شور عکاسی را درآورده‌ایم + عکس

کوین در یکی از روزهای مارس آن سال رودرروی سرنوشت‌سازترین لحظه زندگی‌اش ایستاد؛ جایی که مرگ دور اندام دخترکی سیاه و پوست به استخوان چسبیده در پرواز بود و از بوی این مرگ عن‌قریب، لاشخوری به هوس افتاده بود.

لاشخور در کمین بود و دخترک به جان آمده از گرسنگی، به نشانه تسلیم زانو زد و کوین فریم به فریم از این صحنه عکاسی کرد و شاید حتی از روح نامرئی به پرواز درآمده سوژه‌اش. نیویورک‌تایمز در همان ماه این عکس را منتشر کرد و چشم جهانیان را به سمت سرزمین قحطی‌زده سودان چرخاند و چند ماه بعد جایزه مهم پولیتزر به کوین تقدیم شد؛ به پاس شکار لحظه‌ها.

اما او هیچ‌وقت خودش را نبخشید . مشکل کوین با خودش بود؛ چراکه در روزی که قدرت داشت بی‌تفاوت از کنار یک زندگی گذشت، حسی که عاقبت به خودکشی‌اش منجر شد. حسی که بخش عمده آن از فشار افکار عمومی ناشی می‌شد، بویژه از مقاله نشریه سنت پترزبورگ تایمز که گرچه به کنایه، کوین را به علت موقعیت‌شناسی‌اش ستود، ولی او را لاشخور آن صحنه نیز نامید؛ همچو همزاد آن لاشخور سیاه آفریقایی.

قصه کوین سال‌هاست تمام شده، اما داستان عکس‌هایی که اخلاق را به چالش می‌کشد تازه آغاز شده، عکس‌هایی که عکاسان آن حتما مثل کوین حرفه‌ای نیستند بلکه مردم کوچه و بازارند که به لطف پیشرفت فناوری با فشار یک دکمه، صحنه‌ها را ثبت می‌کنند. دختران دانشجویی که زمستان پارسال در دریاچه یخ زده شورابیل جان باختند طعمه همین دوربین‌ها شدند که اگر آن آدم دوربین به دست، دستی می‌جنباند و از خیر عکاسی و فیلمبرداری می‌گذشت، شاید قربانیان زنده می‌ماندند.

اما با وجود این تجربیات تلخ، تب عکاسی هنوز در جامعه ما تند است و اگر تا دیروز آدم‌های زنده یا در حال مرگ را سوژه می‌کرد، در ورژنی جدید روی اجساد زوم کرده است. عکس‌های چند دانشجوی پزشکی با اجساد تشریح شده و تکه پاره چند روزی است در شبکه‌های اجتماعی جزو پربازدیدهاست؛ یک مشت عکس مشمئزکننده از اجساد تغییر رنگ داده و در جنگ با فرآیند تجزیه، خشک شده، کج و کوله، سیاه.

دیگر شورش درآمده، بعضی از ما برای دیده شدن دست به چه کارها که نمی‌زنیم. بعضی از ما چقدر افراط می‌کنیم، حتما می‌خواهیم متمایز باشیم و کاری خارق عادت بکنیم یا به همه بگوییم ما آدم‌های مهمی هستیم، نترسیم، دل و جگر داریم . ولی راه را چه بد می‌رویم و چقدر معنی هر شهروند، یک گزارشگر را غلط می‌فهمیم. بسیاری از سوژه‌هایی که ما ثبتش می‌کنیم آن سوی مرز اخلاق است که خیلی از ما راحت این مرز را می‌شکنیم، بعضی از ما چقدر خوب شور هر چیزی را درمی‌آوریم.

مریم خباز - جامعه