نویسنده انگلیسی در کتابش از موفقیت های زنان مسلمان می گوید

به گزارش جام جم آنلاین و به نقل از ایرنا از روزنامه نیویورک تایمز ، تاهانی عامر زن مسلمان و مهندس محجبه مصری پیش از پیوستن به تیم ناسا، بارها رد شد. ‌مارا زحلکه، نور داهود و مونا عناب از اعضای تیم اتوموبیل‌رانی دختران فلسطینی با نام خواهران سرعت، با هر برد در مسابقات فراتر از انتظارات ظاهر می‌شوند. ژیزل ماری روشا نوازنده مسلمان برزیلی با نقاب و برقع ساز می‌زند و مخاطبانش را مسحور می‌کند.

وجود این زنان موفق مهر تاییدی است بر فرضیه ارائه شده در کتاب جدید زنان مسلمان همه فن حریفند (Muslim Women Are Everything) از دکتر سیما یاسمین که امسال چاپ و روانه بازار شد.

این کتاب با معرفی بیش از ۴۰ زن مسلمان می‌کوشد کلیشه‌ها و باورهای مزاحم و محدودکننده درباره این گروه از زنان را از بین ببرد؛ باورهایی متعصبانه درباره این که زنان مسلمان چه شکلی هستند، چه می‌پوشند و چه کارهایی می‌توانند یا نمی‌توانند انجام دهند. در هر صفحه از این کتاب، نویسنده مخاطب را به چالش می‌کشد که اگر می‌تواند، ثابت کند زنان مسلمان در انجام کارها ناتوان هستند یا معذوریت دارند.  

سیما یاسمین یک پزشک متخصص اپیدمیولوژی دانش‌آموخته دانشگاه کمبریج، گزارشگر و رئیس طرح ارتباط بهداشتی استنفورد است. وی در دانشگاه استنفورد تدریس می‌کند و از استادان مدعو دانشگاه کالیفرنیا (U.C.L.A) نیز هست. با این حال مسیر این بانوی هندی‌تبار به سمت موفقیت، هموار و بدون مانع نبود.

به گفته خودش، کتاب زنان مسلمان همه فن حریفند از ناامیدی حاصل از یک‌طرفه، کوته‌بینانه و انعطاف‌ناپذیر بودن روایت‌ها درباره زنان مسلمان زاده شد. یاسمین در گفت‌وگو با خبرنامه In Her Words نیویورک تایمز درباره کتاب جدیدش توضیحاتی ارائه داد که بخشی از آن را در ادامه با هم می‌خوانیم:

ایده نوشتن این کتاب چطور به ذهنتان رسید؟

تمامش از یک توییت شروع شد. از این که ابتهاج محمد، شمشیرباز مسلمان آمریکایی، در المپیک مدال برده بود و مردم در تحسین او و دیگر زنان مسلمان با تعجب می‌گفتند: خدایا آن زن را ببین، هم ورزشکار است و هم مسلمان! واقعا کلافه شده بودم. با عصبانیت تمام توییت زدم: صبر کنید، آیا واقعا می‌خواهید طوری ما را تحسین کنید که انگار هیچ کاری از دستمان برنمی‌آید؟  

یکی از دبیرها این توییت را دید و گفت موضوع خوبی برای یک مقاله می‌شود و از من پرسید که آیا تمایلی به نوشتنش دارم یا نه، جوابم منفی بود. در عوض یک شعر منثور با عنوان بله، زنان مسلمان توان انجام کارها را دارند نوشتم که در آن این گروه از زنان از پس کارهای خارق‌العاده‌ای چون خلال دندان کشیدن و خوابیدن برمی‌آمدند. هدفم از نوشتن این شعر آن بود که نشان دهم بعضی از زنان مسلمان جراحی قلب باز انجام می‌دهند، برخی غواص اند و گروهی حتی در شستن ظرف‌ها هم تنبلی می‌کنند.      

فکر کنم در این شعر روی مسئله حساسی دست گذاشتم، خیلی‌ها از آن انتقاد کردند اما برخی ناشران باور داشتند می‌توان کتاب خوبی از آن درآورد. طرح پیشنهادی با داستانی درباره زنان خیالی که از پس انجام کارهای سخت و پیچیده برمی‌آیند آغاز شد و به زنان مسلمان واقعی رسید که تمام تعریف‌ها و مرزها درباره زن بودن و مسلمان بودن را به چالش کشیده‌اند.

چرا برخی مردم هنوز از این که می‌بینند زنان مسلمان رانندگی می‌کنند یا می‌نویسند، تعجب می‌کنند؟

فکر می‌کنم دلیلش ترکیبی از زن‌ستیزی و اسلام‌هراسی باشد. وقتی در فرهنگی زندگی کنید که مردان و سفیدپوستان بر آن مسلط هستند، فضای چندانی برای خودنمایی سایر گروه‌ها باقی نمی‌ماند. عنوان کتاب به همین ترتیب به ذهنم رسید. نمی‌خواستم یک دیدگاه ثابت و کلیشه‌ای درباره تمام زنان مسلمان وجود داشته باشد.

با وجود این بسیاری مردم هنوز دیدگاهی کوته‌بینانه نسبت به زنان مسلمان دارند...

درست می‌فرمایید. تصویر کلیشه‌ای موجود درباره زنان مسلمان، تصویر یک زن فرمانبردار و محجبه اهل آسیای جنوبی است که سنتی ازدواج کرده و تعداد زیادی بچه دارد. علاوه بر این، در آمریکا و انگلیس، زنان سیاه‌پوست معمولا در تصویر موجود از زنان مسلمان جایی ندارند.

ارتباط کتاب شما با جنبش «جان سیاه‌پوستان اهمیت دارد» در چیست؟

از آنجا که سیاه‌پوستان مسلمان یکپنجم مسلمانان آمریکا را تشکیل می‌دهند، این مشکلات و دغدغه‌ها قطعا با هم پیوند دارند. خیلی برایم اهمیت داشت وسعت واقعی تجربه مسلمانان را در کتابم منعکس کنم.

آیا به تغییر اوضاع امید دارید؟

اوضاع جهان در حال حاضر آنقدر بد است که لازم است فردایی بهتر را تصور کنیم. به عقیده من بدون امید، تسلیم می‌شویم و باور خواهیم کرد سهممان از زندگی همین تعاریف کوته‌بینانه موجود است، چیزی که من به آن تن نخواهم داد.