در ابتدای این مراسم محمود جوانبخت، مستندساز و داستاننویس ضمن تشکر از مهمانان برای حضور در این جشن گفت: ما دور هم جمع شدیم تا به خسرو باباخانی بهدليل همت و ارادهای که داشته، بگوییم دست مریزاد! این یک رونمایی از کتاب جدید خسرو نیست، ما بهعنوان دوستان خسرو تصمیم گرفتیم که دور هم جمع شویم و خاطراتمان را با خسرو باباخانی مرور کنیم و کمی درباره کتاب ویولنزن روی پل با هم گفتوگو کنیم.
در ادامه این جشن حجتالاسلام محمدرضا زائری گفت: من شخصا به این جلسه آمدم تا دست خسرو باباخانی را ببوسم. من جوزده نیستم و این حرف، حرف دل من است. باید بگویم که اگر نشر جامجم راه افتاد که فقط همین یک کتاب را به چاپ برساند این راهاندازی به چاپ همین یک کتاب میارزد و اگر باباخانی نویسنده شد تا کتاب بنویسد همین یک کتاب برای کل دوران نویسندگی او کافی است. خسرو باباخانی با کتاب ویولنزن روی پل بزرگترین شاهکار نویسندگی خود را خلق کرده است.
وی ادامه داد: در صحبتی که با دوستان داشتم به جنبه اجتماعی این کتاب و اثری که میتواند در جامعه داشتهباشد اشاره کردهام. ما هرکدام کارهایی کردهایم که اگر بتوانیم به عقب و گذشته بازگردیم دوست داریم پاککن برداشته و این گذشته را پاک کنیم. به کمتر افرادی این فرصت داده میشود تا گذشته خود را جبران کنند و قطعا خسرو باباخانی جزو این افراد است. ایکاش به من هم این فرصت داده شود تا بتوانم بازگردم و گذشته خود را جبران کنم. امیدوارم این آگاهی از رفتارهای گذشته نصیب همه ما شود و دستگیری فرشتگان دستگیر شب احیاء نصیب همه ما شود.
محسن مومنیشریف، رئیس سابق حوزه هنری که یکی دیگر از مهمانان این جشن بود در ادامه این جلسه با اشاره به نقطهعطفی که در زندگی خسرو باباخانی پیش آمده، گفت: کتاب ویولنزن روی پل یک نقطهعطف در زندگی خسرو باباخانی است. کتاب صداقت و زلالی خسرو را به روایت درآورده است. امیدوارم خدا به خسرو و خانوادهاش در همه مراحل زندگی شادکامی عنایت کند.
در ادامه این جشن و جلسه تقدیر هرکدام از دوستان خسرو باباخانی و نویسندگان حاضر خاطراتی از او و دوران دوستیشان بیان کردند و به محتوای کتاب ویولنزن روی پل اشاره داشته و از تاثیرات آن گفتند.
یک کتاب گیرا
پس از این صحبتها و تعریف خاطرات، مهدی قزلی، ناشر این کتاب درباره چگونگی نگارش و نشر کتاب ویولنزن روی پل اظهار کرد: خوشحالم که من هم در انتشار این کتاب سهم کوچکی داشتهام. در صحبتهایی که با خسرو باباخانی قبل از انتشار این کتاب داشتم به او گفتم که فکر میکنم تجربههای تو میتواند به دیگران کمک کند. نکته جالبی درباره کتاب ویولنزن روی پل وجود دارد و این نکته جالب این است همگی دوستانی که این کتاب را خواندهاند به من پیام دادند و گفتهاند وقتی شروع به خواندن این کتاب کردیم دیگر نتوانستیم آن را زمین بگذاریم و تا پایان خواندن آنرا ادامه دادیم. بهواقع این کتاب بهقدری گیراست که مخاطب را با خود همراه میکند و دوست دارد به سرعت تا پایان آن را بخواند. چنین کتابهایی راه نجات دلواپسان و مسؤولان کتابخوانی در کشور است.
وی ادامه داد: خوشحالم که بگویم کتاب ویولنزن روی پل به چاپ دوم رسیده است. این کتاب طی ۴۰روز به چاپ دوم رسید و نشر جامجم هم ۱۰۰روز است که راهاندازی شده و این یک اتفاق خوشایند برای نشر جامجم و این کتاب است.
محمدرضا شرفیخبوشان از دیگر حاضران در جلسه نیز گفت: سرم را که از کتاب بلند کردم، دیدم دو ایستگاه را رد کردهام! همان شب، ادامه ویولنزن روی پل را خواندم و تمامش کردم. کسی که این کتاب را نوشته، چیزهای زیادی بهدست آورده است و این کتاب، فصل تازهای در «از خود گفتن» است. انسان ایرانی اهل از خود گفتن و اعتراف نیست و این کتاب، نمونهای بارز در اینگونه ادبیات خواهد بود. اینکه نویسنده با داشتههای تمدنی و باور به سمت نجات رفته است، حرف تازه این کتاب است. اگر دقیق باشیم، ویولنزن روی پل فتوتنامه، عرفان اسلامی و نقد روشنفکران ایرانی را در دل خود دارد.
مهدی دادمان، رئيس حوزه هنری هم در وصف خسرو باباخانی و کتاب ویولنزن روی پل گفت: به خسرو باباخانی تبریک عرض میکنم و به این شجاعت در روایت احسنت میگویم. اینکه خسرو باباخانی توانسته سفری را که برای رهایی داشته است روایت کند امری بسیار ستودنی است.
رضا امیرخانی هم در بخشی از این جشن با یادآوری نحوه آشناییاش با باباخانی گفت: کسی که کتاب ابنعربی بخواند، عارف نمیشود. از کتاب ویولنزن روی پل هم انتظار نداشته باشید که یک مسافر را به آخر خط برساند. ویولنزن روی پل برای این است که با دردمندی آدمهای اطرافمان آشنا بشویم.
محمد ناصرزاده از اعضای سابق هیاتمدیره خانه کتاب هم در این جلسه حضور داشت و به ارزش ادبی کتاب اشاره کرد: واقعی بودن کتاب، چیزی به ادبیات نمیافزاید. این کتاب، فارغ از واقعیتش، ادبیات خوبی دارد که ماندگارش میکند. ارزش این کتاب در ادبیات است و کیفیت ادبیات، نسبتی با واقعیت ندارد. کتاب ویولنزن روی پل جزئیات را بهخوبی گفته و شخصیتپردازی خوبی دارد و از این جهت، آن را تحسین میکنم.
کتابی نادر در ادبیات ایران
حبیب احمدزاده، نویسنده، کارگردان و فیلمسازی که در بحث فعالیتهای اجتماعی هم نقش پررنگی دارد ضمن تقدیر از باباخانی اظهار کرد: گمشده جمهوری اسلامی ایران را میتوان در کتاب ویولنزن روی پل جستوجو کرد و دید. در این کتاب تجربیات انسانهایی بیان شده که زندگی سختی را تجربه کرده و بازگشتهاند و این تجربیات حلقه گمشده این روزهای کشور است. کتاب ویولنزن روی پل جزو کتابهای نادر در جمهوری اسلامی ایران است.
همه انسانها دنبال کمال هستند و این کتاب کاملا به این موضوع اشاره داشته و آن را شرح داده است. خسرو باباخانی در این کتاب نشان داده که کمال واقعی چیست و آن را از طریق قلم خودش به نگارش درآورده است. امروز باید به خسرو بگویم تو دیگر به خودت تعلق نداری و یک الگو هستی.
پس از پایان صحبتهای مهمانان و دوستان خسرو باباخانی، این نویسنده در حالیکه از این مهمانی و جشن شگفتزده بود، بیان کرد: سن و سالی از من گذشته و حضور در این نوع جلسات باعث ذوقزدگی میشود و واقعا انتظار چنین جشنی را نداشتم.
یک شگفتانه در مراسم
او که هنوز اطلاع نداشت که قرار است با حضور همسرش که یار و یاور او در این سالها بوده بیشتر هیجانزده شود، در وصف ماهطاووس، همسر خود گفت: همسر من یک زن و انسان استثنایی است. او حتی یکبار طی این سالها از من گله نکرد. من میخواهم از همسرم برای تحمل سالها زندگی با خودم تقدیر و تشکر کنم. در این کتاب آنچه درباره خودم آمده واقعیت است و سعی کردم واقعیت را بنویسم. باید قبول کرد که جامعه ما شدیدا درگیر اعتیاد است.
وی ادامه داد: اگر مهدی قزلی نبود امکان نداشت این کتاب چاپ شود. نوشتن این کتاب به معجزه شبیه بود و خوشحالم که امروز این کتاب به چاپ رسیده است.
خسرو باباخانی در حال تعریف از زندگی سختی که داشته و صبر همسرش میگفت که ماهطاووس وارد کافه شد و در کنار او نشست و گفت: از تمام دوستان خسرو که این مراسم را برگزار کردند، ممنونم. خسرو بیشتر شبها مشغول نوشتن میشود و من حس و حال او را در حال نوشتن درک نکردم اما شاهد بودم در دورانی که کتاب ویولنزن روی پل را مینوشت حال خوشی نداشت. خسرو با ذره ذره وجودش این کتاب را نوشته است و تمام وجودش را برای این کتاب گذاشته است.
در پایان این مراسم و بعد از عکس دستهجمعی، مهمانان و همراهان خسرو باباخانی با اهدای هدایایی از او برای نوشتن کتاب ویولونزن روی پل تقدیر و تشکر کردند.
احمدرضا معراجی - فرهنگ و هنر / روزنامه جام جم