کودکی، فصل تشخیص ارتودنسی دندان‌ها

به گفته وی، ناهنجاری‌های این دوره به شکل اسکلتی است (ناشی از کمی رشد در فک پایین دهان)‌. به عبارت دیگر ناهنجاری‌هایی که ناشی از عقب بودن فک پایین است؛ چرا که در این سن، بیمار صورتش در حال رشد است.
به همین دلیل می‌توان با دستگاه‌هایی که باعث ایجاد تحریک رشدی در فک پایین است، مراکز رشدی را تحریک و مشکلات را اصلاح کرد که البته ناهنجاری‌هایی که در این سن اصلاح می‌شوند، ناهنجاری‌های شدید اسکلتی‌اند که گروه‌های خفیف‌تر را در سنین بالاتر نیز می‌توان اصلاح کرد.

به گفته این متخصص ارتودنسی، گروه دوم ناهنجاری‌ها که بیشتر جنبه پیشگیری دارند، به دلیل تداخلاتی که در بین دندان‌های قدامی بالا و پایین وجود دارد، بیمار فکش را هنگام بستن، بناچار برای این که تداخل را رد کند، به سمت قدام و طرفین حرکت می‌دهد و می‌بندد و از آنجا که در حال رشد است، باعث می‌شود صورت و فک بیمار در همین حالت شکل بگیرد و اصطلاحا فک به سمت طرفین کج شکل بگیرد و انحراف در صورت و چانه وی ایجاد کند.

دکتر قیاسی می‌افزاید: اهمیت درمان این ناهنجاری به دلیل این است که جنبه پیشگیری دارد، یعنی با یک دستگاه متحرک ساده و دوره درمانی کوتاه‌مدت، این گونه اختلالات براحتی اصلاح و مانع کج فرم گرفتن صورت و فک بیمار می‌شود.

وی در ادامه یادآور می‌شود: طبیعتا اگر ناهنجاری‌ تشخیص داده نشود و استخوان‌سازی صورت کودک به همان شکل انجام شود، روش‌های درمانی بعدی پیچیده‌تر، مشکل‌تر و حتی گاهی کار به جراحی خواهد کشید.

این پزشک متخصص معتقد است؛ در گروه سوم، ناهنجاری‌های ناشی از اختلاف اندازه فک با اندازه دندان‌هاست که اصطلاحا فضای موجود در فک، هماهنگی‌ لازم را با اندازه دندان‌های بیمار ندارد و اصولا این افراد دارای فکین کوچکی‌اند و با وجود فضای کمی که در فک آنها وجود دارد، دندان‌های دائمی با سایز بزرگ دارند.

کاری که به عنوان پیشگیری در این بیماران انجام می‌شود با الگوی خاصی و با خارج کردن دندان‌های شیری و متعاقب آن یک‌سری از دندان‌های دائمی خاص در زمان و فواصل معین و رویش دندان‌های دائمی دیگر هدایت می‌شوند که اصطلاحا به آن «هدایت رویشی» گفته می‌شود. دکتر قیاسی ضمن اظهار این مطلب عنوان می‌کند: با این روش می‌توان از ایجاد نامرتبی‌های شدید، بروز نهفتگی‌های دندانی که از کمبود فضا در قوس فکی است، جلوگیری به عمل آورد و در نتیجه درمان‌های آتی بیمار با سهولت و دوره کمتری صورت می‌گیرد و تمامی دستگاه‌های مورد استفاده در این دوره، دستگاه‌های متحرک است که بیمار می‌تواند هنگام غذا خوردن آن را از دهان خارج کند.

دوره دوم درمان

این دوره زمانی آغاز می‌شود که بیمار دندان‌های دائمی‌اش کامل نشده است و رده سنی 12 تا 18 سال را تشکیل می‌‌دهد که درمان با دستگاه‌های ثابت ارتودنسی، آغاز می‌شود که عمدتا مشکلات دندانی، ردیف کردن، هماهنگ کردن و مشکلات فکی خفیف در این دوره اصلاح می‌شود.

به گفته این متخصص ارتودنسی، این دوره مشکلات اسکلتی خفیف و مشکلات دندانی از انواع مختلف را شامل می‌شود که درمان‌های ثابت به طور متوسط بین 2 تا 3 سال به طول می‌انجامد.

وی درخصوص اصلاح ناهنجاری‌های گروه سوم ابراز می‌کند: این ناهنجاری‌ها بیشتر جنبه اسکلتی دارد و از شدت و حدت بالایی برخوردار است، به نحوی که دستگاه‌های ارتودنسی به تنهایی از عهده درمان آنها برنمی‌آید و نیازمند درمان توام با جراحی فک و ارتودنسی است که زمان آن بعد از پایان دوره رشد فکی بیمار انجام می‌شود و از رده سنی 18 سال به بعد را شامل می‌شود و ناهنجاری اسکلتی شدید در محورهای مختلف (عرضی، قدامی خلفی و عمودی)‌ را در برمی‌گیرد.

اولین مراجعه

مراجعه اول به دندانپزشک جهت بررسی رویش دندان‌ها، باید از 3 سالگی اطفال صورت بگیرد. دکتر قیاسی با اعلام این مطلب خاطرنشان می‌کند: با این که عمده ناهنجاری‌های ارتودنسی سنگین نیستند و عمده آن حول محور زیبایی است، ولی در برخی از ناهنجاری‌های شدید دندانی (اسکلتی)‌، تداخلات دندانی، ایجاد سایش‌های زودهنگام در سطوح دندانی، تحلیل لثه و تخریب استخوان اطراف دندان‌ها و مشکلات مفصلی و گاهی عدم تکلم در ادای برخی اصوات، به وضوح دیده می‌شود.

وی در پایان می‌افزاید: ولی آنچه در همه این موارد مشترک است «زیبایی» است که به خاطر برخی از ناهنجاری‌های شدید اسکلتی، مشکلات اجتماعی رفتاری پدید می‌آید و باعث محدودیت در روابط اجتماعی افراد شده و آنها را خجالتی و کم‌رو بار می‌آورد به همین جهت افراد برای ترمیم و حل مشکل دندان‌های خود، در اولین گام، بایستی با پزشک متخصص خود مشورت کنند و از آنها کمک بخواهند.