آمریکا در سوریه به دنبال چیست؟

اگر سیاست خارجی ایالات متحده در خاورمیانه را تابعی از سیاست رژیم صهیونیستی در منطقه بدانیم - که تقریبا اغلب تحلیلگران بین المللی و حتی آمریکایی، مدافع این نظریه هستند- آمریکا دست به هیچ اقدام نظامی در منطقه نمی‌زند مگر آن‌که از حفظ منافع اسرائیل در این زمینه مطمئن شده باشد. اما منافع رژیم صهیونیستی در بحران سوریه در چیست؟

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، «سوریه ضعیف» مطلوب‌ترین مدل برای رژیم صهیونیستی است و این فقط با ادامه جنگ داخلی در این کشور میسر خواهد بود.

چه حکومت اسد پیروز قطعی تحولات سوریه باشد چه مخالفان مسلح او، به یک اندازه برای اسرائیل نامطلوب است، چه آن‌که برخی گروه های تروریستی مخالف اسد از نظر آمریکا و اسرائیل آنچنان غیرقابل پیش بینی هستند که حضور آنها در رژیم پس از اسد می تواند برای رژیم صهیونیستی خطرناک‌تر از وضع موجود باشد.

تجربه دو لشکر کشی بزرگ ایالات متحده به منطقه در یک دهه اخیر، نشان می دهد اگرچه واشنگتن با توسل به زور توانسته است رژیم های طالبان درافغانستان و صدام در عراق را ساقط کند اما لزوما حکومت های جدید در این کشورها بیش از آن‌که باب میل آمریکا باشد، به تحکیم قدرت و نفوذ ایران در منطقه منجر شده است.

از این رو به نظر می رسد اکنون واشنگتن هیچ برنامه ای برای سرنگون کردن حکومت اسد نداشته و نمی تواند داشته باشد. پس دلیل این همه هیاهو درباره نزدیک بودن حمله نظامی به سوریه چیست؟

تحولات میدانی چند ماه اخیر در سوریه از پیشی گرفتن ارتش سوریه بر مخالفان در نزاع داخلی این کشور حکایت دارد.

پس از ماه‌ها جنگ داخلی که به تضعیف حکومت اسد و خارج شدن بسیاری از شهرهای سوریه از سیطره او منجر شده و حتی برخی تحلیلگران از سقوط قریب الوقوع او خبر می‌دادند، در هفته های گذشته ورق برگشته و موازنه نظامی به‌نفع او در حال رقم خوردن است.

اختلافات گسترده داخلی در جبهه مخالفان و رویگردانی بسیاری از مردم سوریه از برخی گروه‌های تروریستی مخالف اسد، به همراه حمایت برخی کشورها از دولت سوریه می تواند جبهه جنگ را به‌نفع حکومت تمام کند و این اتفاقی است که با منافع رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عربی منطقه همخوانی ندارد.

از این رو با تحولات جدید در جبهه جنگ و سنگین‌تر شدن کفه ترازو به نفع حکومت، از نظر واشنگتن و تل آویو، ایجاد یک موازنه قوا حتی در قالب حمله نظامی به سوریه ضروری است.

با توجه به مطمئن نبودن آمریکا به مخالفان افراطی و ناهمگون اسد و دورنمای بسیار مبهم شکل گیری دولت آینده سوریه درصورت سقوط حکومت، آنچه هم اکنون ایالات متحده به دنبال آن است، نه ساقط کردن اسد بلکه تضعیف موقعیت نظامی ارتش سوریه در برابر مخالفان مسلح است تا جنگ داخلی در این کشور همچنان ادامه داشته باشد.

بی‌شک آمریکا زمانی به فکر حمله تمام عیار با هدف سرنگونی رئیس‌جمهور سوریه می افتد که در مورد آینده این کشور مطمئن شده باشد، اطمینانی که هنوز تا حاصل شدن آن فاصله بسیار زیادی وجود دارد!

محسن ماندگاری - سردبیر