درخشان: رابطه، فوتبال ایران را به زانو درآورده است

لیگ یازدهم در حالی شروع شد که بحث سقف قراردادها به سر و صداهای زیادی در فوتبال ایران دامن زد، موضوعی که حتی پیرامون قرارداد شما نیز وجود داشت تا پس از حضور در سازمان لیگ و بیان توضیحات لازم، کارت مربیگری‌تان صادر شود. اصولا با سقف قرارداد تعیین شده موافقید؟

من معتقدم اگر می‌خواهیم به فوتبال ایران کمک کنیم باید جلوی برخی مسائل را بگیریم و برای بعضی چیزها نیز مثل سقف قرارداد بازیکنان کار کارشناسی صورت دهیم. ما می‌گوییم قیمت بازیکن در حال بالا رفتن است، اما مگر در فوتبال اروپا و جهان نیز چنین اتفاقی نیفتاده است؟! آیا این مساله مختص فوتبال ایران است؟ در اروپا رقابت آزاد است و ستاره‌ها نیز معمولا جذب باشگاه‌هایی می‌شوند که در کورس رقابت برای قهرمانی هستند و از این بابت نیز پول‌های بالایی را دریافت می‌کنند. پارسال رئال مادرید گران‌ترین بازیکنان را خرید، آن هم در بازار رقابت با دیگر باشگاه‌ها. اصل نیز همین است، یعنی شما وقتی وارد بازار می‌شوید می‌خواهید بهترین پول را بدهید و مرغوب‌ترین کالا را بخرید. مرغوبیت کالا هم پول خوب می‌خواهد. الان رقابت باشگاه‌ها بر سر خرید بازیکن باکیفیت است. دلایلی نیز که اجازه کنترل بازار را نمی‌دهد و متعاقب آن به گرانی قیمت بازیکنان منجر می‌شود را نیز می‌توان به قرار ذیل برشمرد:

1- کمبود بازیکن خوب و باکیفیت در فوتبال ایران به دلیل سال‌ها بی‌توجهی به امر سازندگی. بنابراین چون سازندگی نیست، عرضه و تقاضا قیمت بازیکنان خوب را تعیین می‌کند. به عبارت دیگر تقاضا زیاد است و عرضه کم.

2- با توجه به کیفیت بازیکنان در 3 سطح عالی، خوب و متوسط، طبیعی است که هر تیم بخواهد بازیکن ممتاز و عالی را جذب کند. بنابراین متقاضی برای چنین بازیکنانی در فوتبال ما بالاست و روی این اصل، بازیکنان قیمت‌شان را غیرواقعی بالا می‌برند. در چنین وضعیتی خریدار و مشتری قیمت را تعیین نمی‌کنند.

چرا که نه، حتما باید این کار صورت بگیرد، اما این سوال مطرح است که چرا باید حضور دروازه‌بانان خارجی در لیگ برتر فوتبال ایران ممنوع شود ؟ به هر حال هر کار و تصمیمی باید فلسفه‌ای را پشت‌سر خویش داشته باشد و نمی‌توان بدون در نظر گرفتن جوانب قضیه، به تصمیم‌سازی در فوتبال رسید، اما چون این قضیه مورد توجه قرار نگرفته، قیمت گلرهای داخلی غیرمنطقی بالا رفته و بالطبع بازیکنی نیز که می‌خواهد با باشگاهی قرارداد ببندد با علم به این‌که دروازه‌بان باشگاه چقدر گرفته، حاضر نمی‌شود با قیمت پایینی جذب تیم شود. این مساله توازن را در فوتبال ایران بر هم می‌زند. از یک سو دروازه‌بان خوب باکیفیت کم داریم، شاید 5 تا بیشتر نباشند اما در مقابل 18 تیم خواهان آنها هستند. نتیجه آن می‌شود که این تعداد محدود دروازه‌بان خوب، تعیین‌کننده قیمت خود در بازار هستند و در نتیجه قیمت‌ها به صورت کاذب بالا می‌رود.

حالا چون ما سازندگی نداشتیم که گلرهای خوبی را در فوتبال تربیت کنیم، آمدیم و این قانون را وضع کردیم. اما چرا این قانون نباید در لیگ دسته یک پیاده شود که آنجا سازندگی صورت بگیرد و بهره‌اش هم به لیگ برتر برسد؟ اگر این قانون را برداریم ما با 300 هزار دلار می‌توانیم بهترین دروازه‌بان اروپایی و آسیایی را به خدمت بگیریم. از صربستان، ازبکستان، کرواسی، اوکراین و روسیه که دروازه‌بانان خوبی دارند و می‌توانند با قیمت‌های مناسبی جذب تیم‌های لیگ برتری شوند، اما قانون دست و پا گیر وضع شده به انحصار دروازه‌بانی در فوتبال ایران دامن زده است. در حالی که با چنین رقم‌هایی می‌توان گلرهای خوب خارجی را جذب کرد. در فوتبال، پست دروازه‌بانی یکی از رکن‌های اساسی است. یعنی شما هر چقدر خیالتان از درون دروازه راحت باشد 50 درصد تیم‌تان را قوی کرده‌اید. وقتی دروازه‌بان قوی باشد تا حدودی سرمایه شما تضمین می‌شود. اگردر نظر بگیریم که هزینه بستن یک تیم به‌طور متوسط 6، 7 میلیارد تومان است این سرمایه‌گذاری می‌تواند با حضور یک دروازه‌بان خوب تضمین شود. حداقل بهره‌اش این است که با بازی‌های خوب و موثر یک دروازه‌بان تیم شما به لیگ یک سقوط نمی‌کند.

بله، پیشنهادم هم این است که ممنوعیت حضور دروازه‌بان خارجی در جهت شکسته شدن قیمت‌ها داشته شود و نکته دوم نیز آزاد شدن حضور بازیکن خارجی در فوتبال ایران است. در حال حاضر هر تیم می‌تواند 3 بازیکن خارجی را جذب کند که این تعداد می‌تواند تا 5 بازیکن افزایش یابد. شاید ما در مقام عمل نتوانیم 5 بازیکن خارجی را جذب کنیم اما شرایط فعلی یک نوع تضمین برای بازیکنان داخلی است تا برای خود قیمت بگذارند. در حالی که اگر دست ما در جذب بازیکنان خارجی باز باشد بازیکن نمی‌تواند در حضور من و نزد مدیرعامل باشگاه برای خود نرخ تعیین کند، چون بلافاصله مدیر عامل نیز جواب رد به بازیکن مربوطه می‌دهد و سراغ بازیکن باکیفیت‌تر خارجی می‌رود. این مساله قیمت بازیکنان را تعدیل می‌کند و کسی نمی‌تواند در این فوتبال اضافه‌خواهی کند. در نتیجه قیمت‌ها در بازار داخلی شکسته می‌شود و جلوی بالارفتن سرسام‌آور قیمت بازیکنان گرفته می‌شود.

از طرف دیگر نباید نگاهمان صرفا به این راهکار باشد. راهکارهای بعدی نیز باید این باشد که تیم‌های پایه‌مان را با مربیان بسیار فنی و باسواد تجهیز کنیم. یعنی با مربیان پایه خود به گونه‌ای قرارداد ببندیم که اگر آنان در طول یک فصل 2 بازیکن خوب خروجی داشته باشند و آنها را به لیگ بالاتر بفرستند، پاداش خوبی بگیرند. مثلا اگر 50 میلیون قراردادشان است، 20 میلیون تومان نیز پاداش برای این کار در نظر بگیریم. در حقیقت 20 میلیون تومان سرمایه می‌کنیم، اما 2 بازیکن 100 و 200 میلیونی را تحویل می‌گیریم.

من می‌خواهم باز و شفاف صحبت کنم، دیگر مثل سابق نمی‌توان آدم‌ها و داوران را خرید . الان جلوی آن راه‌ها گرفته شده و فقط باید با فن، امکانات و نیروی انسانی مجرب به لیگ برتر صعود کرد. گذشت آن موقع که با خریدن داور، آب را ول می‌کردیم داخل زمین که حریف نتواند بازی معمول خود را انجام بدهد. دیگر موقع این کارها در فوتبال نیست و اگر بخواهیم دنبال چنین مسائلی باشیم نتیجه همین می‌شود که پشت سر هم از کره جنوبی و ژاپن شکست می‌خوریم، دیگر هم به این تیم‌ها نمی‌رسیم. ببینید فضاحت فوتبال به کجا رسیده که تیم امید ما در دو بازی با تیم عراق حذف می‌شود.

می‌دانید چرا، از بس که داخل این تیم رفت و آمد زیاد شده، حرمت‌ها شکسته شده و احترام‌ها از بین رفته است. مگر ما حرف کسوت و پیشکسوت را نمی‌زنیم، چرا احترام نمی‌گذاریم. هرکس هم آمده فقط شعار داده، ما همه چیز را به هم زدیم، نه فن برایمان مهم است، نه قدمت و نه کسوت. همه‌اش شده رابطه، آن هم رابطه‌های هیچ و پوچ.

کار قشنگی است. بزرگان و پیشکسوتان پرسپولیس قدم جلو گذاشته‌اند که این کار زیبایی است. اصولا مگر می‌توان چشمان خود را بر زحمات گذشتگان باشگاه که خاک تیم را خورده‌اند بست. از حمید جاسمیان بگیرید، تا همایون بهزادی، حسین کلانی و علی پروین. اینها آدم‌های بزرگی برای فوتبال این مملکت بوده‌اند. هر کدام در زمان خودشان اسطوره بودند و باید از آنها قدردانی کرد و به آنها احترام گذاشت.

همان‌طور که بارسلونا در جشن صدمین سال تاسیس باشگاه سراغ پیر باشگاه می‌رود و او را عصا به دست در مراسم شرکت می‌دهد. ما چه زمانی این کارها را کردیم، آدم یا حرف نمی‌زند یا اگر حرفی زد باید پای حرفش بایستد. اصلا اینها چیزی از پرسپولیس نمی‌خواهند، مگر تمام اینها که آمده‌اند می‌خواهند مربی شوند، نه، آنها دلشان برای پرسپولیس می‌سوزد. برای این دل‌سوخته‌ها باید فکری کرد و برایشان وقت گذاشت؛ کسانی که با عشق بازی می‌کردند نه برای پول. آنهایی که الان می‌آیند حرف می‌زنند، 2 سال بیشتر در پرسپولیس نبوده یا 3 سال بیشتر بازی نکرده‌اند، کلی نیز پول گرفته‌اند اما ادعا می‌کنند که پرسپولیسی‌اند، چطور می‌توان اینها را با پیشکسوتان واقعی پرسپولیس مقایسه کرد! اصلا قابل مقایسه نیستند، فردا که پیشنهاد بهتری بدهند پرسپولیس را می‌گذارند و می‌روند.

شما فکر می‌کنید خود من در زمان بازیگری در پرسپولیس از دیگر تیم‌ها پیشنهاد نداشتم، یا همین مجتبی محرمی، من کاری به مسائل دیگرش ندارم اما مجتبی از کشاورز پیشنهاد خوب مالی داشت که به خاطر پرسپولیس نرفت. ولی بعضی‌ها گذاشتند رفتند چون پرسپولیس پول نداشت، اما همین که بوی پول به مشامشان رسیده بازگشته‌اند.

حداقل 3 تا 5 سال. باید 5 سال وقت داد، بودجه داد و برنامه خواست و با نظارت بر برنامه‌ها، مسیر پیشرفت فوتبال را دنبال کرد، نه این‌که مدام دست به تغییر سرمربی و مدیران بزنند. سال به سال هم کار مدیران ارزیابی شود و اگر 10 درصد رشد در کارشان مشاهده شد، به آنان مجال ادامه کار بدهند.

ببینید مسوولان شهرداری یک برنامه‌ای از من خواستند که من هم دادم، 10، 15 روز گذشت دیدم خبری نشد. دیدم آنها رفتند و با امیر قلعه‌نویی صحبت کردند. البته من این را اشکال نمی‌دانم، اتفاقا این کار درستی به لحاظ حرفه‌ای است، چون اینها وقتی رفتند سراغ مربی تیم قهرمان، یعنی نگاهشان نگاه قهرمانی است. آقای قلعه‌نویی هم اعلام کرده بود باید A تومان بودجه تیم تان باشد تا من آن را در بین 5 تیم برتر لیگ قرار دهم. این نگاه خوبی است، بعد از آن آمدند و با من صحبت کردند، من هم گفتم ایشان A تومان برای این پروسه خواستند من هم با این مبلغ تیم را جزو 5 تیم نگه می‌دارم. چون کسی که تیمشان را از هفدهم به یازدهم ارتقا داده؛ بلد است که چطور تیم را از یازدهم، پنجم کند. در قراردادم هم می‌نویسم یک سهمیه می‌گیرم. اما حالا قیمتم این است، با این دستیاران خارجی و... که به تفاهم نرسیدیم. رفتند با یسیچ، مربی سابق پگاه و شیرین‌فراز با 280 هزار دلار قرارداد بستند. این شد که آمدیم شاهین بوشهر و تیم خوبی را نیز تشکیل داده‌ایم.

با آن پرونده‌ای که از خودم با شهرداری بجا گذاشته‌ام. من روزی که صحبت کردم گفتم تیم‌تان را برای سال اول می‌آورم وسط جدول، سال دوم بین 8 تیم قرار می‌دهم و سال سوم هم سهمیه و قرارگیری دربین 5 تیم اول.

شک نکنید که اگر به من اجازه بدهند و قرارداد 3 ساله داشته باشم، آینده کل تیم‌های پایه باشگاه را تضمین می‌کنم. یعنی برنامه می‌دهم و طبق آن ورودی و خروجی تیم نیز مشخص خواهد بود.

خیلی فراتر از اینها. من سال 80 پیشنهاد تیم ملی را رد کردم و گفتم باید قوی‌تر شوم و بعد بیایم و مسوولیت بگیرم. مطمئن باشید روزی به آرزویم می‌رسم.