سرنوشت شوم در انتظار جنگل​های شمال

هادی کیادلیری رییس انجمن جنگلبانی ایران درگفت وگو با ایرنا، ضمن اعلام هشدار نسبت به روند قزابنده تخریب و نابودی جنگل های کشور، اظهار کرد: هم اکنون مرگ و میر دسته جمعی درختان در جنگل های زاگرس به وجود آمده و نه تنها درختان بلکه رویشگاه های آن تخریب شده است و به سمت بیابانی شدن پیش می رود.

وی تأکید کرد: فرسایش خاک در جنگل های زاگرس تا 25 تن در هکتار افزایش پیدا کرده در حالیکه میانگین جهانی، هفت تن در هکتار است و باید کوبیدگی خاک، بهره برداری افراطی و سرخشکیدگی درختان را هم اضافه کرد.

کیادلیری اظهار داشت: وضع فعلی جنگل های زاگرس به نحوی است که هر درخت و گونه ای که در آن می کاریم به سختی دوام می آورد و در واقع این جنگل ها به سمت بیابانی شدن پیش می رود.

رییس دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تصریح کرد: آنچه 20 سال قبل در جنگل های زاگرس می دیدیم کم کم در جنگل های هیرکانی شمال دیده می شود و بیم آن می رود همان سرنوشت در انتظار جنگل های شمال باشد.

این جنگل شناس گفت: تعداد زیادی از آفات درختان جنگلی که دو دهه قبل در جنگل های زاگرس بودند، اکنون در جنگل های هیرکانی پدیدار شده اند که پروانه جوانه خوار بلوط و پروانه ابریشم بافِ ناجور از آن جمله است.

کیادلیری افزود: نخست آفات درجه اول به درختان حمله می کنند و بعد از مرگ درختان و خشک شدن آنها، آفات درجه دو که چوب خوار هستند در جنگل طغیان می کنند که هم اکنون در شمال کشور انواع آفات درجه اول را می بینیم که اگر ادامه پیدا کند کار به آفات ثانوی می رسد.

به گفتهٔ وی، سرعت تخریب های زیست محیطی از قبل بیشتر شده و با توجه به تاثیرات ناشی از کمبود باران و تغیرات اقلیمی، که خشکی تابستان امسال در جنگل های شمال نمونه بارزی از این وضع بود، احتمال دارد جنگل های هیرکانی زودتر از 20 سال دیگر مخروبه شود.

کیادلیری افزود: ما آن قدر به جنگل و طبیعت دستبرد زدیم و آن را دستکاری کردیم که شکننده شده و اکنون در مقابل تنش های زیست محیطی حساسیت زیادی دارد.

رییس انجمن جنگل بانی ایران گفت: قبل از طغیان آفات و بیماری، عواملی هستند که آن را مستعد می کنند و بیشتر برمی گردد به نحوه مدیریت که با مدیریت کشاورزی و دامداری و مدیریت کلان ارتباط دارد و فقط به مدیریت در یک بخش مربوط نمی شود بلکه بخش های آموزش و تحقیقات را هم در بر می گیرد.

این متخصص علوم جنگل اظهار داشت: مجموع این عوامل باعث شده است که جنگل های هیرکانی به سمت آسیب پذیری جدی برود زیرا همه اجزایش دارد می میرد و الآن حیات وحش آن آسیب جدی دیده و تنوع گونه ای آن مختل شده است.

کیادلیری تصریح کرد: آفات و بیماری ها مانند ویترین مغازه است و باید توجه کنیم که تخریب های دیگر، زمینه را برای طغیان آفات فراهم می کند.

رئیس دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات یادآور شد: ما آن قدر جنگل های هیرکانی را تُنُک و همگن و یکنواخت کردیم که آسیب پذیریش بالا رفته است.

وی ادامه داد: بر اثر اقدامات نادرست و تخریب های صورت گرفته، تعدادی از گونه های گیاهی و جانوری در شمال کشور از بین رفته و ممکن است از وجود برخی از آنها هم بی اطلاع باشیم که در این صورت از انقراضشان نیز مطلع نشده ایم.

کیادلیری تاکید کرد: یکی از پیامدهای طغیان آفات، کاهش تولید چوب و خسارت اقتصادی است که مطابق بررسی های انجام شده در جنگل های هیرکانی، فقط خسارت یک آفت در حدود 100 میلیارد تومان برآورد شد.

جنگل های هیرکانی بایک میلیون و 900 هزار هکتار وسعت دارای 90 گونه درختی و 211 گونه درختچه ای است و تا کنون 33 نوع آفت و هشت نوع بیماری در درختان آن شناسایی شده است.