشریف، نخست‌وزیر برگزار شد تا درخصوص چگونگی پاسخ به درخواست کمک نظامی عربستان اظهارنظر کند.

هرچند تا زمان نگارش این یادداشت جمع‌بندی خاصی از نظر پارلمان پاکستان در این خصوص اعلام رسمی نشده ولی با توجه به مجموع مباحث انجام شده در دو روز گذشته می‌توان در کلیات موضوع اظهارنظر کرد.

نشست مشترک پارلمان پاکستان با گزارش آصف، وزیر دفاع پاکستان شروع شد.

آصف با ارائه گزارشی از شرایط جاری یمن و چگونگی تخلیه اتباع پاکستانی از این کشور، موضوع درخواست کمک نظامی عربستان شامل نیروهای زمینی، جنگنده‌های هوایی و ناوهای جنگی را مطرح کرد.

وی در سخنان خود ضمن آن که بر اهمیت کسب نظر پارلمان در ورود به جنگ یمن تاکید داشت، اضافه کرد: ورود پاکستان به جنگ یمن آثار منطقه‌ای و بین‌المللی گسترده‌ای خواهد داشت.

آصف در بخش دیگر سخنان خود اظهار کرد: پاکستان اجازه نخواهد داد حاکمیت و استقلال عربستان سعودی تهدید شود و اهمیت بسیار زیادی به پیوندهای خود با عربستان قائل است و در پایان از پارلمان درخواست کرد پاسخی قوی به خواسته عربستان داده شود.

پس از سخنان آصف، نمایندگان پارلمان که معمولا روسای احزاب گوناگون و سناتورهای باسابقه هستند وارد بحث شدند و در ادامه جلسه، نوازشریف، نخست‌وزیر هم که میزبان همتای بنگلادشی خود بود پس از بدرقه وی به جلسه پارلمان آمد و در سخنانی ضمن با اهمیت دانستن همکاری‌های راهبردی پاکستان و عربستان، بر نقش ویژه پارلمان در تصمیم‌گیری‌های اساسی تاکید و اضافه کرد که دولت منتظر نظر پارلمان است.

فضای کلی و غالب مباحث انجام شده توسط نمایندگان پارلمان تاکید بر این محورها بوده است که آنچه در یمن می‌گذرد یک جنگ داخلی است و ورود نظامی پاکستان به این جنگ توجیهی ندارد.

پاکستان باید در این منازعه بی‌طرف باشد و تلاش کند از طریق میانجیگری آتش جنگ را در یمن خاموش کند.

ضمن آن که رابطه با عربستان راهبردی است ولی در این جنگ استقلال و تمامیت ارضی عربستان تهدید نشده است تا پاکستان وارد جنگ شود.

در مقابل اکثریت مجلس و فضای غالب، عده کمی هم در ضرورت دادن پاسخ مثبت به عربستان صحبت کردند.

این افراد اظهار کردند که چون عربستان در مواقع بسیار سخت چون جنگ و زلزله، پاکستان را تنها نگذاشته و کمک کرده حالا هم باید پاکستان به درخواست عربستان پاسخ مثبت دهد.

اگر واقعا تصمیم دولت پاکستان بر اساس مباحث پارلمان اتخاذ شود باید بگوییم که عربستان در موضوع درخواست کمک نظامی خود از پاکستان شکست خورده و پاسخ مثبتی در این خصوص دریافت نخواهد کرد و نوازشریف هم در خصوص ورود به جنگ یمن کاری را کرد که انگلیس و آمریکا در خصوص ورود به جنگ سوریه کردند و پارلمان و کنگره را سنگر تصمیم منفی خود ساختند ولی چنانچه دولت پاکستان تصمیم دیگری بگیرد باید آن تصمیم را در معادله و چارچوب دیگری تحلیل کرد که در این چارچوب دولت با مخالفت شدید داخلی مواجه خواهد شد و تجربه دیگری از شکست‌های متعدد قبلی پاکستان در ورود به جنگ را تکرار خواهد کرد.

پاکستان باید از هزینه‌های سنگین مداخله نظامی در جنگ داخلی افغانستان تجربه لازم را اندوخته باشد و اجازه ندهد تا بار دیگر آثار دهشتناک حمایت از گروهی در کشوری دیگر به درون پاکستان وارد شود و این تجربه را از همکاری با آمریکا در جنگ با القاعده آموخته باشد که چگونه کشور را در اختیار سیا و بلک واتر قرار داد و امنیت داخلی پاکستان را از اختیار نهادهای ملی خارج ساخت.

دولت پاکستان باید هوشیار باشد که ارتش این کشور پاسدار استقلال، تمامیت ارضی و امنیت ملی پاکستان است نه نیروی مداخله‌گر در منازعات منطقه‌ای و قدرت هسته‌ای این کشور در چارچوب توازن راهبردی جهانی قرار دارد نه منطقه‌ای که اگر تجدیدنظری در این صورت شکل گیرد تمام منطقه بی‌ثبات خواهد شد.

دکتر سید رسول موسوی - کارشناس ارشد امنیت جهانی