بهار پر تصادف

به گزارش جام‌جم، بهار امسال برای 3892 نفر حکم خزان زندگی را داشت. این را آمارهای پزشکی قانونی تائید می‌کند و هشدار می‌دهد برنامه‌ها برای مهار تلفات سوانح ترافیکی دچار مشکل شده و دیگر جوابگو نیست، زیرا به گواه اعدادی که پزشکی قانونی از تصادفات سه ماهه اول امسال منتشر کرده در بهاری که گذشت 140 نفر بیش از بهار 96 قربانی سوانح ترافیکی شده‌اند، به عبارت دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد مرگ به‌دلیل تصادفات 3/7درصد بیشتر از سال گذشته روی جاده‌های کشور سایه انداخته است.

اما این همه ماجرا نیست زیرا مجروحان سوانح ترافیکی نیز بیشتر شده اند و باید از شرایط ناگوار 88 هزار و 533 نفری نوشت که بهار امسال در سوانح ترافیکی زخمی شدند. نگران‌کننده‌تر این که تعداد این افراد نیز نسبت به مدت مشابه سال پیش 5/6درصد رشد داشته است. مصدومیت‌هایی که میان آنها قطع عضو نیز وجود دارد. به‌طور کلی رشد 3/7درصدی آمار فوتی‌ها و 5/6 درصد مجروحان حوادث رانندگی در حالی که سال‌های گذشته در همین مدت سه ماه اول دارای شیبی ملایم و رو به کاهش بوده است، نشان‌دهنده این امر است برای نجات جان مسافران باید برنامه‌ها را به روز کرد. علیرضا اسماعیلی، عضو هیات علمی دانشگاه پلیس در این‌باره به جام‌جم می‌گوید: پلیس در زمینه آمار کاهش تلفات جاده‌ای از سال 1380 کار خود را به‌صورت جدی آغاز کرد، اما همان زمان هم بسیاری از کارشناسان معتقد بودند برای حفظ این آمار باید در زمینه زیرساخت‌های فرهنگی، الکترونیک و فیزیکی هم اقداماتی انجام شود، در غیراین صورت این کاهش آمار می‌تواند به جای قبلی خود برگردد.

بنابر گفته‌های این کارشناس، مسائل ترافیکی باید نسبت به بی‌توجهی به ارتقای زیرساخت‌ها هشدار داد، چراکه دست‌کم پلیس آن‌طور که باید از فناوری روز بهره نبرده تا شرایطی ایجاد شود که تمامی رانندگان این حس را داشته باشند که امکان فرار از قانون شکنی وجود ندارد. اسماعیلی با تاکید بر بازگشت آمارها ادامه می‌دهد: در حالی که سایر متغیر‌های تاثیر گذار بر تصادفات جاده‌ای مانند تعداد خودرو، فرسودگی جاده، تعداد سفرها هر ساله روبه افزایش است، پس طبیعی است اگر پلیس برای این متغیر‌ها برنامه‌ای نداشته باشد، به‌طور قطع روی آمار تصادفات تاثیرگذار خواهد بود. استاد دانشگاه پلیس با اشاره به نبود کنترل‌کننده‌های الکترونیکی در جاده‌ها، عنوان می‌کند: از سوی دیگر پلیس در متغیرهایی مانند فرهنگ و رفتار مردم در زمان رانندگی، صدور گواهینامه برای متقاضیان و کنترل‌کننده‌های الکترونیک ضعیف عمل کرده است، در نتیجه زمانی که فرد آموزش مناسب ندیده و منع‌کننده‌ای هم وجود ندارد، دست به قانون‌شکنی می‌زند و شاهد تصادفات خواهیم بود.

سایه قانون، مستدام نیست

بسیاری از کارشناسان راهنمایی و رانندگی بر این باورند آن‌طورکه باید از فناوری برای اعمال قانون بهره گرفته نمی‌شود. علاوه براین خودرو و جاده‌های کشور نیز از شرایط مناسبی برخوردار نیستند، به همین دلیل کاهش آمار سوانح ترافیکی با مشکل روبه‌رو می‌شود.

اسماعیلی هم در این‌باره نظری مشابه دارد و دست می‌گذارد روی زیر ساخت‌هایی که اصلا به روز نیست. او می‌گوید: راننده باید از طریق کنترل‌های ماهواره‌ای و دوربین از همان زمان روشن کردن ماشین خود را در مقابل قانون ببیند. همچنین باید در جریمه‌ها هم تجدیدنظر کنیم تا این حس دیده شدن مفید واقع شود، جریمه‌های در نظر گرفته اکنون برای برخی رانندگان متخلف بازدارنده نیست. اسماعیلی از رانندگانی حرف می‌زند که می‌گویند تخلف می‌کنیم، اما جریمه‌اش را می‌پردازیم. این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته جریمه فقط مالی نیست. منع شدن طولانی مدت از رانندگی و معلق شدن گواهینامه ازجمله قوانینی است که می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشدکه متاسفانه در قوانین راهنمایی و رانندگی کشور ما وجود ندارد.

جریمه مدیران

عامل انسانی در بروز تصادفات نقش دارد، اما همه گناهان را نمی‌توان به پای او نوشت، زیرا مرکب نامناسب و راه ناهموار به افزایش خطاهای انسانی دامن می‌زند، بنابراین باید در کنار جریمه رانندگان متخلف مدیرانی را نیز که برای بهبود این شرایط تلاش نمی‌کنند جریمه کرد.

متغیرهای تاثیرگذار بر تصادفات جاده‌ای کم نیستند و توجه به آمار کشته شدگان نشان می‌دهد، جاده‌هایی با عمر بیش از 40 سال می‌تواند بر افزایش این آمار کمک کند. استان البرز در حالی بیشترین آمار فوتی‌ها در سه ماه اول سال 97 را به خود اختصاص داده است که بیشترین حجم مسافر را به‌دلیل قرار گرفتن در مسیرهای منتهی به شمال کشور دارد. جاده‌ کرج -چالوس به‌عنوان پرتردد ترین مسیر بسیار قدیمی، نقاط حادثه خیز دارد و تردد در آن به صورت دوطرفه است.

محمدحسین حمیدی، رئیس پلیس راه کشور با تائید این مساله می‌گوید: 40درصد از تصادفات جاده‌ای ناشی از انحراف به چپ و سبقت غیرمجاز در جاده‌های دوطرفه و واژگونی به‌دلیل خستگی و خواب آلودگی است.

فشار اقتصادی، عوارض‌گران و نبود پلیس

برخی کارشناسان نیز دلیل افزایش آمار سوانح ترافیکی را تردد بیشتر در جاده‌های فرعی به‌دلیل افزایش نرخ عوارض‌ها می‌دانند. محمد وحدتی‌هلان، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز مهم‌ترین علت افزایش این آمار را کیفیت نامناسب جاده‌ها و کنترل‌های پلیس می‌داند و می‌گوید: بسیاری از جاده‌های فرعی در کشور به فراموشی سپرده شده‌اند، کیفیت این جاده‌ها بشدت افت کرده و کنترل پلیس به‌دلیل این‌که تردد کمتری در آن صورت می‌گیرد انجام نمی‌شود. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که راننده‌ها برای پرداخت نکردن عوارض‌ گران در آزادراه‌ها همچنان از جاده‌های قدیمی استفاده می‌کنند.

او ادامه می‌دهد: شرایط صدور گواهینامه و آموزش‌ها نیز تغییر نکرده به همین خاطر باید انتظار افزایش آمار تصادفات را داشته باشیم. در واقع آموزش‌های ترافیکی در کشور ما رها می‌شود، در نتیجه زمانی که آموزش‌ها و دستگاه‌های کنترل‌کننده پلیس رها‌شده و قدیمی باشد، میزان تصادفات هم طبیعی است که به آمار قبل از این آموزش‌ها و اقدامات برمی‌گردد.

به نظر برخی کارشناسان، آشفته بازار شرایط اقتصادی کشور نیز دراین بین تاثیرگذار است. عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در این‌باره می‌گوید: گرانی و مشکلات اقتصادی که از آغاز امسال مردم را تحت‌فشار قرار داده، باعث تحمیل فشار‌های روانی بر مردم شده است، رانندگان هم تافته جدا بافته نیستند و این فشار‌های معیشتی بر تمرکز آنها در رانندگی تاثیر گذاشته است.در نتیجه شاهد تصادفاتی با متغیر‌های فشار روحی و روانی هم بوده‌ایم.

افزایش آمار سوانح ترافیکی دلایل بسیاری دارد، دلایلی که از سوی برخی مدیران کوچک شمرده می‌شود. برای نمونه یکی دیگر از دلایل افزایش تصادفات چیزی نیست جز رها کردن برنامه‌هایی که تاکنون برای کاهش تصادفات دنبال می‌شده است؛ مانند خط‌کشی معابر، بهبود روشنایی و مشخص کردن نقاط حادثه‌خیز.

این در حالی است که مسائل مهمی مانند بهبود کیفیت خودروها، معاینه فنی دقیق و استانداردسازی معابر نیز آن‌طور که باید جدی گرفته نمی‌شود. با توجه به این مسائل و افزایش آمار سوانح ترافیکی که در بهار ثبت شد باید نسبت به افزایش این آمار تلخ در ماه‌های پیش‌رو هشدار داد، چراکه بدون شک سفرها افزایش پیدا می‌کند و شرایط جوی نیز نامناسب‌تر می‌شود.

بهنام اکبری

جامعه