مردی برای تمام فصول، درگذشت

مرحوم رسول‌زاده که متولد شهر تبریز به سال 1309 بود، کار دوبلاژ را از سال 1322 با تعدادی از دانشجویان ایرانی مقیم استانبول آغاز کرد و در بیش از نیم قرن فعالیت هنری مدیریت دوبلاژ فیلم‌های مطرحی چون پدرخوانده، بن هور، تابستان گرم و طولانی، جدال در آفتاب، وداع با اسلحه و فرار بزرگ را بر عهده داشت. او همچنین به جای هنرپیشگانی مانند اورسن ولز در فیلم‌های «تابستان گرم و طولانی» و «مردی برای تمام فصول»، لایونل باریمور در «جدال در آفتاب»، رالف ریچاردسن در «دکتر ژیواگو» و آنتونی کویین در «عمرمختار» صحبت کرده است.

این هنرمند فقید در آثار ایرانی مانند آخرین تک‌سوار، تصویر آخر، مادیان و رسول پسر ابوالقاسم نیز گویندگی کرده است، اما شاید صدای او روی شخصیت‌هایی که محمدعلی کشاورز ایفاگر آنها بوده به گوش بیننده و مخاطب عادی تلویزیون و سینما آشناتر باشد. مرحوم رسول‌زاده در سریال پرمخاطب «پدرسالار» به جای اسدالله‌خانی که کشاورز بازیگر نقشش بود، صحبت کرد یا در «هزاردستان» مرحوم علی حاتمی به جای او در نقش شعبان استخوانی، در فیلم «کمال‌الملک» نیز صدای این هنرمند فقید به خوبی روی شخصیت اتابک، وزیر ناصرالدین شاه باز هم با بازی کشاورز نشسته بود.

صحبت روی دو نقش کاملا متفاوت اسدالله‌خان سریال پدرسالار و شعــبان استــخوانی هزاردستان خود به قدر کافی و وافی بیانگر میزان انعطاف، پهنه و قدرت مانور بالا صدای آن مرحوم هست. اسدالله‌خان کجا و شعبان استخوانی کجا؟!

فعالیت‌های هنری این پیشکسوت دوبله اما فقط به آثار نمایش محدود نشده و او گوینده سلسله برنامه مستند حیات وحش ایران نیز بود. با رفتن احمد رسول‌زاده و بزرگانی همچون او هنر و صنعت دوبله ایران از آنچه که هست لاغرتر شده و از روزهای اوج خود فاصله می‌گیرد، هر چه بیشتر، بیشتر از گذشته‌ها. رسول‌زاده و رسول‌زاده‌ها می‌روند و مشخص نیست که چه کسانی قرار است جای این بزرگان را در دوبله ایران پر کنند؛ هنر ـ صنعتی که روزگاری در دنیا سرآمد بود، اما امروزه نه از تاک نشانی مانده و نه از تاک‌نشان.

محسن محمدی / گروه رادیو و تلویزیون