سال اسباب‌کشی و خانه‌تکانی

نمایشگاه کتاب تهران و خروج از حالت فروشگاهی

با وجود همه حرف‌ها و حدیث‌ها، حتی تغییر دولت هم نتوانست سبب شود بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که از دهم تا بیستم اردیبهشت ۱۳۹۳ برپا شد، میزبان دیگری جز مصلی داشته باشد. با این حال نمایشگاه به سیاق قدیمی در این مکان برگزار شد و تغییرات آن بیشتر در حد توجه به وجه نمایشگاهی بود تا این رویداد بتدریج از حالت فروشگاهی خارج شود. به همین دلیل برخی سالن‌های جدید مانند سرای استقبال از نخبگان و سرای ترجمه نیز در نمایشگاه تعبیه شد. البته در نمایشگاه 93 تغییرات دیگری هم در نحوه جانمایی سالن‌ها به چشم می‌خورد. افغانستان مهمان ویژه این نمایشگاه بود.

خانه‌تکانی اساسی در بنیاد ادبیات داستانی

یکی از مهم‌ترین اتفاقات سال در حوزه ادبیات، تغییر و تحولات اساسی در بنیاد ادبیات داستانی بود. پس از آن که مدیرعامل این بنیاد تغییر کرد، اساسنامه آن نیز دستخوش تغییراتی شد. شعر که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی مشخصی نداشت و طی سال‌های اخیر از این معاونت به آن معاونت پاسکاری می‌شد، سرانجام زیر مجموعه بنیاد رفت و به این ترتیب نام این بنیاد چنین شد: بنیاد شعر و ادبیات داستانی. از همین رو تغییرات بسیار دیگر را هم شاهد بودیم. مانند برگزاری هشتمین جشنواره شعر فجر توسط این بنیاد یا انتقال جوایز جلال آل احمد و پروین اعتصامی از خانه کتاب به بنیاد و همچنین حذف جایزه کتاب فصل.

خبرنگاران کتاب، احراز هویت شدند

اخبار نمایشگاه کتاب فرانکفورت به عنوان مهم‌ترین نمایشگاه کتاب جهان، سرانجام امسال از سوی خبرنگاران اعزامی ایران پوشش داده شد. موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی با پادرمیانی معاونت فرهنگی وزارت ارشاد سرانجام پذیرفت امسال یک خبرنگار را به قید قرعه به این رویداد جهانی اعزام کند. نحوه قرعه‌کشی و اعزام خبرنگار به این رویداد هنوز هم حاشیه‌هایش ادامه دارد.

برکناری مدیر اداره کتاب

مدیر اداره کتاب که یکی از مهم‌ترین و حساسیت‌زاترین نهادهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محسوب می‌شود، ظرف کمتر از یکسال برکنار شد. برکناری علی شجاعی صائین از این سمت، واکنش‌های انتقادی زیادی به همراه داشت. در نهایت همایون امیرزاده سرپرست این اداره شده است.

سال رونق حراج‌های داخلی

اگر بخواهیم مهم‌ترین اتفاقات هنرهای تجسمی در سالی که سپری شد را مرور کنیم، باید بیش از هر چیز به رونق اقتصاد هنر در این سال اشاره کنیم. در این راه، هم گالری‌ها و هم حراج‌ها توانستند نقش‌آفرینی کنند. این موفقیت را البته باید مدیون بخش خصوصی بدانیم. با این حال نمی‌توان نقش بسترسازی درست دفتر تجسمی وزارت ارشاد را هم نادیده انگاشت.

حراج تهران

این حراج که برای ایجاد بازار داخلی در رقابت با نمونه‌های کشورهای عربی مانند حراج‌های کریستیز و ساتبیز راه‌اندازی شده، در دومین دوره خود رکورد بی‌نظیری را از فروش آثار هنری رقم زد؛ فروش کلی 13 میلیارد و 257 میلیون تومانی حراج در کنار فروش دو اثر از سهراب سپهری به قیمت‌های یک میلیارد و 800 میلیون تومان و یک میلیارد و 600 میلیون تومان که رکورد تاریخ آثار هنری در کشور را هم جابه‌جا کرد.

جشنواره تجسمی فجر

این رخداد امسال تغییرات زیادی داشت. مهم‌ترین تغییر این که به صورت غیررقابتی برگزار شد. در هفتمین دوره جشنواره تجسمی فجر منتخبی از آثار دوسالانه‌ها، بی‌ینال‌ها و جشنواره‌های مختلف در رشته‌های نقاشی، نگارگری، خوشنویسی، مجسمه‌سازی، سرامیک هنری، عکاسی، طراحی گرافیک، کاریکاتور و تصویرگری برگزار شد. موسسه صبا، خانه هنرمندان و موزه فلسطین میزبان نمایشگاه این آثار بودند.

دوسالانه‌ها

قطار دوسالانه‌ها و بی‌ینال‌های هنری نیز امسال در حرکت بود. نهمین دوسالانه نگارگری در بخش رقابتی میزبان 206 اثر از 176 هنرمند و در بخش غیررقابتی میزبان 70 اثر از 36 هنرمند در گرایش‌های نقاشی ایرانی، گل و مرغ، تذهیب، تشعیر و طراحی سیاه قلم بود. در دوسالانه خوشنویسی هم که در شهر قزوین برپا شد،، 851 اثر در رشته‌های نستعلیق، شکسته نستعلیق، نسخ و ثلث به دبیرخانه ارسال شد که پس از بازبینی هیات انتخاب، در نهایت 400 اثر خوشنویسی به مرحله نهایی و نمایش آثار راه یافت.