ماه دستگیری از محرومان

این حماسه هنوز زنده است، هنوز دهان‌به‌دهان می‌چرخد و سینه به سینه منتقل می‌شود. قصه اینجا همیشه همان است که بود: سجده عشق در خاک کربلا؛ عشقی که تمام نمی‌شود و هر سال محرم که می‌آید، شهرهای ما را هم مثل آدم‌هایش سیاهپوش می‌کند؛ آدم‌هایی که بی‌بهانه دل داده‌اند به صاحب مجلس؛ آدم‌هایی که تا دنیا دنیاست دل نمی‌بُرند از یادآوری این حماسه، از شور حسینی؛ آدم‌هایی که نشانه‌هایشان را می‌توان در تک‌تک کوچه‌ها و محله‌هادید. همان‌ها که از اول محرم دور هم زیر سقف هیات‌های بزرگ و کوچک، زیر سقف مساجد و تکایا دور هم جمع می‌شوند، همان جوان‌ها، پیرها، بچه‌ها، مردها و زن‌هایی که پرچم عزاداری اباعبدا... را بالا نگه داشته‌اند. آدم‌های سیاهپوشی که عزادار یک داغ بزرگند و دنباله‌روی مکتب همان مردی که فلسفه آزادگی به نامش نوشته شده است.

مرام این مردم در این روزها، روی یک محور بیشتر نمی‌چرخد، مردانگی و آزادگی؛ همان سبک و سیاقی که سررشته‌اش می‌رسد به کربلا. همان صحرایی که هنوز اسمش که می‌آید حال دل خیلی‌ها بارانی می‌شود، که هنوز برای خیلی‌ها انگار، در میانه‌هایش خیمه آتش می‌زنند و اسب می‌تازانند روی پیکرهای به خاک افتاده قافله عشق.

برای این آدم‌های بامرام، برای این بچه‌هیاتی‌های پیرو مکتب آزادگی، محرم امسال یک رنگ و بوی دیگر هم دارد؛ رنگ و بوی کمک و همیاری.

کمک با نام یک شهید مدافع حرم

قصه محرم 1440 هجری قمری، این بار برای خیلی‌ها که سیاه پوشیده‌اند و عزادار سالار شهیدان‌اند، با دستگیری و کمک شروع شده است. کمک به افرادی که شرایط این روزهای اقتصادی کشور، با آنها نامهربان بوده، سفره‌هایشان را کوچک‌تر کرده و دستشان را تنگ‌تر.

آنها اینجا هم پای کار آمده‌اند، هم پرچم عزاداری‌شان در هیات‌ها بالاست و هم شانه به شانه این کار، یاری و دستگیری را تمرین می‌کنند.

هیات امیرالمومنین امامزاده قاسم (ع) یکی از همین هیات‌هاست، همان‌هایی که این روزهای سخت، به داد هموطنان‌شان رسیده‌اند. با یکی از اعضای فعال همین هیات تماس می‌گیریم و او به ما از حرکتی می‌گوید که مدتی است زیر سقف هیات آنها شروع شده است. حرکتی که سررشته‌اش به اسم یک شهید می‌رسد؛ یک شهید مدافع حرم. شهید احمد اسماعیلی که 22 بهمن 94 در حومه حلب، در یک عملیات مستشاری، آسمانی شد. شهیدی که حالا سه سال بعد از شهادتش، نامش بر تارک یک خیریه در محله چیذر می‌درخشد.

شهیدی که خودش از اعضای ثابت هیات امیرالمومنین بوده و حالا دوستانش به یاد او یک خیریه را بنا نهاده‌اند: «بعد از شهادت احمد، بچه‌های هیات ما تصمیم گرفتند خیریه را با نام همین شهید در زیرمجموعه هیات برقرار کنند و تمرکز ما هم برای کمک و کار خیر، در محله خودمان است؛ یعنی امامزاده قاسم (ع). این محله با این‌که در شمیران است اما چون بافت کاملا بومی و حتی در مواردی حاشیه‌نشین دارد، از نظر اقتصادی بافت ضعیفی را شامل می‌شود که خیلی وقت‌ها مردمش نیازمند کمک هستند. ما در همین محله، خانواده‌های بی‌بضاعت را شناسایی کردیم و شروع کردیم به جمع‌آوری کمک از اعضای هیات و در کنار این موضوع از پتانسیل خود محله هم استفاده کردیم. برای مثال با سوپرمارکت‌ها، میوه‌فروشی‌ها و ... که خودشان اهل خیر بودند قرارداد بستیم تا با بن‌های خریدی که از خیریه ما می‌گیرند، مایحتاج روزانه‌شان را تهیه کنند.»

کار خیری که بی‌بهانه در کوچه‌پس‌کوچه‌های این محله قدیمی از پایتخت شروع شده و نوای عاشقی را زیر سقف خانه خیلی‌ها طنین‌انداز کرده است.

هیات‌های مذهبی در سراسر ایران برای کمک به نیازمندان آستین بالا زده‌اند. انتظاری، صندوقدار هیات شاهزاده علی‌اصغر(ع) مشهد نیز به ما می‌گوید: هیات ما در مشهد علاوه بر مجالسی که به‌طور هفتگی برگزار می‌کند، در ایام محرم برنامه‌های ویژه‌ای برای عزاداری و حرکت به سمت حرم مطهر امام‌رضا(ع) دارد. ناهار نذری که روز عاشورا به عزاداران داده می‌شود، معمولا میزبان صدها نفر از مردم سوگوار یا اقشار محرومی است که در مراسم عزاداری حسینی شرکت کرده‌اند.

مریم مطهری، مسؤول جنبش جهادی هیات جنت‌الحسین نیز در گفت‌وگو با ما می‌گوید، با توجه به افزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم، تصمیم گرفتیم بخش عمده‌ای از توان خود را صرف کمک به قشر کم‌توان تهران و حاشیه شهر کنیم.

این هیات که پیش از این نیز خانواده‌های محروم را شناسایی کرده بود، اکنون علاوه بر توزیع ماهانه مواد غذایی میان آنها، برنامه‌های فرهنگی و آیینی خود در ماه محرم را نیز با طرح‌های کمک‌رسانی خود تلفیق کرده است.

مطهری ادامه می‌دهد: در کنار کمک‌های مستقیم غذایی، کمک‌های مالی خود به خانواده‌های کم‌توان را در قالب یک طرح مطالعاتی و معارفی انجام می‌دهیم. برای مثال در ماه محرم پروژه‌های مرتبط با دروس اخلاقی و معارفی را در اختیار اقشار تحصیلکرده اما، دچار مشکلات مالی قرار می‌دهیم تا آنها ضمن مشارکت تولید محتوای فرهنگی، از کمک‌های مالی نیز برخوردار شوند.

حال دلمان خوب می‌شود

ابراهیمی یکی از موسسان هیات محبان‌المهدی محله شهرک وحدت شهر ری هم برای ما از این همنوایی می‌گوید؛ از این‌که از همان زمانی که او و دیگر دوستانش، سنگ‌بنای یک هیات را برای برگزاری مراسم عزاداری سالار شهیدان بنا گذاشتند، تصمیم گرفتند به محرومان محل خودشان هم کمک کنند و حالا این کمک به تحت پوشش قرار دادن ده‌ها خانواده محروم در این منطقه می‌رسد، به تهیه سبد غذایی و کمک‌های نقدی و غیرنقدی در قالب هزینه بیمارستان و ... .

اتفاقی که یک حال خوب را نصیب بچه‌های هیات محبان‌المهدی کرده است؛ آنقدر که ابراهیمی به ما بگوید: در این شرایط که همه ما می‌بینیم مردم با چه مشکلات اقتصادی‌ای درگیر هستند، این‌که ما هم بیاییم در این کار خیر مشارکت کنیم، هم کار مردم راه می‌افتد و هم یک کار دلی است که حال خودمان را خوب می‌کند.

کمک به هیات‌های کوچک و نوپا

قصه این کمک و همیاری اما در هیات عبدا...بن حسن محله پاسداران و دولت، یک حکایت خواندنی دیگر است؛ قصه‌ای که به خیریه‌ای به اسم برکات می‌رسد. محسن مبارکی که یکی از اعضای فعال همین خیریه است به ما می‌گوید: ما امسال تصمیم گرفتیم با توجه به شرایط اقتصادی، سعی کنیم به هیات‌هایی که می‌دانیم در برگزاری مراسم عزاداری دستشان تنگ است، کمک کنیم.بخشی از این کمک‌های ما به صورت نقدی است و بخشی هم به صورت غیرنقدی و تهیه اقلامی که نیاز دارند، مثل گوشت، برنج، نخود، لوبیا، ظرف یک بار مصرف و ...

هیات‌هایی که تعدادشان کم نیست و از چند روز پیش توسط اعضای این هیات شناسایی شده‌اند، اتفاقی که مبارکی درباره اش می‌گوید: در سطح شهر تهران مخصوصا در مناطق جنوبی و حاشیه‌ای، در اسلامشهر و ... هیات‌های تازه و نوپایی هستند که برای فعالیت به حمایت احتیاج دارند، هیات‌هایی که مشکل مالی دارند و نمی‌توانند هزینه‌هایشان را تامین کنند، جامعه هدف ما همین‌ها هستند. ما این کار را قبل از محرم شروع کردیم و تا پایان دهه هم به حمایت خودمان ادامه می‌دهیم.

مینا مولایی

جامعه