زنده بیدار

او سال 1276 در بشرویه از شهرهای خراسان به دنیا آمد. 24 ساله بود که راهی پایتخت شد و 30 ساله بود که به سمت معلمی دارالفنون و دارالمعلمین عالی منصوب شد. از پست‌هایش که ریاست دانشکده الهیات و عضو هیات ممیزه دانشگاه تهران که بگذریم، آثار او همچنان در ادبیات ایران نمونه و زبانزد است.

«سخن و سخنوران» اثر برجسته فروزانفر، سرمشقی برای تحقیق در تاریخ ادبیات ایران و دریچه‌ای به نقد شعر فارسی بود. این کتاب فروزانفر، ضمن آن‌که سنت دیرینه تذکره‌نویسی در ادبیات فارسی را در نظر داشته، راهگشای تحقیقات نوین در تاریخ ادبیات ایران هم بوده است. اما آنچه نام فروزانفر را بر تارک تحقیقات ادبی و عرفانی نشاند، شیفتگی او به نبوغ ادبی شگرف مولانا جلال‌الدین محمد بلخی و تلاش 40ساله او در کار تحقیق پیرامون آثار و اندیشه مولوی بود. رساله در احوال مولانا طلیعه‌ای از مطالعات فروزانفر درباره مولوی بود که طی 40 سال با تألیف کتاب‌های مآخذ قصص و تمثیلات مثنوی، احادیث مثنوی، تصحیح دیوان کبیر (کلیات شمس) و شرح مثنوی شریف ادامه یافت.

آثار ماندگار او برای ادبیات ایران محدود به کتاب‌هایش نماند و او در سال‌های تدریس خود، شاگردانی را تربیت کرد که هر یک از آنان جزو نوابغ و قله‌های ادب فارسی در روزگار معاصر به شمار می‌روند. نامدارانی چون استادان دکتر ذبیح‌ا... صفا، دکتر محمد معین، دکتر حسین خطیبی، دکتر عبدالحسین زرین‌کوب، دکتر احمد سمیعی گیلانی، دکتر پرویز ناتل خانلری، سیمین دانشور، دکتر حسن انوری، دکتر قمر آریان و دکتر سلیم نیساری، همه جزو شاگردان فروزانفر بوده‌اند که خود، بعدها شاگردانی تربیت کرده‌اند که امروز از استادان بزرگ ادبیات فارسی در دانشگاه‌های ایران هستند. فروزانفر درست 48 سال پیش در چنین روزی در 73 سالگی در تهران درگذشت.