تولید دندان از سلول‌های بنیادی ادرار

محققان آکادمی علوم چین بر این باورند که در آینده جوانه‌های دندان زیست مهندسی شده می‌توانند جای دندان‌های افتاده انسان را پر کنند.

این ساختارهای ابتدایی دندانی شکل اولین بافت‌های جامد بدست آمده با یک شیوه جدید هستند که در آن سلول‌های دورانداخته شده از ضایعات انسان دوباره می‌توانند به شکل سلول‌های بنیادی دربیایند.

این دانشمندان از یک سیستم جدید کشت بافت برای پرورش سلول‌ها به شکل ساختارهای ریز شبیه دندان استفاده کردند که در مرحله بعد در دهان موش‌ها کاشته شد.

سلول‌های بنیادی مورد استفاده در این پژوهش از ادرار بدست آمد و دانشمندان از یافته‌های پژوهش‌های پیشین در مورد قابلیت تبدیل سلول‌های دورانداختنی ضایعات انسانی به سلول بنیادی شبه‌جنینی بهره برده‌اند.

این سلول‌های بنیادی در ادامه می‌توانند به انواع مختلف سلول از جمله سلولهای عصب و عضله قلب تبدیل شوند.

این جوانه‌های دندان اولین اندام یا بافت جامد هستند که از سلول‌های بنیادی القا شده شبه‌جنینی ساخته شده‌اند.

محققان این ساختارهای دندانی را با وادار کردن سلول‌های بنیادی القا شده شبه‌جنینی برای تقلید از دو گونه مختلف سلولی شامل سلو‌ل‌های اپیتلیالی که مینا را ساخته و سلول‌های مزانشیمی که سه جزء اصلی دیگر دندان یعنی عاج، سمان و پالپ را شکل می‌دهند، بوجود آوردند.

آنها ابتدا صفحات مسطح از سلول‌های اپیتلیال را بوجود آورده و سپس با سلول‌های مزانشیمی جنین موش ترکیب کردند. محصول این کار در موشها پیوند زده شد و سه هفته بعد ساختارهای دندانی شکل رشد کردند.

به گفته محققان، اندام ابتدایی دندانی شکل از لحاظ ساختار و فیزیک شبیه دندان انسان بوده و از قابلیت ارتجاعی مشابه و سلولهای پالپ، عاج و مینا برخوردار است. اما این روش از محدودیت‌های خاص خود برخوردار بوده است. در این روش از سلول‌های موش استفاده شده، نرخ موفقیت حدود 30 درصد بوده و سختی ساختارها حدود یک سوم دندان انسان است.

دانشمندان بر این باورند که دستکاری ترکیب سلول‌ها و شرایط بافت در حال کشت می‌تواند این مشکلات را حل کند.

به گفته آنها از شیوه اصلاح شده به شکل تئوری می‌توان برای ساخت یک جوانه دندان زیست مهندسی شده استفاده کرد که قابل کشت در محیط آزمایشگاه بوده و سپس می‌توان آنرا در استخوان فک بیمار نیازمند برای ایجاد یک دندان کاملا کاربردی پیوند زد.

همچنین سلول‌های بدست آمده ادرار بیمار توسط سیستم ایمنی بدن رد نخواهد شد چرا که از ماده سلولی خود بیمار گرفته شده‌اند.

این پژوهش در مجله Cell Regeneration منتشر شده است. (ایسنا)