این برنامه با استقبال شیعیان عراق رو به رو شد اما در ایران، این برنامهها واکنشهای متفاوتی را برانگیخت و به یک جریان در رسانههای اجتماعی بدل شد. عدهای حضور سه مداح ایرانی در بصره را قابل اعتنا یا اسباب همدلی و همراهی یا حتی غرور آفرین توصیف کردند اما کسانی هم خرده گرفتند که چرا پروتکلهای بهداشتی رعایت نشده و برخی دیگر پیشتر رفته و این حضور را در راستای اهداف جریانات خاص دانستند؛ جریان انحرافی که از طریق هیاتهای مذهبی در حال رشد است و اصرار به پرهیز از سیاست و موضوعات سیاسی دارد، درباره موضوعات سیاسی ــ اجتماعی حتی اگر تهدید به تخریب مرقد حضرت زینب(س) باشد واکنشی نشان نمیدهد و تنها جریان اسلامی منطقه است که بعد از تکفیریها علیه سیدحسن نصرا... در لبنان فعالیت میکند. به همین بهانه نگاهی داریم به سابقه حسینیه داوود العاشور در شهر بصره و دلایل حضور سه ۳ مداح ایرانی در این حسینیه که تمامی انتقادهای مطرح شده توسط مخالفان را رد میکنند.
درباره حسینیه داوودالعاشور چه میدانیم؟در دوره صدام حسین و در اوج خفقان، زمانی که شیعیان عراق، انتفاضه شعبانیه را از سر گذرانده بودند و میدانستند از حکومت صدام هر چیزی برمیآید، حاج داوود العاشور دست بهکار شد و هر طور بود در شهر بصره یک حسینیه برپا کرد؛ حسینیهای که به نام خودش شهرت پیدا کرد و بعدها شیعیان عراق به خصوص جوانان شیعه بسیار تلاش کردند که این حسینیه برقرار بماند. حسینیه داوود العاشور بعد از سرنگونی صدام به مرکز اشاعه فرهنگ معارف اهل بیت(ع) تبدیل شد و مداحان و خطیبان برجسته جهان تشیع در آن برنامه داشتهاند.
از ویژگیهای این حسینیه آن است که بزرگترین حسینیه شهر بصره محسوب میشود، نسبتی با جریان شیرازی ندارد که اگر چنین بود برای بزرگداشت سردار شهید قاسم سلیمانی و شهدای مدافع حرم برنامهای تدارک نمیدید. ماجرا از این قرار است که در فاطمیه سال ۹۷، وقتی سفرهای رئیسجمهور وقت آمریکا دونالد ترامپ و وزیر خارجهاش مارک پمپئو به عراق و به پایگاه عین الاسد آغاز شده بود، این حسینیه از میثم مطیعی دعوت کرد که برنامهای در رثای حضرت زهرا (س) داشته باشد.
همین نکته مستندی برای انتساب حسینیه داوود العاشور به شیعیان بصره است و البته حمایت و توجه جوانان به این حسینیه. حسینیه داوود العاشور کانال یوتیوب دارد که برنامهها و مراسمش را بارگذاری میکند و تعداد بازدیدش قابل اعتناست. محتوای صوتی و تصویری این حسینیه بین شیعیان جهان دست به دست میشود و مورد استقبال است. به عبارتی داوود العاشور، حسینیهای است که در کانون توجه جهانیان قرار دارد و حتما اجرای سه مداح ایرانی در این حسینیه به زبان عربی از دید علاقهمندان و حتی منتقدان دور نمیماند.
چرا حضور مداحان ایرانی در بصره مهم است؟
حضور مداحان ایرانی در حسینیه داوود العاشور با هدف وحدت میان شیعیان عراق و ایران رقم خورد و پیامش همدلی و برادری میان مسلمانان دو کشور بود. اولین بار نیست سوگواری برای امام سوم شیعیان، ملت امام حسین(ع) را گرد هم آورده و اجتماع قابل اعتنایی را پدید آورده و البته اولین بار هم نیست که این اجتماع واکنشهای متعددی به همراه داشته است اما این بار گسترش ویروس کرونا و مسائل دیگری به این گردهمایی سنجاق شده تا مخالفان به اصل ماجرا انتقاد کنند.
منتقدان چه میگویند:
*چرا پروتکلهای بهداشتی رعایت نشد؟
*چرا مراسم در فضای بسته حسینیه برگزار شد؟
*چرا محمود کریمی و میثم مطیعی برخلاف اظهاراتشان عمل میکند؟
*چرا مداحان ایرانی در حسینیه جریان شیرازی حضور پیدا کردهاند؟
*چرا در این زمان، ایرانیها به حسینیه داوودالعاشوری دعوت شدند؟
*آیا مداحان ویروس کرونا را از این مراسم به کشورمان وارد نمیکنند؟
پاسخ به انتقادها چیست:
*هر کشور پروتکلهای بهداشتی خودش را دارد. همچنان که در ایران، ستاد ملی کرونا برای شکل برگزاری سوگوارهها دستورالعملهایی صادر کرده بود، در عراق هم دولتمردان و مسؤولان بهداشت و سلامت آن کشور پروتکلهایی دارند که بر اساس آن حسینیه داوود العاشور توانسته برنامههای مداحی را با حضور مداحان و رعایت فاصله اجتماعی برگزار کند.
در ایران ستاد ملی کرونا بر اساس میزان شیوع ویروس و گستردگی ابتلا و نیز به دلیل همزمانی ماه محرم با پیک پنجم کرونا، برپایی مراسم عزاداری در فضاهای بسته و مسقف را ممنوع اعلام کرده اما در کشور عراق و با توجه به شرایط این کشور، رعایت فاصله اجتماعی برای برگزاری مراسم کافی است و ممنوعیتی برای برگزاری مراسم در فضای بسته وجود نداشته است.
*محمود کریمی گفته بود که طبق دستورالعملهای بهداشتی ستاد مبارزه با کرونا، برنامه اجرا میکند و بر همین اساس در ایران در فضای بسته حاضر به مداحی نشده است. او اجرای برنامههای محرم سال ۹۹ خود را در امامزاده علی اکبر(ع) چیذر برگزار کرد اما عزاداری در حسینیه داوود العاشور در کشوری برگزار شده که دستورالعملهای بهداشتی متفاوتی دارد. همچنین میثم مطیعی در دهه اول محرم در ایران جلسه عزاداری را طبق دستورالعمل ستاد مبارزه با کرونا، در دانشگاه افسری امام علی(ع) برپا کرد. همچنین این مداح، مراسم عزاداری ماه محرم سال گذشته هیأت آیین هنر حسینی را به دلیل ممنوعیت برپایی عزاداری زیر سقف لغو کرد یا در روز عرفه به دلیل تغییر دستورالعملها، مجلس دعاخوانی خود را بدون حضور جمعیت برپا کرد. ضمن اینکه هر سه مداح حاضر در برنامههای عزاداری هفته سوم محرم در حسینیه داوود العاشور، قبلا واکسینه شده بودند.
*درباره انتساب حسینیه داوود العاشور رجوع کنید به بخشی که درباره تاریخچه این حسینیه نوشتهایم. جریان شیرازی درباره دفاع از حرم و رویدادهای منطقه منفعل بوده و هرگز واکنشی به موضوعات روز جامعه شیعیان نشان نداده است. بنابراین برگزاری برنامههای مذهبی برای مدافعان حرم به تنهایی کافی است که این حسینیه منتسب به جریان شیرازی نباشد. حسینیه داوود العاشور وابسته به یکی از شاخههای حشدالشعبی است و فرزند یکی از سازمان دهندگان این حسینیه جریان انقلابی عراق از شهدای حشدالشعبی به شمار میآید.
*شاید این اولینبار باشد که میثم مطیعی، محمود کریمی و سید مجید بنیفاطمه همراه با هم در حسینیه داوود العاشور شرکت کرده باشند اما این اولین بار نیست که مداحان ایرانی به این حسینیه دعوت میشوند. پیش از این به دفعات از میثم مطیعی برای مداحی در این حسینیه دعوت شده که از مهمترین آنها میتوان به مراسم بزرگداشت شهید حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس اشاره کرد.
*این حسینیه در زمان شهادت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس، یکی از محافل عراقی بود که مراسم عزاداری و بزرگداشت برای این شهدای مقاومت برگزار کرد و میثم مطیعی را برای اجرای برنامه در سالگرد شهادت این دو سردار بزرگ محور مقاومت دعوت کرد.
*انتقال بیماری توسط این سه مداح بعد از بازگشت به ایران، با توجه به رعایت فاصله اجتماعی بین سه مداح و نیز فاصله منطقی آنها با عزاداران حاضر در حسینیه این ابهام را برطرف میکند و به نظر میرسد این انتقادها از همان دست انتقادهایی باشد که در دو سال گذشته در روزهای برگزاری عزاداری سالار شهیدان توسط عدهای مطرح شده و همواره بهانهای بوده برای پیدا کردن مقصر در پیکهای شیوع ویروس کرونا و اوجگیری بیماری کووید ــ ۱۹.
ام البنین دیوسالار - فرهنگ و هنر / روزنامه جام جم