به خودمان بیاییم

بحران بیخ گوش ماست، اما گوشمان به این هشدارها بدهکار نیست؛ بدهکار نیست چون هنوز این شیلنگ‌های با فشار آب زیاد است که حیاط خانه‌ها و پیاده‌روها را می‌شوید و آب شیرین را راهی جوی‌ فاضلاب می‌کند.

چون هنوز در تمام مدت ظرف شستن یا شست‌وشوی دست و صورت، شیر آب تا آخرین حد ممکن باز است و حمام کردن مساوی است با ده‌ها دقیقه زیر دوش ایستادن و هدر دادن آب.

می‌گویند باید فرهنگسازی کرد، اما فرهنگمان انگار تغییرناپذیر است، شاید به این دلیل که مصرف هرچه بیشتر را نوعی ژست و نشانه دارندگی می‌دانیم، اما واقعیت این است که دیگر نداریم.

آبی دیگر پشت سدها نیست و چاه‌ها یکی یکی در حال خشک شدن است، پس فرهنگمان هم باید تغییر کند، فرهنگی که بومی این سرزمین نیست، زیرا ما مردم قناعتیم، نه مصرف‌زده. بازار کشورمان که به روی اجناس خارجی باز شد و مصرف و استفاده هرچه بیشتر کالاهای خارجی مد و رایج شد، دیوی به نام مصرف‌گرایی آمد و نشست کنج خانه تک‌تکمان؛ همان فرهنگی که می‌گفت مصرف هرچه بیشتر، بهتر، باکلاس‌تر، باشخصیت‌تر و فرهنگ مصرف‌گرایی حتی آب و نانمان را هم نشانه گرفت تا نانی که آن را برکت خدا می‌دانستیم و روزگاری با بوسه از روی زمین بر می‌داشتیم، سبد سبد روانه سطل زباله شود و آبی که آن را با زحمت از قنات می‌کشیدیم و مایه حیات می‌دانستیم، براحتی آلوده و روانه چاه‌های فاضلاب شود.

حالا هم هنوز دیر نشده و می‌توان با رجوع دوباره به فرهنگ اصیل اجداد و نیاکان، به فرهنگ قناعت، به جنگ با غول اسراف و مصرف‌گرایی رفت. هنوز می‌شود مثل گذشته با آب و جارو، حیاط و کوچه را تمیز کرد و لذت صرفه‌جویی را با بوی خوش خاک خیس‌خورده آمیخت و در عمق جان فروریخت.

بهتر است این‌گونه باشد، زیرا در غیر این صورت تحمیل و اجبار تنها راه پیش روی مسئولان خواهد بود. مثل آنچه اکنون در چهارمحال و بختیاری کلید خورده است، یعنی راه‌اندازی پلیس آب؛ البته پلیس آب چهارمحالی‌ها قرار است جلوی انشعاب غیرمجاز آب را گزارش دهد و جریمه کند. اما اگر روزی پلیس آب با هدف جلوگیری از مصرف بی‌رویه در کشور راه‌اندازی شود، جرایم آن طعم تلخ بی‌آبی را در کام ما تلخ‌تر و گزنده‌تر خواهد کرد.

فاطمه مرادزاده‌ - گروه ایران