اوقات فراغت کودکان و نوجوانان در تابستان

آقای کریمی معلم راهنمایی مدرسه ای در جنوب تهران است ، غیر از این ، دو روز در هفته هم در یک مدرسه غیرانتفاعی در شمال تهران تدریس می کند. او معلم ادبیات است و آخرین موضوع انشای

کد خبر: ۴۲۳۳۹

شاگردانش در سال تحصیلی 8283 عبارت بود از: «دوست دارید تعطیلات تابستان را چگونه سپری کنید؛»
امروز دوشنبه است. آقای کریمی توی کلاس رنگ و رورفته با نیمکت های قهوه ای ترک دار راه می رود و به صورت های کوچک و سبزه پسرانی نگاه می کند که روبه رویش نشسته اند و دفترهای سفید خطدار، پر از نوشته های آنان است.
آقای کریمی به مجید نگاه می کند و می گوید: «انشایت را نوشتی؛» مجید سر تکان می دهد و با اشاره آقای کریمی پای تخته می رود.
دفتر سفیدش را باز می کند و انشایش را این گونه می خواند: «به نام خدا، موضوع انشاء: دوست دارید تعطیلات تابستان را چگونه سپری کنید؛»
من دوست دارم امتحاناتم را با نمره های خوب به پایان برسانم ؛ چون پدرم قول داده برایم دوچرخه بخرد. پدرم سال گذشته هم این قول را داده بود، ولی از ساختمانی که داشت روی آن کار می کرد پرت شد پایین و پایش شکست و همه پول دوچرخه خرج بیمارستان شد.
دو سال قبل هم قرار بود پدر برایم دوچرخه بخرد ولی صاحبخانه اثاثمان را ریخت توی خیابان و ما مجبور شدیم پول را خرج کنیم. شاید امسال هم پدرم نتواند دوچرخه بخرد. ولی من دوست دارم شاگرد اول شوم ؛ حتی اگر باز هم نشد، خودم کار می کنم.
جعفرآقا که مکانیکی دارد گفت بیا پیشم کار یاد بگیر، بهت حقوق هم می دهم. حساب کردم اگر هر روز کار کنم آخر تابستان می توانم دوچرخه داشته باشم بدون این که از پدرم پول بگیرم.
بعد می توانم همه محله مان را با دوچرخه دور بزنم ؛ بنابراین تابستان باید کار کنم.» در تعاریف جامعه شناسی «اوقات فراغت» به زمانی گفته می شود که فرد پس از هشت ساعت فعالیت روزانه ، روح و جسم خود را از درگیری های روزانه آزاد کند و به کارهایی بپردازد که علاقه درونی و شخصی به آن دارد.
اما با آمدن تابستان و تعطیلی مدارس و دانشگاه ها، نوجوانان و جوانان با این مساله بیشتر درگیر می شوند؛ زیرا آنان ساعات بیشتری از روز را آزاد هستند و اگر برنامه ریزی خاصی در دستشان نباشد این امکان وجود دارد که آنان اوقات خود را به نحو احسن سپری نکنند.
بر اساس آمار ارائه شده از سوی «سازمان ملی جوانان» 2/60 درصد از جوانان به این موضوع اشاره کرده اند که برنامه خاصی برای گذران اوقات فراغت خود ندارند و این در حالی است که تنها 4/10 درصد از آنان برنامه مشخصی برای سپری کردن اوقات فراغت خود دارند.
تنظیم اوقات فراغت و چگونه سپری کردن آن از مسائلی است که به دو بحث عمده می پردازد:
1- اوقات فراغت با توجه به وسایل و امکانات موجود در خانواده
2- برنامه ریزی از سوی فرزندان و تدارک تسهیلات از سوی خانواده.
کارشناسان اجتماعی معتقدند هر خانواده با توجه به شرایط مالی و اقتصادی اش باید برای فرزندانش برنامه ریزی لازم را تدارک ببیند و این برنامه ریزی باید به گونه ای باشد که علایق خود فرزندان در آن دخیل باشد. زیرا این ساعات متعلق به بچه هاست و اگر علاقه در میان نباشد، کارایی مثبتی نیز نخواهد داشت.
همان گزارش تحقیقی سازمان ملی جوانان خاطرنشان می کند: 8/72 درصد جوانان معتقدند مسوول برنامه ریزی اوقات فراغت جوانان ، بیش از همه ، خود جوانان هستند و 9/56درصد آنان بر این نظرند که خانواده در خصوص نحوه گذراندن اوقات فراغت فرزندانش احساس مسوولیت می کند.
این در حالی است که 1/69 درصد از جوانان معتقدند با صرف پول زیاد می توان اوقات فراغت را به نحو مطلوبی سپری کرد و تنها 31 درصد این عقیده را قبول ندارند.
سیامک میراحمدی 18 ساله می گوید: «دلم می خواهد تابستان را روی آب باشم. برای همین به پدرم گفتم اسم مرا کلاس اسکی روی آب بنویسد، ولی قبول نکرد و گفت هم خطر داره و هم گران است.
من هم عصبانی شدم و اعتراض کردم. پدرم به حرفم اعتنایی نکرد، اسمم را کلاس شنا نوشت. شاید نروم!»
به گزارش سالنامه آمار کشور هزینه تفریحات ، سرگرمی ها و خدمات فرهنگی هر خانوار سالانه رشد چشمگیری دارد که با مقایسه جدول آماری می توان به آن واقعیت پی برد.
به طور مثال در سال 1365 هر خانوار حدود 21 هزار و 83ریال صرف امور فرهنگی ، آموزش و تفریحی می کرده که در سال 1375 این رقم به 348 هزار و 719 ریال افزایش پیدا کرده و در سال 1381 نیز به یک میلیون و 179 هزار و 930ریال رسیده است.
یکی از جامعه شناسان در این خصوص می گوید: «جامعه امروز ما، مدرن و صنعتی است ، بنا بر همین ویژگی است که برخی از جوانان ، نوجوانان و فرزندان این تصور ذهنی برایشان پیش می آید که بدون سرمایه پولی نمی توان اوقات فراغتی را سپری کرد؛ به طور مثال جوانی که در یک شهر صنعتی زندگی می کند با انواع و اقسام کلاس های آموزشی ، هنری ، فرهنگی ، علمی و تفریحی روبه روست.
مسلما مطالبات و انتظارات چنین فردی با جوانی در یک شهرستان کوچک یا روستایی آرام و پر از طبیعت تفاوت دارد؛ چون جوانی که در یک منطقه کوچک زندگی می کند با ساده ترین امکانات می تواند اوقات فراغت خود را سپری کند.
برای همین با توجه به شرایط و امکانات هر فرد باید اوقات فراغت را شناخت و سپس برای او برنامه ریزی کرد.
صادق علیزاده ، 20 ساله می گوید: «رشته ام در دبیرستان کامپیوتر بود. گرافیک و کار طراحی با کامپیوتر را خیلی دوست دارم ، برای همین ترجیح می دهم به کلاس کامپیوتر بروم.
پسرخاله ام هم در شهرستان زندگی می کند قرار بود تابستان بروم پیش او تا شهرهای استان کرمان را با هم بگردیم ولی فکر کنم برنامه ام عوض شود. پسرخاله ام یک جورهایی ایرانگرد است.
از کوچک ترین زمان فراغتش استفاده می کند، کوله پشتی اش را برمی دارد و می رود جاهایی که تا به حال نرفته به نظرم او بهترین روش گذراندن اوقات فراغت دارد. اما من روحیه دیگری دارم».
اما غیر از خانواده و خود فرزندان ، ارگان های دولتی نیز برای گذراندن اوقات فراغت جوانان باید تدابیری را اتخاذ کنند. این در حالی است که 3/80 درصد از جوانان بر این عقیده استوارند که تاکنون برنامه مطلوبی برای گذراندن اوقات فراغت جوانان به اجرا درنیامده است.
هر چند برخی از اردوگاه های تفریحی و گردشی برای بچه ها در نظر گرفته شده ولی به قول عده ای از کارشناسان آموزش و پرورش این کلاس ها برای بچه هایی است که ویژگی خاصی دارند و شامل همه نمی شود.
از سوی دیگر، برخی از والدین کلاس های آموزشی و درسی ای را برای بچه هایشان پیشنهاد می کنند که معمولا_ از سوی بچه ها با اعتراض مواجه می شوند. در هر حال نباید فراموش کرد اوقات فراغت بستگی به علایق و خواسته های درونی فرد دارد.
آقای کریمی ورقه های امتحانی را تصحیح می کند. ورقه های امتحانی مدرسه دولتی جنوب شهر همراه با مدرسه غیرانتفاعی شمال شهر. حالا دیگر می داند هر کدام از شاگردهایش تابستان به چه کاری مشغول هستند و برای همه شان آرزوی موفقیت می کند.
ورقه مجید را تازه تصحیح کرده مثل همیشه نمره مجید شده ، بیست.