کسی از پلنگ‌های ایرانی خبر ندارد

این ماجرای تاسف‌بر‌انگیز پلنگ‌های ایران است؛ گربه‌سانی که بعد از منقرض شدن شیر و ببر ایرانی حالا لقب بزرگ‌ترین گربه‌سان ایران را یدک می‌کشد و برخلاف انتظار، این روزها برای بقا با خطرات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند.

روز گذشته مدیرکل محیط‌زیست فارس درخصوص پیدا شدن یک لاشه پلنگ در استهبان به ایسنا گفت: برخلاف آنچه رسانه‌ها اعلام کردند، مطالعات اولیه نشان می‌دهد مرگ این پلنگ بر اثر سوءتغذیه بوده،‌ نه طعمه مسموم.

او تاکید کرد که هیچ‌گونه آثاری از گلوله روی لاشه حیوان دیده نشده و به احتمال قوی این پلنگ به دلیل جدا شدن از قلمرو اصلی و کوچک شدن زیستگاه‌ و ضعف و سوءتغذیه تلف شده است.

نکته اینجاست که همه دلایلی که مدیرکل محیط‌زیست استان فارس مطرح می‌کند، جای دفاع برای خود او و هیچ‌کدام از مقام‌های مسئول سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور باقی نمی‌گذارد؛ زیرا به دلیل تصمیم‌های اشتباهی که تاکنون برای محیط‌زیست کشور گرفته شده، کار بزرگ‌ترین گربه‌سان کشور به جایی رسیده که جانداری مانند او که در راس هرم جانوری قرار دارد، باید به دلیل سوءتغذیه یا اقدام‌های خصمانه برخی از دامداران به سمت انقراض سوق داده شود.

این در حالی است که باید تاکید کرد که ندانم‌کاری برخی مسئولان نیز به این وضع نابسامان دامن زده و سبب وخامت شرایط زندگی پلنگ‌ها در کشور شده است؛ زیرا ساخت‌وساز در زیستگاه‌های این پستاندار سبب محدود شدن طعمه‌ها و منابع غذایی این جاندار شده و پلنگ‌ها که تا مدتی قبل قوچ و آهو شکار می‌کردند، اکنون برای شکار خرگوش و گراز نیز با مشکل روبه‌رو هستند و ناچار می‌شوند که برای تهیه غذا، خود را به حاشیه شهرها و روستاها برسانند، اما درست در همین موقع به دلیل نبود برنامه آموزشی برای دامداران و مردم محلی، آنها به اشتباه برای دفاع از خود و گله‌هایشان کمر به کشتن پلنگ یا دیگر حیوانات وحشی می‌بندند.

افزون بر این ساخت جاده در زیستگاه‌های پلنگ سبب شده در شش ماه گذشته 14 قلاده پلنگ به دلیل تصادف با خودرو تلف شوند.

این در حالی است که سازمان حفاظت محیط‌زیست با جلوگیری از ساخت‌وساز در زیستگاه‌ها، محدود کردن صدور پروانه شکار و جبران بموقع خسارت دامداران می‌تواند مانع از تلف شدن بزرگ‌ترین گربه‌سان کشور و در خطر انقراض گرفتن پلنگ‌ها شود.

مهدی آیینی - گروه جامعه