درخواست اعضای هیات علمی دانشگاه و کارشناسان محیط زیست ومنابع طبیعی از رییس جمهوری :

اقدامات لازم بازدارنده بازگشت کابوس بهره برداری از هیرکانی را انجام دهید

جمعی از استادان دانشگاه، کارشناسان و کنشگران سازمان های مردم نهاد در حوزه محیط زیست و منابع طبیعی با امضا یک نامه خطاب به دکتر مسعود پزشکیان رییس جمهوری اسلامی ایران از او خواستند همان طور که در شعارهای انتخاباتی وعده داد در راستای جلوگیری از بازگشت کابوس مجدد بهره ‏برداری از جنگل‏های شمال ایران که جز خسران و ضرر سودی به حال جنگل‏ها ندارد، اقدامات لازم برای مطالعات تکمیلی و نظرسنجی از استادان مرتبط دانشگاهی و اتخاذ راه‏های اصولی مدیریت منابع طبیعی را انجام دهد.

کد خبر: ۱۴۸۲۹۷۲

نویسنده شبیر دائمی

امضاکنندگان این نامه تاکید کرده اند بسیاری از استادان دانشگاه‏ ها، کارشناسان خبره و کنشگران مدنی و جوامع محلی و بومیان حاشیه جنگل‏ های شمال با این موضوع هم نظرند که در شرایطی که کشور به شدت با مشکلات عدیده اجتماعی، اقتصادی و بوم‏ شناختی مواجه است، خروج هر گونه چوب درختان جنگلی و دخالت‏ های مشابه، جز تامین منافع مافیای چوب که در کمین غارت جنگل ایستاده ‏اند ماحصلی نخواهد داشت.به اذعان این صاحب نظران عرصه‏ های منابع طبیعی و محیط زیست، وجود درختان حتی از نوع خشکه‏ دار در جنگل برای مانایی حیات آن ضروری است و سلامت بوم سازگان و توالی جنگل را تضمین می‏ کند. بنابراین، هرگونه خروج چوب ‏آلات و بهره ‏کشی از جنگل‏ های زخم ‏خورده ‏ی هیرکانی و نیز زراعت چوب در عرصه ‏های جنگلی، کاملا غیرعلمی، مردود و مغایر با اصل 45 و 50 قانون اساسی، ماده 2 آیین ‏نامه اجرایی لایحه قانون اصلاح قانون واگذاری و احیای اراضی مصوب 1359، "قانون حفاظت از جنگل‏ ها و مراتع" مصوب 1346و موازین شرعی در بهره‏ برداری منابع تجدید شونده و انفال است.

متن کامل نامه در ادامه منتشر می شود.

بنام خدا

جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام و دعای خیر

احتراما به استحضارعالی می‏رساند جنگل ‏های باستانی هیرکانی به عنوان فسیل زنده، بازمانده ‏ای از دوران سوم زمین شناسی با قدمتی بیش از 45 میلیون سال هستند که به ما و نسل های بعد به امانت و میراث رسیده‏ اند. این جنگل‏ های کهن، در چهل و سومین اجلاس کنوانسیون میراث جهانی یونسکو به تاریخ ۱۴ تیر ۱۳۹۸- (جمهوری آذربایجان) در فهرست میراث‏ های طبیعی جهانی قرار گرفت.

جنگل‏ های هیرکانی هفتاد سال پیش مساحتی برابر 3.6 میلیون هکتار داشته ‏اند که امروز به کمتر از دو میلیون هکتار کاهش یافته است. این جنگل‏ ها علاوه بر قدمت دیرینه و اهمیت جهانی، نقشی حیاتی در پایداری آب و هوا و اقلیم، خاک، آب، تنوع زیستی، معیشت، زیبایی منظر و سکونت‏ گاه های انسانی و کشاورزی در دشت‏ های پایین دست خود دارند. جنگل‏ ها همانند هر بوم‏ سازگان (اکوسیستم) دیگر، یک محیط زنده و پویا محسوب می‏ شوند که یک هویت و کلیت فراتر از اجزای تشکیل ‏دهنده خود (سوپرارگانیزم) را به وجود می ‏آورند. از این رو، هر گونه دستکاری غیرعلمی و غیراصولی این بوم‏ سازگان‏ ها، می‏ تواند نتایج بسیار زیانباری را برای ویژگی‏ ها و کارکردهای آن ها به دنبال داشته باشد.

لازمه هر گونه دخالت در جنگل‏ ها، شناخت علمی، توان ‏سنجی، ارزیابی اثرات محیط زیستی طرح‏ ها و برنامه ‏ها است. در غیراین صورت، باید آماده پیامدهای منفی و بسیار ویرانگر و غیرقابل جبران در خصوص اقلیم، حفظ خاک و آب، گونه ‏ها، معیشت زیستگاه‏ های انسان و کشاورزی باشیم.

جای بسی تاسف است که اخیرا دو تبصره ذیل ماده 36 لایحه قانون برنامه هفتم به بهانه زراعت چوب و خروج و فروش چوب آلات جنگلی که از ابتدا نیز مورد مخالفت کارشناسان بود توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ابلاغ شده و باز کننده شروع روند بهره برداری است؛ به گونه ای که پای بهره ‏‏کشی توسط شرکت‏ های سودجو را به جنگل‏ های کهن هیرکانی باز خواهد کرد.

یادآور می ‏شود اجرای تبصره (1) ماده 36 قانون برنامه هفتم فارغ از نادرستی و جهت‏ دار بودن، برای "سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور" الزام ‏آور نبوده و با وجود تعداد زیادی از احکام الزام‏آور و برخوردار از اولویت، محل تعجب است که چرا با چنین شتابی و علی رغم مخالفت‏ های دامنه‏ دار کارشناسان و کنشگران حوزه محیط زیست و منابع طبیعی کشور، عده ‏ای در پی اجرایی شدن آن هستند.

از سوی دیگر یادآوری این نکته ضروری است که در تبصره (1) ماده 36 این لایحه، عنوان شده که هرگونه اقدامی در خصوص این جنگل‏ ها، «صرفاً توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با ‌تایید رئیس سازمان مزبور انجام می‏ شود» و این درحالی است که، مقرر شده تا بهره ‏برداری از درختان شکسته و افتاده از سوی شرکت‏ های پیمانکار انجام شود که این امر ناقض منویات مصرح همین تبصره (1) است که محل مناقشه می ‏باشد. از سوی دیگر، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در زمان صدور ابلاغیه برداشت، از سوی سرپرست فعلی سازمان، مدیریت شده و بازهم برخلاف تصریح قانونی، ابلاغ مذکور با "‌تایید رئیس سازمان" انجام نشده است.

بسیاری از استادان دانشگاه ‏ها، کارشناسان خبره و کنشگران مدنی و جوامع محلی و بومیان حاشیه جنگل ‏های شمال با این موضوع هم نظرند که در شرایطی که کشور به شدت با مشکلات عدیده اجتماعی، اقتصادی و بوم‏ شناختی مواجه است، خروج هر گونه چوب درختان جنگلی و دخالت‏ های مشابه، جز تامین منافع مافیای چوب که در کمین غارت جنگل ایستاده ‏اند ماحصلی نخواهد داشت. این در حالی است که به اذعان صاحب نظران عرصه‏ های منابع طبیعی و محیط زیست، وجود درختان حتی از نوع خشکه‏ دار در جنگل برای مانایی حیات آن ضروری است و سلامت بوم سازگان و توالی جنگل را تضمین می‏ کند. بنابراین، هرگونه خروج چوب‏ آلات و بهره ‏کشی از جنگل ‏های زخم خورده ‏ی هیرکانی و نیز زراعت چوب در عرصه‏ های جنگلی، کاملا غیرعلمی، مردود و مغایر با اصل 45 و 50 قانون اساسی، ماده 2 آیین ‏نامه اجرایی لایحه قانون اصلاح قانون واگذاری و احیای اراضی مصوب 1359، قانون حفاظت از جنگل‏ ها و مراتع مصوب 1346و موازین شرعی در بهره ‏برداری منابع تجدید شونده و انفال است.

جناب آقای رییس جمهور، همان طور که در شعارهای انتخاباتی وعده داده بودید اثربخشی حفظ و مدیریت منابع طبیعی و جنگل‏ها بسیار بیشتر از بهره‏برداری ناپایدار و بدون طرح و برنامه علمی و عملی جنگل‏داری است.

خواهشمند است در راستای جلوگیری از بازگشت کابوس مجدد بهره‏ برداری از جنگل‏های شمال ایران و اینگونه اقدامات مقطعی که جز خسران و ضرر سودی به حال جنگل‏ها ندارد، دستورات لازم برای مطالعات تکمیلی و نظرسنجی از استادان مرتبط دانشگاهی و اتخاذ راه‏های اصولی مدیریت منابع طبیعی مبذول فرمایید.

با احترام

اسامی امضا کنندگان