صنعت فیلمسازی مجوز تعرض‌جنسی به کارگردانان می‌دهد

و حالا در حالی که شبکه‌های اجتماعی از زنانی که با هشتگ «#من هم (#Metoo)» درباره تجربه خود از آزار جنسی حرف می‌زنند، پر شده بود، اکنون بیورک اعتراف کرده که از سوی یک کارگردان مورد آزار قرار گرفته است. این نوشته بیورک همزمان با آن منتشر شده که هاروی واینشتاین، تهیه‌کننده آمریکایی به دنبال اتهاماتی که در زمینه آزار جنسی زنان بازیگر هالیوودی به او وارد شد، از آکادمی اسکار اخراج شد.

بیورک در فیسبوک خود نوشته که متوجه شده آزار جنسی یک موضوع جهانی است! و یک کارگردان می‌تواند بازیگر خود را آزار داده و به او تعرض کند و در واقع صنعت فیلمسازی این مجوز را به او می‌دهد. این خواننده، نامی از کارگردانی که او را آزار داده، نبرده، اما گفته که بقیه این امکان را به او می‌دادند و او را تشویق می‌کردند.

او کارگردان مورد نظر خود را دانمارکی معرفی کرده و همین موضوع باعث شده که بسیاری فرد مورد اشاره را لارس فون‌تریه، کارگردان مشهور دانمارکی بدانند؛ فون‌تریه، کارگردان تنها فیلمی بوده که بیورک در آن ظاهر شد یعنی «رقصنده در تاریکی». دستیار فون‌تریه گفته او اتهام وارد شده از سوی بیورک را رد می‌کند، اما علاقه‌ای به اظهارنظر بیشتر در این زمینه ندارد. لازم به ذکر است که لارس فن‌تریه از فیلمسازان مازوخیست به‌شمار رفته که چند فیلم اخیرش به‌دلیل تصاویر بی‌پرده و شنیع، بسیار تهوع‌آور معرفی شد. بیورک گفته وقتی در مقابل آن کارگردان مقاومت کرده، تنبیه شده است، ولی، چون علاقه‌ای به دنیای بازیگری نداشته، توانسته از این شر‌ها و شرایط بگریزد، اما برای کسانی که به بازیگری علاقه‌مندند، نگران است.

زنان هنرپیشه در سوئد نیز از آزار‌های جنسی در امان نیستند

سال‌ها بود که نمایش انواع و اقسام صحنه‌های غیراخلاقی و نامشروع در فیلم‌ها و برپرده سینماها، می‌توانست حکایت از وضعیت نامناسب و ضد‌اخلاقی پشت صحنه این فیلم‌ها و حتی بازتاب زندگی واقعی دست‌اندرکاران و بازیگران باشد، برخی همواره این همسانی جلو و پشت صحنه را انکار کرده و همه آنچه برپرده سینما اتفاق می‌افتاد را تنها یک فیلم معرفی می‌کردند. حتی رسوایی‌های خانوادگی و روابط نامشروع و انواع و اقسام حواشی و اخباری که پیرامون زندگی هنرپیشه‌ها و سوپراستار‌ها در مجلات مختلف به چاپ رسیده و همیشه از پرطرفدارترین بخش‌های نشریات سینمایی به‌شمار می‌رفت نیز نمی‌توانست بر استدلالات ضعیف و قوی این افراد غلبه کند.

 

موج افشای فساد جنسی در غرب طی چند سال اخیر به‌طور ناباورانه‌ای همه دم و دستگاه‌های آموزشی، آکادمیک، دانشگاهی، سیاسی، امنیتی، ورزشی و... غرب را در نوردید و بیش از همه صنعت فیلمسازی به‌خصوص هالیوود را پوشش می‌داد که بخش ناچیزی از اخبار و گزارشات آن را ملاحظه فرمودید. اما ادامه انتشار آن اخبار و گزارش‌ها نشان داد، رسوایی‌های یاد شده تنها به هالیوود محدود نبوده و سینمای دیگر کشور‌ها از‌جمله به اصطلاح رویایی‌ترین آن‌ها مانند سوئد را نیز دربرگرفته است.

 

چنانچه در ادامه این مطالب خواهیم دید براساس آمار و گزارش‌های مراکز آکادمیک، اجتماعی و قضایی خود کشور‌های یاد شده امثال سوئد، فنلاند و نروژ، وضعیت تعرضات جنسی در این کشور‌ها بسیار اسف‌انگیزتر از دیگر ممالک است! اما آنچه باعث شد تا به این فقره از فضای نابهنجار کشور‌های یاد شده به‌خصوص در ارتباط با سینما بپردازیم، انتشار فراخوان ۴۵۶ زن هنرپیشه و بازیگر سوئدی در روزنامه سونسکا داگ‌بلادت در نوامبر ۲۰۱۷ بود که بازتاب بسیار وسیعی یافت و وزیر فرهنگ سوئد، الیس با کونکه و دولت را نیز به واکنش واداشت.

 

وزیر فرهنگ سوئد پس از دیداری با روسای بسیاری از تئاتر‌های بزرگ کشور، اعلام کرد دولت خواستار انجام تغییراتی جدی برای جلوگیری از بروز چنین وضعیت‌هایی است. موضوع فراخوان زنان هنرپیشه، آزار‌های جنسی توسط همکاران مردشان بود. آن‌ها نوشته بودند: «کارگردان‌ها، شما موفق نشدید. تهیه‌کننده‌ها، شما موفق نشدید. شرکت‌های تولیدی، شما موفق نشدید. رؤسای تئاتر، شما موفق نشدید. سیاستمداران، شما موفق نشدید. این مسئولیت شماست که مراقب باشید هیچ‌کس در محیط کارش مورد آزار جنسی قرارنگیرد.» آن‌ها نوشته‌اند زنان هنرپیشه به شکل‌های مختلف مورد آزار و سوء‌استفاده جنسی مردان، چه در محیط کار و چه در بیرون قرار می‌گیرند. این فراخوان نیز در ادامه انتشار هشتگ «#من هم» یا Me too# در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر شد.

واکنش سرد به اعتراض ۶۰۰ سینماگر زن علیه آزار جنسی در سوئد

از طرف دیگر اعتراض ۶۰۰ سینماگر زن سوئدی به آزار جنسی انستیتوی فیلم سوئد، معضل تعرضات جنسی در این کشور پیشرفته اسکاندیناوی را بیش از پیش حاد کرد؛ اعتراضی که واکنش مسئولان سوئدی نسبت به آن، تنها ارائه طرح برگزاری کلاس‌های آموزش مسائل جنسی به کارکنان کمپانی‌های سینمایی بود! طرحی که به‌نظر می‌رسد از سر رفع تکلیف صادر شده و نخواهد توانست امنیت اخلاقی زنان بازیگر را در پایتخت آزار جنسی جهان فراهم کند.

این ادامه‌ای تکان‌دهنده بر افشاگری‌ها علیه سوءاستفاده از زنان در سینمای غرب بود که ۶۰۰ زن سینماگر در کشور سوئد در نوامبر ۲۰۱۷، نامه‌ای سرگشاده را علیه فضای نا امن سینمای این کشور برای زنان امضا و منتشر کردند. این زنان خواستار رسیدگی به شرایط اسفبار اخلاقی حاکم بر فرهنگ و هنر، انتشار کتاب، تلویزیون و صنعت سینما علیه زنان شده بودند و گفته بودند که دیگر تحمل آزار جنسی را ندارند. این نامه توسط بازیگران مطرحی، چون آلیسیا ویکاندر، سوفیا هلین، ماری گورانزون و... نیز امضا شده بود.

اما انستیتوی سینمای سوئد، چند روز بعد به نامه این ۶۰۰ سینماگر زن واکنش نشان داد. براساس گزارش منابع خبری، این انستیتو قصد دارد کلاس‌های رایگان آموزش جنسی را برای کارکنان کمپانی‌های سینمایی در سوئد برگزار کند. براساس این طرح که هنوز از سوی هیئت مدیره انستیتوی فیلم سوئد تصویب نشده، تنها کمپانی‌هایی یارانه خواهندگرفت که در این کلاس‌ها شرکت کنند. اقدامی که شاید راه چندان مطمئنی برای در امان ماندن زنان از سوءاستفاده‌های غیراخلاقی در سینمای سوئد نباشد؛ چرا که موضوع آزار جنسی زنان در سوئد فراتر از سینما، امری فراگیر در آن کشور شناخته می‌شود. به طوری که آزار جنسی زنان در سوئد تنها به هنرمندان محدود نیست، بلکه سیاستمداران و مقامات بلندپایه آن کشور را نیز دربر می‌گیرد.

اظهارنظر تام هنکس درباره بحران اخلاقی در غرب

ماجرای هالیوود و رسوایی‌های جنسی‌اش، بیشتر و گسترده‌تر از دیگر مراکز غربی فراگیر شد و هر روز یک یا چند نفر از عوامل و دست‌اندرکاران این مرکز سینمایی آمریکا به افشای این رسوایی‌ها می‌پرداختند. اما در قبال این افشاگری‌ها، بعضی از هالیوودی‌ها هم بودند که از این نهاد دفاع می‌کردند، به خصوص آنان که منافع بسیاری در آنجا داشته و دارند. تام هنکس، بازیگر مطرح هالیوود و فیلم‌هایی مانند فارست گامپو همچنین برنده دو جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد که یکی از آن‌ها سال ۱۹۹۳ برای ایفای نقش یک وکیل همجنس‌گرا مبتلا به ایدز در فیلم «فیلادلفیا» بود.

در گفت‌وگوی در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۷ بی‌بی‌سی با تام هنکس، از او پرسیده شد: «.. آیا از این‌که بخشی از صنعت هالیوود که اجازه داده چنین رفتار‌هایی ادامه پیدا کند، احساس همدست بودن در این جریان را دارد؟»
این بازیگر اسکاری در پاسخ گفت: «.. نه. اگر هالیوود و صنعت سرگرمی تنها مکانی بود که آزار جنسی در آن اتفاق می‌افتاد، می‌گفتم بله. این جریان بر پایه قوانین اجتماع ساخته شده است. خیلی ساده‌انگارانه است که بگوییم این اتفاق فقط در هالیوود می‌افتد. من سریال «مردان خشمگین» را دیده‌ام که ممکن است شما براساس آن چنین حرف‌هایی را درباره آژانس‌های تبلیغاتی بزنید. به مجامع دولتی نگاه کنید؛ چه میزان رسوایی‌های جنسی در آن‌ها وجود دارد؟»

روزنامه جام جم