یکی از این کمیتهها، کمیته سلامت است؛ کمیتهای که متولی آن وزارت بهداشت و درمان است و البته مامورانی را برای حفظ سلامت زائران درنظر گرفته؛ سازمان اورژانس کشور در داخل و جمعیت هلال احمر در خارج از ایران در کشور عراق مسئولیت دارند مراقب سلامت زائران باشند. پیشتر در گفتوگویی با پیرحسین کولیوند، رئیس جمعیت هلال احمر درباره اقدامات این جمعیت برای سلامت زائران در عراق گزارش دادیم. اقدامات برقراری سلامت برای زائرانی که میخواهند از کشور خارج شوند، اما بهعهده سازمان اورژانس کشور است. آنطور که سخنگوی وزارت بهداشت و درمان و همین طور سازمان اورژانس کشور خبر میدهند، همه در آمادهباش هستند تا حافظ سلامت سه تا پنج میلیون زائر حسینی (ع) باشند. امسال به جز سه مرزی که همیشه اورژانس در آنجا مستقر بود، حفاظت از سه مرز دیگر هم بهعهده نیروهای اورژانس گذاشته شده است.
آخرین اخبار از تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا درباره شرایط خروج از کشور این است که زائران اربعین باید حداقل دو دز واکسن کرونا را تزریق کرده باشند و اگر ششماه از آخرین دز واکسن آنها میگذرد، تزریق دز یادآور الزامی است. این تصمیم از این جهت گرفته شد که به گفته جعفر میعادفر، رئیس اورژانس کشور افرادی که در تاسوعا و عاشورا به عراق رفته بودند، پس از برگشت به بیماری کرونا مبتلا شده بودند. به همین دلیل است که اجتماع حدود ۲۰میلیون زائر در مراسم اربعین میتواند زمینهای برای ابتلای تعداد زیادی از زائران باشد و حتی میتواند باعث بروز موج هشتم کرونا در کشور شود. با این حال، اما محسن پاک آیین، سخنگوی وزارت بهداشت و درمان به «جامجم» میگوید: «متولی اصلی سلامت در پیادهروی اربعین، یعنی سازمان اورژانس کشور اقدامات لازم را برای برقراری سلامت انجام داده و حتی با وجود شناسایی آنفلوآنزای میمونی در کشور و شیوع بیماریهای وبا و کرونا، نگرانی بابت این بیماریها وجود ندارد.»
اربعین متفاوت از سالهای قبل
کارشناسان پیش بینی میکنند امسال سه تا پنج میلیون زائر از کشور در مراسم اربعین حاضر شوند؛ همسایگی کشورمان با عراق، اما میتواند به مسیری برای عبور زائران کشورهای دیگر مانند پاکستان، افغانستان، آذربایجان و ترکیه تبدیل شود. هرچند در سالهای قبل هم مسیر اربعین برای عبور زائران کشورهای دیگر از شرق به غرب و از شمال به سمت غرب وجود داشت، امسال، اما متفاوت از سالهای دیگر است. حالا بروز بیماریهای فصل تابستان و نیز شیوع بیماری کرونا باعث شده حفظ سلامت زائران ایرانی دارای ابعاد تازهتری شود. شاید به همین دلیل است که مجتبی خالدی، سخنگوی سازمان اورژانس کشور از ماموریت نیروهای اورژانس در دیگر مرزهای کشور به جز سه مرز قبلی یعنی مهران، شلمچه و چذابه میگوید. او برای ما توضیح میدهد: «به دلیل شرایط بیماری سه مرز دیگر در سیستان و بلوچستان، آذربایجان شرقی و نیز آذربایجان غربی امسال جزو ماموریت ما درنظر گرفته شده تا نیروهای اورژانس، سلامت زائرانی را که از کشورهای دیگر به ایران وارد میشوند بررسی کنند.»
برای حفظ سلامت زائران امسال حدود ۲۰۰ آمبولانس، پنج فروند بالگرد و نیز ۴۰ اتوبوس آمبولانس درنظر گرفته شده است. همین طور در صورت نیاز، امکان افزایش این تجهیزات وجود دارد. نیروهای اورژانس ۱۰شهریور برای حضور در مرزهای کشور اعزام میشوند. خدمت رسانی به زائران، اما از ۱۵شهریور است و تا پایان شهریور ادامه دارد. سخنگوی سازمان اورژانس کشور توضیح میدهد: «نیروهای اورژانس بهصورت داوطلبانه فعالیت میکنند و برای همه بیماریهای عفونی، گوارشی، گرمازدگی و عمومی آمادگی لازم را دارند. همچنین اورژانس کشور با تزریق نیروهای خود به بیمارستانهای مرزی، توان درمان احتمالی زائران را افزایش میدهد. بهعلاوه این که اگر بیماری زائری در بیمارستانهای مرزی قابل درمان نباشد، اقدامات لازم برای انتقال او مهیاست.»
به گفته خالدی، دو فروند هواپیما در نظر گرفته شده تا درصورت نیاز زائران برای درمان به بیمارستانهای استانهای خوزستان، شیراز و ایلام اعزام شوند. اینها، اما تنها تفاوتهای اقدامات اورژانسی در مرزهای کشور نیست. در برنامه سازمان اورژانس کشور است که یک استودیو برای اطلاع رسانی بهداشتی به زائران داشته باشد. پیامهای بهداشتی مورد نیاز در مراسم به زائران گفته میشود تا با همکاری آنها حفظ سلامت با موفقیت بیشتری اتفاق بیفتد. بهجز این، اما در صورت بروز مشکل و نیاز به اقدامات اورژانسی در مرزهای کشور، زائران میتوانند با ارسال موقعیت جغرافیایی خود امکان دسترسی سریعتر را برای نیروهای امدادی مهیا کنند.
اقدامات اورژانسی همچنان وجود دارد
حرف از تعداد آمبولانسهایی شد که در مرز قرار گرفته و برخی ترس برشان میدارد که با وجود کمبود نیرو و آمبولانس مخصوصا در کلانشهرهایی مانند تهران، اصفهان و مشهد، نیروهای اورژانس چطور میتوانند به ارائه خدمات اقدام کنند؟ سخنگوی سازمان اورژانس کشور برای این نگرانی جواب دارد. او میگوید: «از دو ماه پیش آمبولانسهای آسیبدیده تعمیر و به ناوگان اورژانس تزریق شدند.»
بعلاوه این که نگرانی برای کمبود نیرو در این سازمان وجود ندارد. عموما برنامههای کاری نیروهای اورژانس در قالب ماموریتهای ۲۴ ساعت کار و حدود ۴۸ساعت استراحت است که با برنامهریزیهای انجام شده حالا برنامه کاری تغییر میکند و نیروهای اورژانس با برنامه دیگری کار میکنند. البته توجه به کیفیت ارائه خدمات رسانی در اولویت اصلی سازمان اورژانس کشور بوده و توجه به راندمان کار در سازمان اورژانس در نظر گرفته شده است؛ بنابراین خالدی تاکید میکند نگرانی برای ارائه خدمات اورژانسی در شهرها و مخصوصا کلانشهرها وجود ندارد.
توصیههای بهداشتی کارساز
مراسم اربعین امسال با سالهای قبل متفاوت است. بیماری وبا همچنان در کشور عراق شایع است و کشور ما در پیک هفتم کرونا قرار دارد. اولین نمونه آنفلوآنزای میمونی در کشور شناسایی شده و بهعلت گرمای شدید در کشور عراق، شرایط برای پیادهروی هم بد است. به همین دلیل است که میعادفر، رئیس اورژانس کشور به گروههای آسیبپذیر توصیههایی دارد: «افراد زیر شش سال بهدلیل گرمای هوا و کم بودن دسترسی آب در معرض خطر قرار دارند. همچنین افراد مسن و بالای ۶۵سال بهویژه افرادی که به فشار خون، دیابت و بیماری زمینهای مبتلا هستند در معرض آسیب هستند.» به اضافه این که او به خانمهای باردار اشاره میکند و پیشنهاد میدهد آنها با مشورت پزشک معالجشان در مسیر سخت پیادهروی حاضر شوند. علاوه بر این، توصیه میشود در زمانی که گرد و غبار ایجاد میشود، زائران از ماسک ۹۵ N استفاده کنند.
پاک آیین توصیه عمومیتری هم برای همه زائران دارد. او میگوید: «از همه زائران میخواهیم، چون راهپیمایی طولانی است از همین حالا پیاده روی را شروع کنند تا بدنشان به پیادهروی عادت کند.» او توضیح میدهد پیادهروی یکباره در مسیر میتواند باعث بروز خستگیعضلانی زائران شود. بهدلیل گرمای شدید هم بهتر است زائران در ساعات شب که دمای هوا کمتر است، پیاده روی را انجام دهند تا خطر ابتلا به گرمازدگی کاهش پیدا کند.
همه تجهیزات به خط
پیشبینیها میگوید امسال حدود ۳تا ۵میلیون زائر بهتنهایی از ایران در مراسم پیاده روی اربعین حضور خواهند داشت. به همین دلیل برای ارائه خدمات بهتر تجهیزاتی در نظر گرفته شده است.
۲۰۰ آمبولانس ۵ فروند بالگرد ۴۰ اتوبوس آمبولانس ۲ هواپیما برای انتقال بیماران احتمالی به شهرهای دیگر
۵ بیمارستان صحرایی ۴ بیمارستان ثابت در مرز مهران
منبع: روزنامه جام جم