طبق معاهدات بین المللی در خصوص اسیران جنگی، هیچ اسیری نباید مورد آزار و اذیت قرار گیرد، این مساله مخصوصا به وضوح در قرار داد 12 اوت سال 1949 ژنو به چشم می خورد.
ماده 13 این قرارداد صراحتا اشاره دارد به اینکه با اسیران جنگی باید در هر زمان با انسانیت رفتار شود و هر عمل و غفلت غیر موجه از طرف دولت بازداشت کننده که موجب فوت یک اسیر جنگی شود و یا سلامت وی را تهدید کند، ممنوع است و در حکم تخلف مهم از این قرارداد شمرده خواهد شد.
مخصوصا هیچ اسیر جنگی را نمی توان مورد جرح جسمانی یا آزمایش طبی قرار داد.
همچنین اسیران جنگی باید در هر زمان بالاخص در مقابل هرگونه عمل خشونت آمیز یا تهدید و در مقابل ناسزا حمایت شوند و اقدامات قصاصی علیه آنها ممنوع است.
در حالیکه قوانین مربوط به نوع برخورد و رفتار با اسرای جنگی بر رعایت حقوق اسیران در دوران اسارت تاکید دارد، رژیم بعث عراق بدون توجه به این قوانین، با اسرای ایرانی زمان جنگ تحمیلی به بدترین و وحشیانه ترین شیوه برخورد کرد.
گزارش های صلیب سرخ جهانی حکایت از این اعمال ناجوانمردانه و عمق فاجعه دارد، هر چند مرور خاطرات آزادگان سرافراز که سال های زیادی را در اردوگاه های مخوف صدام سپری کردند، نیز گواه بر این ادعاست.
«اسدالله گرامی» آزاده سرافراز در خاطره ای از ایام اسارت که در کتاب «گذری بر مسایل حقوقی اسارت» منتشر شده، تصریح می کند: از اسارتمان فقط چند ماهی گذشته بود، روزی یکی از دوستان آزاده به نام «علی بیات» را به جرم برپا کردن مراسم عزاداری و سینه زنی از بقیه اسرا جدا کرده و او را با شقاوت تمام و کتک مفصل به وسط اردوگاه کشانده و برای فلک کردن همانجا او را خواباندند.
عراقی ها بعد از آن دست و پایش را بسته، به تکه چوبی آویزان کرده و با تکه های مقوا و کارتن آتشی را زیر پاهایش درست کردند.
فریادها، ضجه ها و استمداد علی از خداوند و ائمه اطهار(ع) آنقدر دلخراش بود که فضای اردوگاه را به شدت تحت تاثیر قرار داد. عراقی ها گویا جذاب ترین صحنه دوران زندگی خود را به نظاره نشسته بودند و با تماشای زجر کشیدن او قهقهه زنان می گفتند: آنهایی که صدا می زنی کجایند؟ پس چرا برای نجات تو نمی آیند؟
پاهای علی کاملا آتش گرفته بود و تکه های جدا شده گوشت پاهایش را به وضوح می شد، دید.
اما عراقی ها دست بردار نبودند، برای اینکه سرگرمی خود را بیشتر و بهتر جلوه دهند، وی را از طرف دیگر آویزان کردند، با ریختن گازوییل روی پاهای او درد و سوزش ناشی از سوختگی ها را تشدید می کردند و در آن میان تنها صدای دلخراش علی بود که در فضا طنین انداز می شد.
بالاخره نمایش وحشیانه آنها پایان گرفت و عراقی ها پس از آن علی را با خود برده و ما چند روز از حال و روز وی بی خبر بودیم، تا اینکه ماموران صلیب سرخ به اردوگاه آمدند.
در آن گیر و دار، بچه ها نحوه شکنجه علی را در حضور دیگران و بدنبال آن مفقود شدنش را به اطلاع آنها رساندند.
ماموارن صلیب سرخ ابتدا زیر بار نمی رفتند و تا وقتی که پیکر نیمه جان علی در یکی از توالت های صحرایی خارج از اردوگاه پیدا شد، اظهار ناباوری می کردند.
با دیدن وضعیت رقت بار علی و ممانعت عراقی ها از انتقال وی به اردوگاه، ماموران صلیب سرخ دست به واکنش زده و عنوان کردند که مراتب را به سازمان ملل گزارش خواهند کرد.بعد از آن هم اردوگاه را ترک کردند.
جان کلام؛ زمانی که بشریت برای اسرا ارزش و حقوقی قائل نبود و بدترین رفتارها را با آنها داشت، دین مبین اسلام بالاترین حقوق و ارزش ها را برای این افراد قائل شد.
مکتب اسلام نه تنها شکنجه جسمی و روحی را برای اسیر جایز نمی داند، بلکه توصیه و سیره پیامبر(ص) و ائمه دین، رفتار همراه با عطوفت و مهربانی و محترم شمردن نیازهای روحی و جسمی وی است بنابراین شایسته است، این شیوه رفتاری الگوی همه مراکز حقوقی و بین المللی قرار گیرد.
جمهوری اسلامی نیز با تاسی از این الگو در دوران دفاع مقدس میزبان خوبی برای اسیران عراقی بود تا جاییکه به دستور امام خمینی(ره) با آنها مانند مهمان رفتار می شد.
با مطالعه خاطرات اسرای عراقی، می توان به رفتار انسانی و اسلامی رزمندگان اسلام با این افراد پی برد؛ رفتاری که به قول خود عراقی ها نوعی آرامش خاطر و اطمینان قلبی را در آنها موجب شده بود تا جاییکه گفته می شود، فرماندهان عراقی برای اینکه مانع تسلیم سربازان خود به نیروهای ایرانی شوند، اقدام به ساخت و نمایش فیلم هایی از شکنجه های دروغین سربازان عراقی توسط ایرانی ها کردند تا نشان دهند آنها نباید هرگز تسلیم ایرانی ها شوند.(ایرنا)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد