رویای ناتمام ایران 140

ایران 140 درواقع مونتاژ هواپیمای آنتونوف 140 اکراین است که برخی قطعات آن از نظر فناوری ارتقا یافته است.به‌طور دقیق‌تر این هواپیما، هواپیمایی ملخ‌دار و محصول شرکت هواپیماسازی آنتونوف در خارکف اوکراین است. این هواپیما به‌عنوان جایگزینی برای سایر محصولات کارخانه آنتونوف مانند آنتونوف 24- و آنتونوف 26- در نظر گرفته شده است. عمده ویژگی‌های بارز این هواپیما نسبت به مدل‌های قبلی سقف پروازی بلندتر، نیاز به باند فرود کوتاه به مسافت۱۷۰۰ متر، سازگار با شرایط آب و هوایی از ۵۵- تا ۴۵+ درجه سانتی‌گراد و افزایش امکانات و آسایش کابین برای مسافران است.

کار طراحی و توسعه این هواپیما از سال ۱۹۹۳ شروع شد. طراحی این هواپیما کار مشترک مهندسانی از کشورهای روسیه، اکراین، کانادا و آمریکا بوده است. شرکت روسی آویاکور و کارخانه‌های هواپیمایی ملی خارکف اکراین به‌طور مشترک اقدام به طراحی و ساخت این هواپیما کردند.

آنتونوف 140، ایران 140شد

سال ۱۹۹۶ شرکت هواپیماسازی آنتونوف قراردادی با شرکت هواپیماسازی هسای ایران امضا کرد که به موجب آن اجازه‌نامه تولید این هواپیما در ایران و در استان اصفهان با نام ایران۱۴۰- فراز صادر شد. سال ۱۳۸۷ ایران تولید هواپیمای ایران 140- را با تولید ۱۲ فروند در سال آغاز کرد؛ آغازی که اکنون به فرجامی مشخص نرسیده و علاوه بر نرسیدن تیراژ تولید به رقمی مشخص و قابل ذکر، حتی شرکت‌های هواپیمایی داخلی تمایلی برای استفاده از آن ندارند.

بی‌میلی شرکت‌های هواپیمایی ایرانی

این یک واقعیت است: شرکت‌های طراز اول هواپیمایی کشور میل چندانی به استفاده از هواپیمای ایران 140 در ناوگان خود ندارند و به همین دلیل عملا هیچ تردد مسافری خاصی با این هواپیما در کشور صورت نمی‌گیرد. همچنین هنوز شرکت‌های هواپیمایی بزرگ کشور سفارش خاصی برای تولید و خرید این هواپیما ارائه‌نداده‌اند.

برای مثال هما، به‌عنوان بزرگ‌ترین و اولین شرکت هواپیمایی کشور صراحتا می‌گوید از این هواپیما در پروازهایش استفاده نخواهد کرد.

فرهاد پرورش، مدیرعامل هما در گفت‌وگویی که شانزدهم آذر ماه امسال با جام‌جم داشت، درباره استفاده از هواپیمای ایران 140 گفت: در کشور فقط یک نوع هواپیما تولید می‌شود که همان هواپیمای ایران 140 و به نظر من در جای خود قابل تحسین است. اگر این هواپیما به اندازه کافی در کشور تولید شود، عد‌ه‌ای مشغول کار خواهند شد و در صورتی که تولید خوبی داشته باشد مشتری به دنبال آن خواهد آمد، اما هواپیمای ایران 140 برای شرایط خاصی در نظر گرفته شده است. از نظر تعداد مسافر حدود 50 نفر ظرفیت دارد و توربوپراپ (ملخی) است و نمی‌توان از آن برای مسیرهای دور استفاده کرد. کوچک‌ترین هواپیمایی که الان در ناوگان هما استفاده می‌کنیم، هواپیمای فوکر است که ظرفیت مسافر آن به 105 نفر می‌رسد و تعداد آن در شبکه پروازی ما بسیار کم است. از سوی دیگر تولید هواپیمای ایران 140 به اندازه کافی نیست که بتوانیم ده تای آن را سفارش بدهیم و سال آینده تحویل بگیریم. یک شرکت هواپیمایی باید بداند تولید هواپیما به چه میزان و پشتیبانی آن چطور است که بتواند روی آن برنامه‌ریزی کند. فکر می‌کنم تاکنون فقط حدود شش هفت هواپیمای ایران140 در کشور تولید شده و قرار است تغییراتی روی آن انجام شود و به سایت دیگری به نام آنتونوف 158 منتقل شود که محصول مشترک ایران و اکراین است. اگر متخصصان کشورمان بتوانند هواپیمای جدید را به اندازه کافی تولید کنند، به نظر من اشکالی وجود ندارد که شرکت‌های هواپیمایی از آن استفاده کنند.

دومین هواپیما در راه است

در همین حال ظاهرا قرار است دومین هواپیمای مونتاژ ایران بزودی مراحل اجرایی تولید خود را آغاز کند.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در این‌باره گفت: طراحی و ساخت هواپیمای 150 نفره در هیات دولت به تصویب رسیده و بر این اساس تا پایان سال، کار طراحی آن در کشور انجام می‌شود.

علیرضا جهانگیریان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: دستگا‌ه‌های صنعتی مربوط برای ساخت این هواپیما با چند کشور در حال مذاکره هستند. وی توضیح بیشتری در این‌باره نداد، با این حال به نظر می‌رسد درباره کار مهم و حساسی چون تولید هواپیما باید دقت نظر و برنامه‌ریزی بهتری انجام شود تا صنعت هواپیماسازی کشور به سرنوشت صنعت خودرو‌سازی دچار نشود.