120 اثر تاریخی در زیر آب

گفته می‌شود آثار تاریخی و باستانی در محوطه سد سیمره مربوط به پیش از تاریخ و دوره‌های تاریخی تا دوره اسلامی است که شامل شهر تاریخی ساسانی برز قباله، تپه‌های باستانی پیش از تاریخ مربوط به دوره نوسنگی به نام چیاسبز، قلعه سیرم شاه و پیروز علی می‌شود.

باستان‌شناسان اعلام می‌کنند معماری به کار رفته در دیوارهای به جا مانده از کاخ و کوشک‌ها در این منطقه نمایانگر هنر ساسانی است و دژ گوری و محوطه‌های باستانی حاکی از وجود تخت جمشیدی دیگر در این منطقه است که با آبگیری این سد و ناتمام ماندن کاوش‌ها ده هزار سال هنر و تمدن سیمره و ترهان از روزگاران پیش از تاریخ تا دوره آغازین اسلامی به زیرآب رفته است.

اگرچه خشکسالی و کمبود آب در کشور باعث شده است وزارت نیرو برای ذخیره و تامین آب مورد نیاز کشاورزان و تولید برق در برخی مناطق کشور سدسازی کند، اما در قالب این پروژه‌های عمرانی گاه محوطه‌های باستانی و تاریخی بدون انجام کاوش‌های لازم به زیرآب می‌رود.

نمونه این اقدام بارها تجربه شده است که می‌توان به آبگیری سد سیوند، گتوند، کارون 3، شهید عباسپور و کرخه اشاره کرد که به گفته باستان‌شناسان تجربه‌های موفقی از نجات‌بخشی آثار تاریخی دراین محوطه‌ها مشاهده نشده است و متاسفانه پس ازآبگیری بخشی از تاریخ برای همیشه زیر آب رفته است.

این در حالی است که باید همانند بسیاری از کشورها قبل از انجام هر کار عمرانی از سوی نهادهای مختلف در محوطه‌های باستانی کاوش‌های دقیقی صورت گیرد، اما در ایران عملا به دلیل نبود امکانات، کمبود نیروی مناسب و اعتبارات کافی و همکاری نکردن نهادها تاکنون هیچ عملیات نجات‌بخشی در کشور به طور کامل موفق نبوده است.

سیما رادمنش - گروه فرهنگ و هنر