پنجمین قربانی در مسلخ برگزیت

چارلز سوم، پادشاه انگلیس رسما ریشی سوناک را به عنوان نخست‌وزیر جدید این کشور منصوب کرد. او سومین نخست‌وزیری است که در دو ماه گذشته سکان هدایت این کشور را در دست می‌گیرد. سوناک پس از کناره‌گیری لیز تراس از نخست‌وزیری بریتانیا، توانست اعتماد اکثریت اعضای حزب محافظه‌کار بریتانیا را به‌دست آورد و به این سمت برگزیده شود. او در نخستین سخنرانی خود به‌عنوان نخست‌وزیر گفت که قصد دارد «خطا‌های دولت گذشته» را «فورا» جبران کند. سوناک همچنین با اشاره به «مشکلات عمیق» اقتصادی بریتانیا، هشدار داد که «تصمیمات سختی» در راه است.

وضعیت بحرانی در انگلیس

تبار ریشی سوناک، هندی است و این برای نخستین بار در تاریخ بریتانیاست که یک غیر سفیدپوست، اداره دولت بریتانیا را برعهده می‌گیرد. او همچنین با ۴۲ سال سن، جوان‌ترین نخست‌وزیر تاریخ معاصر بریتانیا است. سوناک در شرایطی ریاست کابینه بریتانیا را برعهده گرفته که وضعیت اقتصادی و اجتماعی این کشور به‌شدت بحرانی است و نرخ تورم در بریتانیا به بالاترین میزان در میان کشور‌های عضو گروه ۷ رسیده است. همچنین وزیر دارایی پیشین انگلیس در شرایطی پیشنهاد تشکیل کابینه انگلیس را دریافت کرد که همزمان با تورم بیش از ۱۰درصد در انگلیس که بالاترین میزان در ۴۰سال گذشته است، قیمت انرژی و مواد غذایی در این کشور رو به افزایش است. سوناک همچنین در زمانی به نخست‌وزیری انگلیس منصوب شده است که محبوبیت حزب محافظه‌کار در این کشور به پایین‌ترین حد خود رسیده است و حزب کارگر به عنوان حزب اصلی مخالف دولت و دیگر احزاب بریتانیا، خواستار برگزاری انتخابات عمومی زودهنگام شده‌اند، اما سوناک پس از رسیدن به رهبری حزب محافظه‌کار انگلیس، برگزاری انتخابات زودهنگام در کشورش را رد کرد. او همچنین در نخستین اظهارنظر خود پس از رسیدن به نخست‌وزیری انگلیس باوجود تقدیر از لیز تراس، گفت که تلاش می‌کند تا «بعضی اشتباهات» نخست‌وزیر پیشین این کشور را جبران کند. سوناک که تاکنون مخالفتی با قانون بحث‌برانگیز مهاجرت در انگلیس نداشته است، گفت که از این قانون حمایت می‌کند.

دستان بسته سوناک

واقعیت امر این است که ریشی سوناک به‌واسطه خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، گزینه‌های زیادی را در مسیر سیاست‌ورزی و حکمرانی در پیش ندارد! اگر سوناک نیز به سرنوشت دیگرنخست‌وزیران محافظه کار سال‌های اخیر در انگلیس دچار شود، قطعا انتخابات زودهنگام تنها گزینه پیش روی انگلیسی‌ها خواهد بود. اما حتی جا‌به‌جایی قدرت میان دو حزب سنتی انگلیس (کارگر و محافظه‌کار) نیز نمی‌تواند بر بحران‌های اقتصادی اجتماعی، سیاسی و امنیتی جاری در این کشور غلبه پیدا کند. فراتر از آن، اصرار ملی‌گرایان اسکاتلند بر تبدیل شدن به کشوری مستقل (که عضو اتحادیه اروپا باشد) نیز شرایط را بدتر خواهد ساخت. هر اتفاقی که در فضای سیاسی انگلیس رخ دهد، منجر به ایجاد نوعی التهاب مزمن در این کشور خواهد شد. این التهاب حداقل دو دهه بر فضای سیاسی و اجتماعی انگلیس سایه خواهد افکند. البته این خوشبینانه‌ترین پیش‌بینی ممکن از آینده انگلیس است! همان‌گونه که اشاره شد، در صورتی که گزاره‌هایی مانند برگزاری همه‌پرسی استقلال اسکاتلند نیز در آشفته بازار به‌وجود آمده در انگلیس مطرح شود، بازی به مراتب سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌شود! در این صورت، سران دولت انگلیس اعم از این‌که به حزب کارگر یا محافظه‌کار تعلق داشته باشند چاره‌ای جز روی آوردن به آموزه‌ها و روش‌های مدیریت بحران ندارند. مدیریت بحرانی که قطعا سیاستمداران کنونی انگلیسی از عهده آن برنمی‌آیند.

دام بی‌انت‌ها برای انگلیسی‌ها

به نظر می‌رسد انگلیس که قرن‌ها و دهه‌ها برای ایجاد بحران‌ها و التهابات سیاسی در کشور‌های دوست و دشمن خود برنامه‌ریزی می‌کرد، امروز در دام سختی گرفتار شده است. میل شهروندان انگلیسی مبنی بر گذار از احزاب سنتی این روند را به ضرر دو حزب محافظه‌کار و کارگر که مدت‌هاست قدرت را میان یکدیگر به گردش درمی‌آورند، شدت بخشیده است. اکنون صاحبان قدرت در لندن به‌وضوح دریافته‌اند برگزیت به اسم رمز فروپاشی داخلی این کشور تبدیل شده و چند تکه شدن بریتانیای پر ادعا در آینده‌ای نزدیک یک تصور غیرواقعی نیست! در این معادله، جایگاه فردی مانند ریشی سوناک کاملا مشخص است. سوناک حتی در نزد هم‌حزبی‌های خود یعنی محافظه‌کاران نیز محبوبیتی ندارد و حضور وی در مسند قدرت از سر ناچاری است. قطع یقین سوناک نمی‌تواند تضمین‌کننده عبور انگلیس از مخصمصه سخت کنونی باشد.

روزنامه جام جم