با این حال کارشناسان معتقدند ظرفیت تجاری ایران و اوراسیا با توجه به قابلیت این شش کشور میتواند به۲۰تا۳۰ میلیارد دلار نیز برسد که این امر طبیعتا توسعه زیرساختهای تجاری کشورمان، خصوصا راهاندازی و بهرهبرداری از کریدور شمال به جنوب و توسعه راهها و سیستم حملونقل کشورمان را میطلبد. تا پیش از این براساس موافقتنامههای قبلی (تجارت ترجیحی با اوراسیا) فقط ۱۰ درصد یا ۸۶۲ قلم مدنظر قرار میگرفت ولی در وضعیت فعلی ۹۰ درصد کالاها مورد موافقت ایران و پنج کشور عضو این اتحادیه رسیده که میتواند تجارت ایران با این کشورهاراتاهشت سال آینده به ۵۰ میلیارد دلاربرساند. البته دروضعیت فعلی نمیتوان گفت تجارت آزاد میان اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران کامل شده؛ بهطوری که فقط تعرفههای ترجیحی با ۵۰ و ۷۵ درصد تخفیف اعمال شده و لیستها برای تعرفه صفر مبادله شده است.به همین دلیل اگر پس ازدومای روسیه این موافقتنامه در پارلمانهای دیگر کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا تصویب شود،بیش از۸۸درصد اقلام مورد مبادله میان ایران و روسیه و اتحادیه اقتصادی اوراسیا از تعرفه صفر برخوردار خواهند شد. این امر میتواند تا حد زیادی رقابتپذیری کالای ایرانی در برابر رقبای چینی و هندی و دیگر کشورها را بهشدت افزایش دهد.
تصویب توافقنامه تجارت آزاد میان اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران
مشاور امور بینالملل و توافقنامههای تجاری سازمان توسعه تجارت ایران، ازتصویب توافقنامه تجارت آزاد میان اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران ازسوی دومای روسیه خبر داد.میرهادی سیدی ضمن تأیید خبر تصویب توافقنامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت:این توافقنامه درچهارم دی ۱۴۰۲به امضا رسید وهماکنون درمرحله تصویب ملی توسط مجالس قانونگذاری ایران و پنج کشور اوراسیا(روسیه،قزاقستان،ارمنستان، قرقیزستان وبلاروس) قراردارد.وی ادامه داد: مجالس قانونگذاری توافقنامه را امضا نمیکنند، بلکه آن را به تصویب میرسانند. در ایران و چهار کشور اوراسیا نیز توافقنامه تجارت آزاد در مسیر تصویب قرار دارد.این مقام مسئول با تأکید بر اینکه دومای روسیه توافقنامه را تصویب کرد، گفت: این احتمال وجود دارد ظرف مدت یک هفته این توافقنامه از سوی رئیسجمهور روسیه امضا شود که با تأیید ریاستجمهوری روسیه تصویب ملی آن کامل خواهد شد. گفتنی است هدف از امضای این توافقنامه تسهیل تجارت میان کشورهای اوراسیا و ایران از طریق کاهش یا رفع موانع تعرفهای و غیرتعرفهای و حمایت از تعاملات اقتصادی و تجاری است. پیش از این نیز میخائیل میشوستین، نخستوزیر روسیه گفته بود که چشمانداز این اتحادیه اطمینان از اجراییشدن یک توافقنامه تجارت آزاد در مقیاس کامل با ایران است. با این حال پرواضح است که نقلوانتقالات پولی و بانکی و استفاده از ارز کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در دستور کار اصلی این اتحادیه قرار دارد که میتواند تا حد زیادی تجارت کشورمان را دلارزدایی کند.
توسعه روابط بانکی در دستور کار اصلی اتحادیه اقتصادی اوراسیا
درهمین رابطه کامبیز میرکریمی، عضو هیأتمدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه اظهار کرد: درحال حاضر رابطهای بانکی میان ایران و روسیه وجود دارد اما بخشی از ظرفیت بانکی میان دو کشور بلااستفاده مانده که به دونرخیبودن ارز در کشور ما و روسیه برمیگردد. وی در مورد تنوع کالاهای صادراتی ایران به روسیه نیز گفت: مواد غذایی و لبنی، کالاهای لوکس مانند فرش ماشینی و پسته، محصولات نساجی و صنایع پلاستیک وصنایع پاییندست پتروشیمی بازار خوبی در روسیه پیدا کرده، همچنین توربینهای گازی و کاتالیست نیز متقاضی دارد و فقط نیازمند یک بازاریابی اساسی برای توسعه بازارهای صادراتی است. این عضو هیأتمدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه همچنین جذب توریستهای تجاری را در رونق اقتصاد کشور بهشدت مؤثر دانست و گفت: صادرات ایران به روسیه تا سال ۱۳۹۷ در حد ۲۶۰میلیون دلار بود اما در سال ۱۳۹۸ صادرات به این کشور به بالای ۴۰۰ میلیون دلار افزایش پیدا کرد و حالا هم به یک میلیارد دلار رسیده است.
تجارت ایران با اوراسیا در سال ۱۴۰۲
آمارهای گمرک حاکی از آن است که مجموع تجارت ایران با این پنج کشور به هفت میلیون و ۶۶۰ هزار تن به ارزش سه میلیارد و ۵۳۱ میلیون دلار رسیده است؛ بهطوری که بهعنوان مثال در سال ۱۴۰۲ مجموع تجارت ایران و روسیه پنج میلیون و ۵۳۵ هزار تن به ارزش دو میلیارد و ۶۳۷ میلیون دلار، مجموع تجارت ایران و قزاقستان ۵۹۷ هزار تن به ارزش ۲۷۸ میلیون دلار، مجموع تجارت ایران و قرقیزستان ۶۰ هزار تن به ارزش ۸۳میلیون دلار، مجموع تجارت ایران و بلاروس ۴۸ هزار تن به ارزش ۷۹ میلیون دلار و مجموع تجارت ایران و ارمنستان نیز یک میلیون و ۴۱۹ هزار تن به ارزش ۴۵۴ میلیون دلار است.
