به قولی که دادی عمل کن

«99» در اولین هفته نمایش خود، بدون هیچ رقیبی صدرنشین جدول هفتگی نمایش فیلم سینماهای هند شد. فیلم به صورت مشترک توسط کریشنا دی‌کی و راج نیدیمورو کارگردانی شده است. فیلمنامه فیلم را دی‌کی با همکاری سیتامنون نوشته است. کائول کمو و سها علی‌خان نقش‌های اصلی «99» را بازی می‌کنند. بومال ایوانی، سیروس بروچا، سیمون سینگ، ماهش مانجرکار، آمیت میستری و وینود کانا دیگر بازیگران این فیلم هستند. این اثر کمدی با شعار تبلیغاتی «به قولی که دادی عمل کن» روی پرده سینماها رفت.

قصه

خط اصلی قصه فیلم برگرفته از یک ماجرای واقعی است. اما سازندگان فیلم برای بهتر و زیباتر شدن قصه، چیزهای زیادی هم از خود به آن اضافه کرده‌اند. این قصه درباره دو مرد جوان است که در دو شهر مختلف زندگی می‌کنند. و هر دوی آنها به خاطر یک موضوع، شبیه هم هستند. ساچین (با بازی کوئال کمو)‌ احساس می‌کند که همیشه همه کارهایش با عدد 99 گره خورده است، از سوی دیگر زارامود (با بازی سیروس بروچا)‌ هم دقیقا همین احساس را دارد. این دو هیچ آشنایی با هم ندارند، ولی شرایط به‌گونه‌ای پیش می‌رود که آنها ناخواسته و ناخودآگاه طی سفرهایی که انجام می‌دهند، با یکدیگر آشنا می‌شوند. هیچ یک از این آدم‌ها فکر نمی‌‌کرد روزی فرد دیگری را ملاقات خواهد کرد که حال و هوا و احساس شبیه او دارد. آیا آنها کاراکترهایی هستند که از یک دوره دیگر، سر از زندگی معاصر در آورده‌اند؟ هر دو جوان برای کشف واقعیت یک سفر مشترک را شروع می‌کنند. آنها در این سفرها با آدم‌های جورواجور و رنگارنگی برخورد می‌کنند، محیط‌های تازه را شناسایی می‌کنند، با اتفاقات و حوادث باورنکردنی و عجیب و غریبی روبه‌رو می‌شوند، تئوری‌های توطئه مختلفی را از سر می‌گذرانند، به دلیل تصادفی مرگبار با خطر مرگ روبه‌رو می‌شوند و بالاخره چمدانی را پیدا می‌کنند که پر از پول است. آیا تمام این اتفاقات و حوادث برای این بوده که آنها به این چمدان پر از پول برسند؟ این چمدان متعلق به کیست و چرا در جلوی راه آنها سبز شده است؟ این دو حالا با این چمدان چکار باید بکنند؟ ارتباط عدد 99 با این چمدان و تمام این اتفاقات چیست؟‌تمام این سوال‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که یک بحث پروسروصدا و جنجال برانگیز تاریخی در پس‌زمینه قصه وجود دارد و هر چه ماجراها جلوتر می‌رود این پس‌زمینه قوی‌تر و پررنگ‌تر می‌شود.

نقد

این‌طور به نظر می‌رسد که بالیوود برای یک بار به قولی که داده عمل کرده است. «99» فیلمی شاد و کمدی است که قصه ناب و اصیل خود را به زبانی ساده و جذاب تعریف می‌کند. سبک کار فیلم غنی و زیباست و برای سینمای بالیوود ــ‌که تقریبا به تولید محصولات همیشگی خود عادت کرده است ــ یک چیز تازه و جدید است. فیلم را از هر جهت که نگاه کنیم، قابل ذکر و مثال زدن است و همه چیز را در حد رضایت در خود دارد. شوخی‌ها و طنز فیلم خوب کار شده و سکانس‌های فیلم پر از لحظه‌های شوخ، جذاب و سرگرم‌کننده است. ایده‌های مختلفی که در دل قصه فیلم وجود دارند، جذاب و تازه هستند و تماشاچی خود را کاملا سرگرم می‌کنند. «99» در عین حال که در ورطه ابتذال و سطحی‌نگری نمی‌افتد، قصه‌ای پربار دارد. تماشاگران فیلم تا قبل از دیدن آن هیچ انتظار خاصی از قصه و حال و هوای آن نداشتند و اصلا فکر نمی‌کردند که «99» تاثیر چنین ویژه‌ای بر آنها خواهد گذاشت. فیلم بازیگران سرشناسی را در نقش‌های اصلی ندارد، ولی ستاره اصلی آن قصه و کارگردانی‌اش است. جذابیت فیلم ثابت می‌کند که بای موفقیت نباید حتما ستارگان سرشناس را در نقش‌های اصلی داشت. تماشاگران فیلم از هـمــان ابـتــدای کــار و شــروع قـصــه، دل بـه ماجراجویی‌های آن می‌سپارند و زمانی به خود می‌آیند که فیلم تمام شده و باید سالن سینما را ترک کنند.

بازی‌ تمام بازیگران فیلم عالی و منطبق‌ بر نقش وکاراکتری است که در قصه دارند. اما بالاتر از همه اینها فیلمنامه و لحن روایتی آن است که حرف اول را در موفقیت فیلم می‌زند. دو کارگردان فیلم در اولین ساخته سینمایی خود، خیلی خوب و قوی عمل کرده‌اند و حالا تماشاگران و منتقدان سینمایی، منتظر کار بعدی آنها هستند.

گرگ، منتقد آمریکایی با تیتر «یک کار خوب و قابل دفاع بالیوودی که فاقد رقص و آواز است» به استقبال این فیلم رفت. او در نقد خود ازجمله چنین می‌نویسد: «با دیدن فیلم «99» به راحتی می‌توان گفت استانداردهای کاری بالیوود تغییر کرده و کیفیت فیلم‌های آن خیلی بالا رفته است. این فیلم یک کمدی ماجراجویانه رمانتیک، جذاب است که قصه‌اش را خیلی راحت تعریف می‌کند و از فیلم‌های خوب کمدی اروپایی چیزی کمتر ندارد. المان‌های موجود در قصه فیلم اگرچه هندی هستند، اما برای تماشاچی غربی هم قابل درک است. سازندگان فیلم این المان‌ها را به صورتی مورد استفاده قرار داده و در یکدیگر تلفیق کرده‌اند که بیننده خارجی با آنها احساس بیگانگی نمی‌کند. دو کارگردان جوان فیلم در حقیقت روی یک سری حرف و اتفاق مشترک و عمومی دست گذاشته‌اند که در همه فرهنگ‌ها مشترک است. دو شخصیت اصلی فیلم ساچین و زارامور از آن دسته آدم‌های بدشانسی هستند که نمونه‌اش را در فیلم‌های کمدی زیادی دیده‌ایم. با آن که لحن فیلم کمدی است، ولی زبانی که فیلمسازان تازه‌وارد از آن استفاده کرده‌اند، زبانی واقعگرا است. اتفاقا این واقعگرایی باعث خنده بیشتر تماشاچی در مواجهه با صحنه‌های مختلف آن می‌شود. بعد از «میلیونر زاغه‌نشین» که وجه تازه‌ای از هند و سینمایش را به نمایش گذاشت، «99» حکایت از آن می‌کند در تلقی گذشته‌مان نسبت به سینمای بالیوود باید تجدیدنظر کنیم. این فیلم در عین حال این نکته را به شکلی روشن و آشکار مشخص می‌کند که سینمای عامه‌پسند و فراگیر هند، این روزها در حال خانه‌تکانی است و دارد خودش را دوباره تر و تازه (و بهتر و منطقی‌تر از گذشته) می‌کند.

کیکاووس زیاری