محمد جواد ظریف سه شنبه شب پس از پایان مذاکرات هسته ای در نشست خبری با خبرنگاران ایرانی در وین ، با قدردانی از مردم به خاطر حمایتها و دعاهایشان گفت: یقین دارم همه مردم صرفنظر از گرایش های سیاسی برای ما دعا کردند و آثار دعا و مقاومت مردم را که بزرگترین پشتوانه تیم دیپلماسی ایران است حس میکردیم و آنچه به ما توان میداد در مقابل 6 کشور دنیا از حقوقمان دفاع کنیم توکل به خدا و اعتماد به قدرت مردم بود.
ظریف از مقام معظم رهبری که با حمایتهایشان از تیم مذاکره کننده ، آنها را فرزندان انقلاب خواندند و ریاست جمهوری و سایر مسئولان کشور قدردانی کرد و گفت: توافقی که امروز اعلام شد، نتیجه سالها مقاومت و 22 ماه مذاکره بسیار فشرده و سنگین بود. این حتماً توافقی است مبتنی بر بده بستان های سیاسی و نکات مهمی در توافق است که دستاوردهای بسیار مهمی برای ایران دارد.
وزیر خارجه کشورمان با بیان اینکه شورای امنیتی که به برنامه هستهای ایران به عنوان یک مشکل عدم اشاعه میپرداخت و تحریمهایی را علیه ایران تحمیل کرده بود، امروز شاید برای نخستین بار در تاریخ خود - روزی که قطعنامه را تصویب کند - برنامه غنی سازی یک کشور را به رسمیت میشناسد، افزود: این دستاورد بزرگی است. هیچ یک از برنامههای هستهای ما متوقف نخواهد شد و تحریمها لغو خواهد شد. در این حال محدودیتهایی را پذیرفتیم که میتواند به عنوان یک فرصت تلقی شود.
وی گفت: مجموعاً احساس میکنیم توافقی صورت گرفته که حتماً همه خواستههای هیچ یک از طرفها را ندارد ولی به اندازهای متوازن هست که میتواند مبنای یک اقدام مثبت برای حل و فصل مشکل باشد.
ظریف از مردم به خاطر کوتاهیها عذرخواهی کرد و گفت: امیدوارم در این مسیر دشوار که تازه شروع شده بتوانیم از منافع این مردم و کشور و انقلاب اسلامی حمایت کنیم.
وی با اشاره به اینکه امسال سال همدلی و همزبانی است گفت: امیدوارم این توافق باعث همدلی و همزبانی بین گروههای کشور شود و انشاءالله با موفقیت از این مرحله مهم و دشوار خارج و منافع و حقوق ملت را نهادینه کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی گفت: یکی از دلایلی که توافق دشوار بود به این خاطر است که درباره همه جزییات توافق کردیم و تقریباً نکته مبهمی نیست و مشخص است هر کس در هر زمانی چه کاری انجام دهد و اقدامات متوازن و متناظر است و همین بهترین تضمین است که ما اطمینان حاصل کنیم همه طرفها به تعهداتشان پایبند هستند.
ظریف ادامه داد: امیدواریم کشورها به عنوان کنشگران عقلانی نخواهند 22 ماه مذاکره را با برخی گرایشها و وابستگیها بر هم بزنند. مردم ایران نشان دادند با بدقولی و خلاف عهدی مقاومت کرده و اجازه نمیدهند حقوقشان پایمال شود. مردم ایران مردم بزرگواری هستند و این امکان را فراهم کردند که آینده خوبی برای دنیا و منطقه فراهم شود.
ظریف در خصوص قطعنامه شورای امنیت نیز گفت: قطعنامه براساس ماده 25 منشور خواهد بود.
ظریف همچنین افزود: ماده 41 در متن قطعنامه مورد اشاره قرار گرفته چون تعدادی از پاراگرافها در بخش اجرایی ارتباط پیدا میکند با نحوه تحریمها.
مذاکره کننده ارشد هستهای کشورمان در خصوص جمع بندی امروز که در وین انجام شد و اینکه بعد از تایید توافق تلقی میشود، گفت: بعد از اینکه شورای امنیت برنامه جامع اقدام مشترک را تایید کرد که ظرف چند روز آینده خواهد بود، ان روز ، روز نهایی شدن توافق خواهد بود و پس از ان یک فاصله دو تا سه ماهه خواهد بود تا کشورها آماده اجرای آن شوند.
وی افزود: در توافقی که با آژانس امروز امضا کردیم اقداماتی را پیش بینی کردیم که در این مدت انجام می شود که بین ما و آژانس است. بعد از روز توافق که دو ماه و بستگی دارد به اینکه کنگره آمریکا رای بدهد، بعد از آن روز اجرایی شدن را داریم که ایران و طرف مقابل باید اقدامات متناظری را انجام دهند. شبکه گستردهای از تحریمها ایجاد شده که خروج از آن نیاز به توجیه و مقررات اجرایی دارد.
ظریف ادامه داد: ساز و کار راستی آزمایی این اقدامات خود ما هستیم.
وزیر خارجه گفت: در روز اجرایی شدن، همه تحریمها بدون نیاز به تصمیم جدیدی لغو میشود و آژانس هم تایید میکند که ایران اقدامات لازم را انجام داده و همه براساس خطوط قرمزی است که مقام معظم رهبری فرمودند.
ظریف تأکید کرد: همکاران ما با توجه به اینکه تا لحظات آخر در حال مذاکره بودند و گروههای کاری مختلف ما در حال مذاکره بودند امروز صبح هنوز متن نهایی به زبان انگلیسی را نداشتیم و کم کم ترجمهها از سایر ضمایم آماده می شود که این را روی پایگاه اینترنتی وزارت خارجه برای مردم قرار دهند. ما چیزی برای پنهان کردن از مردم نداریم. از اصل توافق تا ضمائم روی سایت وزارت خارجه قرار میگیرد. قرار بود فارسی و انگلیسی همزمان روی سایت قرار گیرد ولی متاسفانه از جای دیگر متن انگلیسی آن درز کرد.
وی گفت: مهم این است که همه ما متعهد به اجرای این توافق هستیم.
وزیر خارجه در خصوص پروسه لغو تحریمها نیز گفت: از روزی که این توافق اجرایی شود یا از روز توافق که بعد از دو سه ماه اولی است که روند داخلی طی شود، اقدامات اجرا میشود. الان پیش بینیهای متفاوتی است که چقدر این زمان طول میکشد. اگر آمریکاییها فکر میکنند 4 تا 6 ماه طول میکشد ما فکر میکنیم زمان کمتر از این میبرد. آنها هم باید اقدامات محتوایی انجام دهند. ما اطلاع داریم از اینکه سرعت انجام کارها برای لغو تحریمها چقدر است.
وی در خصوص حل موضوع "پی ام دی" و اینکه آیا روز اجرای توافق بستگی به گزارش آژانس درباره "پی ام دی" خواهد داشت؟ گفت: آنچه در برنامه زمانبندی پیش بینی کردیم این است که آژانس همه اقداماتی که نیاز دارد و با ایران توافق کرده انجام دهد و بعد از آن ما شروع کنیم به اقدامات، از جمله در مورد سانتریفیوژها همه ضمانتهای لازم براساس اینکه این کار براساس روند درست خود پیش برود در نظر گرفته شده است.
ظریف گفت: ما تنها کشور در این مذاکره نبودیم و هر یک از 1+5 مواضع خود را داشتند.
وزیر خارجه ایران گفت: هر یک از طرفین از تعهدش شانه خالی کند، طرف مقابل بعد از یک سازوکاری که تدوین شده ، میتواند بازگشت پذیری داشته باشند. امیدواریم طرف مقابل به این واقعیت پی ببرد که تحریمهایی که 30 سال آمریکا داشته و 8 سال با شورای امنیت آن را گستردهتر کردند هیچ تاثیری بر مردم ما ندارد.
وی گفت: ما نیازی به اطمینان حاصل کردن از برنامهای که همواره صلحآمیز است نداریم.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: شورای امنیت در 10 سال بدون هیچ شرطی رسیدگی به موضوع هستهای ایران را خاتمه خواهد داد و پرونده ایران بسته خواهد شد. اقداماتی که زمان دارد بیشتر براساس برنامههای خود ماست.
ظریف گفت: ایران همواره به همه تعهداتش پایبند بوده و سابقهای پیدا نمیکنید که ایران نقض یک تعهد بینالمللی کرده باشد. 10 سال که در این توافق تعیین شده به عنوان زمانی است که شورای امنیت بررسی موضوع را خاتمه داده و پرونده را مختومه اعلام میکند این زمانی است که میتواند قابل توجه باشد.
وی گفت : نتیجه مذاکرات در ورقه است. حاصل مذاکرات ما همین توافق برجام است که علنی است و متن انگلیسی آن علنی است، امیدوار بودیم همزمان متن فارسی منتشر شود. اینکه یک مقدار تسریع شد به این خاطر بود که لاوروف میخواست به ازبکستان سفر کند و به همین خاطر در عکس نهایی نبود. مجبور شدیم بسیاری از کارهای لجستیکی برای ترجمه و غلط گیری و هماهنگ کردن سندها را بعد از جلسه انجام دهیم و تا آخر امروز ان شاءالله ترجمه آن منتشر خواهد شد.
وزیر خارجه کشورمان در خصوص تحریم تسلیحاتی نیز گفت: سازوکار جدیدی درست میشود. محدودیتهایی خواهد بود که به شکل تحریم نخواهد بود و این روند 5 سال طول میکشد و بعد متوقف میشود. این نه به این دلیل است که ایران به دنبال خرید سلاح است. ما نیازهای تسلیحاتی خود را تامین کردهایم و این در حالی است که بودجه نظامی و هزینههای نظامی ما یک پنجم همسایگانمان است.
ظریف خاطرنشان کرد: این روندی را طی میکند و در مدتی محدود میشود و بعد هم در پایان 5 سال همه محدودیت ها متوقف میشود.
وی گفت: نقض قطعنامه شورای امنیت نقض توافق نیست.
رئیس دستگاه دیپلماسی در خصوص آزاد شدن روند داراییهای ایران گفت: بعد از اجرایی شدن توافق، تحریم اقتصادی وجود نخواهد داشت و همه داراییهای ایران آزاد خواهد شد.
وی افزود: 700 میلیون دلاری که طبق توافق ژنو ماهانه آزاد میشد، ظرف دو ماه تا زمان اجرای توافق آزاد خواهد شد.
ظریف در پاسخ به سوال خبرنگاری در خصوص نقض تعهد غربیها گفت: براساس توافقی که صورت گرفته سازوکاری در نظر گرفته شده که اگر این کشورها نقض عهد کنند ایران میتواند به سرعت به برنامه خود بازگردد. سرعت بازگشت ایران به برنامه های قبلی خود و کنار گذاشتن تعهدات به هیچ وجه کمتر از سرعتی که طرف مقابل می تواند بازگردد نخواهد بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: امیدوارم همه همکارانم بیش از آنکه درباره نقض توافق صحبت کنند به این توجه کنند که روی این توافق 22 ماه زحمت کشیده شده است.
وی گفت: یقین دارم آمریکا و دیگر اعضای 1+5 میدانند که اگر تحریمها مجدداً برقرار شود که به این سادگی نخواهد بود؛ تحریمها نمیتوانند هیچ فایده سیاسی برای آنها داشته باشند.
ظریف با اشاره به تحریمهای اعمال شده علیه ایران خطاب به طرف غربی گفت: مردم ایران مردم بزرگوار و مقاومی هستند که در مقابل تحریم و فشار مذاکره میکنند و در برابر تکریم نیز با احترام برخورد میکنند.
ظریف در پاسخ به سوال دیگری در خصوص توئیتهایی که این مدت میکرد نیز گفت: تفاوتها و فراز و نشیبهایی در موضع گیریها بود که نیاز بود تذکرات لازم داده شود.
وزیر خارجه در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص اینکه آیا امکان مذاکرات با آمریکاییها در خصوص موضوعات دیگر وجود دارد نیز گفت: آمریکاییها یک فرصت استثنایی دارند که با اقدامات خودشان بی اعتمادی متراکمی که مردم ما از 28 مرداد تا حمایت آمریکا از رژیم صدام را به یاد دارند با حسن اجرای این توافق کاهش دهند.
وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری خاطرنشان کرد: اگر آمریکاییها به درستی عمل کنند این امکان وجود دارد که سایر موارد را بررسی کنیم و اگر درست عمل نکنند فرصت تاریخی است که از دست میدهند.
ظریف در خصوص سایر موارد نیز گفت: بستگی به این دارد که مقامات عالی نظام چه چیزهایی را در جهت مصالح کشور تشخیص دهند و ما همه به عنوان مجریان سیاست خارجی در این زمینه هماهنگی کنیم.
سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هستهای نیز گفت: پشت این 150 صفحه صدها ساعت فشار و جنگ اعصاب و ... است. هیچ جا نمی شود درباره صدها ساعتی که شما عکاسان و خبرنگاران منتظر بودید و تلاش کردید چیزی نوشت یا چیزی گفت و 150 صفحه محصول همه تلاشهای شما نیز هست. اینبار در مدیریت رسانهای خیلی خوب عمل کردیم.
معاون وزیر خارجه از خانم افخم و همه خبرنگاران نیز تشکر کرد و افزود: دیپلماسی رسانهای در کنار دیپلماسی هستهای خوب عمل کرد. (خبرگزاری صدا و سیما)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد