3 هفته با گل نرگس

به گزارش جام‌جم، حکایت، حکایت نرگس‌زارهای زیبای خوزستان است و طنازی این روزهای شکوفایی و به گُل نشستن‌شان و بهشتی که برای مردم دور و نزدیک آفریده‌اند. دشت‌های زرد و سفید و طلایی نرگس اما عطرشان از بهبهان در شرق خوزستان به مشام می‌رسد؛ آنجا که از یک‌سو به دشت خوزستان منتهی شده و از سویی به دامن‌کش ارتفاعات زاگرس می‌رسد؛ سرزمینی سرسبز که دشت‌هایش پر شده از آفتابگردان و بابونه و محمدی و نرگس. نرگس‌هایش اما حال و هوای دیگری دارند؛ پشت در پشت، دشت در دشت روییده‌اند و سرمست و بی‌‌قرار جلوه فروشی می‌کنند و عطرافشانی.

نرگس‌زارهای کشورمان البته محدود به بهبهان خوزستان نیستند و در دشت‌ها و کوهپایه‌های زاگرس و در تمام استان‌های زاگرس‌نشین کشور چون ایلام، لرستان، فارس و کهگیلویه و بویراحمد و حتی استان‌هایی چون مازندران و خراسان شمالی می‌رویند و به گل می‌نشینند. حتی برخی نرگس‌زارها چون نرگس زار خوسف خراسان شمالی و کازرون فارس توانسته اند نام خود را هم در فهرست آثار ملی کشور به ثبت برسانند. با این همه آنچه میان این نرگس زارها و دشت‌های نرگس بهبهان (که آن هم ثبت ملی شده) فرق می‌گذارد، قدمت چندهزار ساله نرگس زارهای بهبهان و تنوع گل‌ها و عطر سرشار آنهاست، که شاید قرار گرفتن در جوار ارتفاعات غنی زاگرس، واقع شدن در دشت سرسبز خوزستان و همجواری با رودهای پرآب مارون و خیرآباد و زهره دلیل برتری این نرگس‌زارهاست.

این نرگس زارها نمی‌میرند

می گویند قدمت دشت‌های نرگس بهبهان به پیش از میلاد مسیح و به دوران عیلامیان می‌رسد و گستره‌ای به وسعت 7000 هکتار داشته است. اکنون اما وسعتشان از چند صد هکتار تجاوز نمی‌کند، با این حال هنوز چهارگونه نرگس شهلایی، شصت پر، پنجه گربه‌ای و مسکینک در این خطه گل‌دهی دارند. از این‌گونه‌ها؛ نوع شهلایش زیبا و دلرباست و وسعت بیشتری به خود اختصاص داده و گونه مسکینک معطرتر از هر نوع نرگسی.

نرگس زارهای بهبهان که تا سه، چهار دهه پیش، پرپشت و انبوه گل می‌دادند و می‌روییدند، در چند دهه اخیر مورد بی‌مهری قرار گرفتند و به ناچار جایشان را بتدریج به اراضی کشاورزی بخشیدند و روز به روز وسعتشان کم و کمتر شد.

ظرفیت گردشگری و اشتغالزایی نرگس‌زارها خوشبختانه به فریادشان رسید و از نیستی و نابودی کامل نجاتشان داد، چراکه اندک دشت‌های باقیمانده در چندسال اخیر به چشم برخی نهادها چون منابع طبیعی و میراث فرهنگی آمد و در سال 93 به عنوان سرمایه ملی طبیعی کهن ایران زمین به ثبت ملی رسید.

جشنی برای نرگس‌زارها

پنج سال مداوم هم جشنواره‌هایی در ستایش زیبایی و فواید بی بدیل این نرگس‌زارها در بهبهان برگزار شد و امسال و از فردا ششمین جشنواره گل نرگس به صورت ملی در این شهر برگزار می‌شود؛ جشنواره‌ای که از یک مراسم آیینی فرهنگی در زیر سقف یک مجتمع فرهنگی آغاز شده و به دل نرگس‌زارهای بی‌انتها کشیده می‌شود.

علی مظفری، فرماندار بهبهان به جام‌جم می‌گوید که جشنواره سه هفته ادامه دارد و مهم‌ترین بخش آن، به صدا در آمدن نوای دل‌انگیز موسیقی محلی است که شب‌هنگام، در دورهمی ‌های‌ هتل‌رضای بهبهان و به هنگام سپیدی روز، در زیر آسمان آبی و لابه‌لای چشمان شهلای نرگس‌ها نواخته می‌شود و آنها را به رقص و پایکوبی می‌کشاند.

نرگس‌زارهای بهبهان حالا آن‌قدر شهرت و محبوبیت یافته اند که افتتاحیه جشنواره‌اش با حضور شخص اول استان ـ استاندار خوزستان ـ برگزار می‌شود؛ در فضایی فرهنگی ـ موسیقایی و با اجرای مراسم آیینی اهدای 8000 شاخه گل نرگس به آستان مقدس امام رضا(ع).

برای گل‌های نرگس، نشست علمی ـ پژوهشی هم ترتیب داده شده؛ نشستی که قرار است محققان و اساتید دانشگاه برگزارش کنند و بگویند این گل‌های ظریف و زیبا، چه توان و فایده ماندگار و شگرفی داشته‌اند که برای هزاران سال در طبیعت ایران دوام آورده‌اند و باید هزاران سال دیگر هم بمانند. فرماندار بهبهان می‌گوید یکی از بخش‌های جذاب جشنواره، بازدید از نرگس‌زارهاست که هم در طول 21 روز برگزاری جشنواره امکان‌پذیر است و هم پنجشنبه و جمعه آخر هر سه هفته؛ گرچه اواخر هفته این بازدیدها با برنامه‌های جذاب فرهنگی چون نواختن موسیقی محلی هم همراه می‌شود.

مظفری به حضور استادانی چون شهرام و حافظ ناظری و اجرای برنامه توسط آنها هم اشاره و تاکید می‌کند که همه تدابیر لازم برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر جشنواره نرگس در بهبهان اندیشیده شده؛ از اجرای طرح ترافیک مناسب و هماهنگی با نیروهای هلال‌احمر و آتش‌نشانی گرفته، تا به‌کارگیری راهنمایانی که گردشگران را برای بازدید از دشت‌های نرگس و اماکن دیدنی بهبهان راهنمایی می‌کنند و البته وظیفه پاسبانی از نرگس‌زارها را هم همزمان برعهده دارند.

فرماندار بهبهان، خیال مسافران دور و نزدیک را راحت می‌کند که برای اقامتشان در این شهر کوچک هیچ مشکلی ندارند و دو هتل رضا و مارون و مهمانسراهای بهبهان برای اقامتشان آماده‌سازی شده است.

اشتغالزایی و اقتصاد با نرگس‌های زیبا

فرماندار بهبهان به نقش پررنگ اقتصادی نرگس زارها در توسعه این شهرستان و حتی خوزستان هم اشاره می‌کند و می‌گوید اکنون 220 هکتار دشت زیرکشت گل نرگس است و تا سال آینده این وسعت به 313 هکتار خواهد رسید.

گل‌های نرگس‌زارهای بهبهان که تاکنون برای هزار نفر اشتغال ایجاد کرده‌اند، نه تنها به استان‌هایی چون تهران صادر می‌شوند، بلکه برای خود محبوبیتی هم در کشورهایی چون روسیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس دست و پا کرده و سر از بازار گل آنها در آورده‌اند.

بخشی از درآمدزایی نرگس‌زارها به ظرفیت جذب گردشگر آنها بازمی‌گردد؛ امری که خسرو نشان، مدیرکل میراث فرهنگی خوزستان به آن اشاره و تاکید می‌کند با حمایت همه مسئولان استانی می‎توان یک برند گردشگری برجسته را برای شهرستان بهبهان به‌واسطه نرگس‎زارهای این شهرستان ایجاد کرد.

نشان، با اشاره به برگزاری جشنواره گل نرگس، هدف از برگزاری این رویداد را فراتر از برگزاری یک جشنواره صرف دانسته و می‌گوید: در پی آن هستیم تا به‌واسطه برگزاری این جشنواره باعث نشاط اجتماعی و رونق اقتصادی مردم منطقه شویم.

به گفته وی، برگزاری جشنواره به لحاظ زمانی، طی سه هفته از بیست و یکم دی‎ماه تا ششم بهمن‎ماه 96 پیش‎بینی شده است، اما تمرکز جشنواره روی روزهای پنجشنبه و جمعه است و در واقع این رویداد طی سه‌هفته پنجشنبه‎ها و جمعه‎ها برگزار خواهد شد و در این بازه، معاونت گردشگری اداره‎کل نیز برنامه‎هایی را برای انجام تورهای گردشگری طی برگزاری جشنواره پیش‎بینی کرده است.