«بناب» را با کبابش‌می‌شناسند

وقتی نام «بناب» را ‌به زبان می‌آوریم، نخستین تصویری که در ذهن هر ایرانی مجسم می‌شود، یک نان سنگک، گوجه قرمز و فلفل سبز کباب‌شده همراه با یک سیخ کباب مخصوص و لذیذ است که بسیاری از ما ‌فکر می‌کنیم‌ که مزه آن را تجربه کرده‌ایم و روی این ‌فکر کردن‌ هم تاکید ویژه‌ای داریم.

دوستی دارم که خودش مدیریت یک رستوران با عنوان «کباب بناب» را در یکی از مناطق شمالی شهر تهران به عهده دارد و همیشه تکه کلامش این است که حتی اکسیژن و آب و هوای بناب هم روی طعم کبابش تاثیرگذار است، چه رسد به دیگر مواد و مراحل پخت! به عبارتی امکان این که شما بتوانید کباب واقعی بناب را در جایی غیر از خود بناب تجریه کنید، در حد صفر است!

واقعیت این است که به همان میزان که عنوان «کباب بناب» در خیابان‌ها و رستوران‌های پایتخت و دیگر شهرها در تابلوها و سر در مغازه‌ها و رستوران‌ها تکرار می‌شود، طعم این کباب و شیوه پخت سنتی و اصیل آن در شهر بناب بسیار بکر و متفاوت است و شاید اصلا بتوان این ادعا را مطرح کرد که بسیاری از کباب‌هایی که ما در شهر خودمان به نام بناب می‌خوریم، کمترین شباهت و نسبت را با کباب واقعی بناب دارد.

برای این ادعا هم 3 نکته خیلی ظریف و به‌ظاهر کوچک را برایتان بیان می‌کنم؛ در بسیاری از رستوران‌هایی که کباب بناب در آن ارائه می‌شود، می‌بینید گوشت به‌وسیله ماشین چرخ می‌شود و روی منقل گازی یا در بهترین حالت منقل‌های مصنوعی با زغال معمولی کباب‌های به سیخ کشیده شده را می‌پزند؛ در حالی که اگر به بناب سفر کنید و در رستوران‌های اصیل آن خودتان پخت کباب را با دقت پیگیری کنید، می‌بینید که با چه مهارتی کباب واقعی بناب به هیچ عنوان چرخ نمی‌شود و دائم صدای ساطور کبابی که روی گوشت فرود می‌آید، در گوش شما می‌پیچد. گوشتی که روی یک تنه درخت قرار داده شده است و البته خود کباب پزهای حرفه‌ای شهر بناب معتقدند باید کنده چوب مورد استفاده از درخت گردو باشد که این همه وسواس در نوع چوب هم ریشه در نوعی تفکردرمانی و فرهنگی مردم بناب دارد؛ آنها معتقدند چوب درخت گردو جدای از این که یکی از سخت‌ترین و محکم‌ترین چوب‌های موجود است و در مقابل ضربات مداوم ساطور مقاومت خوبی دارد، شیره آن که در برگ‌های درخت گردو هم دیده می‌شود، خواص درمانی فراوانی دارد و بویژه در امراض گوارشی مانند ورم معده و نفخ و دل پیچه بسیار مفید است.

از سوی دیگر، زغالی هم که بنابی‌ها برای پخت این کباب استفاده می‌کنند، حتما باید زغال چوب باشد و نه زغال‌های دیگر و دود برخاسته از زغال چوب در طعم دادن به کباب تاثیر فراوان دارد.

در شهر بناب، گوشت مخصوصی هم برای پختن این کباب مورد استفاده قرار می‌گیرد، گوشتی تهیه شده از گوسفندهایی با نام «قیزیل» که حتی گاه برخی از عنوان کباب قیزیل به جای کباب بناب هم استفاده می‌کنند.

شاید همین 3 نکته کافی باشد تا متوجه شوید تا به امروز اصلا کباب بناب نخورده‌اید و برای خوردن کباب بناب واقعی باید به قول معروف شال و کلاه کنید و راهی سفر شوید تا در کنار لذت بردن از طبیعت بکر و آثار تاریخی‌ای که در استان آذربایجان شرقی وجود دارد، از چشیدن طعم واقعی کباب بناب هم بی‌بهره نمانید.

البته در این صفحه سعی کرده‌ایم که از پیشنهاد خوردن کباب در شهرهای مختلف دوری کنیم و به عبارتی معتقدیم در روزگار ما یکی از آسیب‌های حوزه گردشگری، منوهای تکراری و یکسان است که جذابیت غذا و رستوران را نزد گردشگران ایرانی تا حدود زیادی از بین برده است و تاکید ما بیشتر بر تنوع غذایی بوده و هست، اما باور کنید شاید اگر بخواهم در تمام ایران 2 شهر را انتخاب کنم که در این دو شهر تنها و تنها باید کباب آن را به عنوان یک جاذبه گردشگری معرفی کرد یکی شهر بناب است و دیگری هم شهرستان بروجرد از استان لرستان که واقعا کباب خوردن در این دو شهر لذت و طعمی دارد که در هیچ منطقه دیگری از این مرز پرگهر، شما نمی‌توانید آن را تجربه کنید.

اما برگردیم به کباب بناب و یکی دیگر از ویژگی‌هایش که به کار بردن پیاز خرد شده فراوان روی آن است، تا آنجا که شاید برخی بویژه خانم‌ها این غذا چندان به مذاقشان خوش نیاید که البته وجود پیاز فراوان هم باز دلیل جغرافیایی و کشاورزی دارد و باید بدانید که بناب در سطح استان مقام اول تولید پیاز را دارد و در سطح کشور سهم به سزایی در تولید این محصول کشاورزی دارد.

نکته دیگر در کباب اصیل بناب نوع نمکی است که در آن به کار می‌رود که هم کارکرد بهداشتی و به اصطلاح ضد عفونی‌کننده کنده درخت گردو را دارد و هم طعم و مزه متفاوتی به کباب بناب می‌دهد. شهرستان بناب به دلیل نزدیکی به دریاچه ارومیه دارای معادن نمک آبی است که همین نوع خاص نمک هم در پخت کباب اصیل بناب تاثیر زیادی دارد.

اما اگر در فصل تابستان به بناب سفر می‌کنید، جدای از سر زدن به کبابی‌های این شهر حتما سراغی از تاکستان‌ها و باغ‌های انگور بناب هم بگیرید، چرا که انگور بناب هم بسیار معروف است و این محصول یکی از شاخص‌ترین محصولات باغی بناب به حساب می‌آید.

در پایان این نکته را هم بگویم که بناب شهری است در نزدیکی و همجوار با «مراغه» و با «بناب جدید»که در نزدیکی «مرند» قرار دارد، متفاوت است.