این حادثه زمانی رخ داد که سیاهپوستان در این کلیسا در حال نیایش بودند. با توجه به کشتارهای نژادپرستانه از همان ابتدای پخش خبر هیچ جای تعجبی نداشت که عامل این قتل عام یک فرد سفیدپوست باشد؛ فردی که گفته میشود ابتدا در بین دعاکنندگان حضور پیدا کرد و سپس آنها را به گلوله بست. با دستگیری مظنون اصلی این قتل عام، جزئیات بیشتری از این حادثه در رسانههای آمریکا منتشر شده است .
به گزارش منابع خبری، نیروهای پلیس پس از 14 ساعت جستجو توانستند عامل اصلی را در 300 کیلومتری محل حادثه دستگیر و به چارلستون باز گردانند. وی فردی 21 ساله به نام دیلان استورم روف است. ماجرا از این قراربوده است که روف پنجشنبه وارد کلیسا شده و حدود یک ساعت در میان جمعیتی مینشیند که در حال خواندن انجیل بودند. پس از گذشت یک ساعت، ناگهان او اسلحه خود را بیرون آورده و به سمت حاضران در کلیسا شلیک میکند. بر اثر شلیک گلولههای او 9 نفر از جمله سه زن و شش مرد کشته میشوند. یکی ازمجروحان پس از انتقال به بیمارستان و به دلیل شدت جراحات جان داد. کشیش این کلیسا نیز در میان کشتهشدگان قرار دارد.
روف پس از این کشتار بسرعت از محل متواری شد. نیروهای پلیس با حضور در محل کلیسای امانوئل و بررسی دوربینهای مختلف تصویر روف را در سطح شهر منتشر کردند. چند ساعت پس از این حادثه یکی از بستگان روف او را شناسایی و هویتش را برای نیروهای پلیس فاش کرد. بنا به گفته وی، روف چند ماه پیش و در سالگرد تولد بیست و یک سالگی خود یک تفنگ کالیبر 45 را از پدرش به عنوان هدیه دریافت کرده بود.
پس از دستگیری روف، دادگستری آمریکا اعلام کرد احتمال دارد این کشتار «جرمی بر پایه تنفر» باشد. جرم بر پایه تنفر اشاره به جرم یا جنایتی دارد که از روی تعصب نژادی، مذهبی، جنسیتی و یا از این دست انجام میشود . طبق آمارها در سال ٢٠١٣ در آمریکا ۳۵۶۳ جرم بر پایه تنفر ثبت شده است که دو سوم آنها جرایمی علیه سیاهپوستان یا آمریکاییهای آفریقاییتبار بوده است.
سابقه سیاه در نژادپرستی
با مشخص شدن هویت عامل این کشتار، دوستان و نزدیکان وی اطلاعاتی در مورد او منتشر کردند که حکایت از سوابق و دیدگاههای نژادپرستانه او دارد. جوزف میک، از دوستان دوران کودکی روف به آسوشیتدپرس گفت: این دو هیچگاه در موضوعات مربوط به مسائل نژادی بحثی نداشتند تا این اواخر که روف به میک گفته بود سیاهپوستان در حال تسلط بر جهان هستند و یک نفر باید برای سفیدپوستان کاری کند. میک ادامه داد روف خواهان جدایی میان سیاهان و سفیدان بود. شبکه خبری ان بی سی نیز گفتوگویی با دالتون تایلر، از هم اتاقیهای روف داشت. بنا به گفته تایلر، روف از مدتها پیش به دنبال اجرای چنین اقدامی بود. وی افزود: «روف گفته بود یک جنگ داخلی میان سفید پوستان و سیاهپوستان به راه خواهد انداخت و سپس خودش را خواهد کشت.»
جان مولینز، از دوستان دوران دبیرستان روف نیز به «دیلی بیست» گفت: روف فردی خشن بود و مواد مخدر سنگینی مصرف میکرد. وی ادامه داد روف حرفهای نژادپرستانه زیادی نیز بر زبان میآورد. بنا به گزارش روزنامه گاردین این جوان 21 ساله تا پیش از این دو بار توسط نیروهای پلیس دستگیر شده بود.
همچنین در تصویری که از دیلان روف در فیسبوک منتشر شده پرچم آفریقای جنوبی و رودزیا (زیمبابوه کنونی) در زمان حکومت اقلیت سفیدپوست بر سیاهپوستان روی پیراهن او دوخته شده است.
واکنش اوباما
به دنبال این حادثه، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در کنفرانسی خبری ضمن ابراز همدردی با خانوادههای قربانیان کلیسای امانوئل گفت: این مایه تاسف است که خشونتهایی از این دست در دیگر کشورهای پیشرفته دنیا رخ نمیدهد. اوباما در اظهارات خود اعلام کرد کشیش کشته شده در این حمله را از نزدیک میشناخته است . وی همچنین خواستار تشدید قوانین حمل سلاح به منظور جلوگیری از قتلهای مشابه شد. البته این نخستین مرتبه نیست که رئیسجمهور آمریکا چنین درخواستی را مطرح میکند. طی یک سال گذشته و با کشته شدن تعدادی از شهروندان سیاهپوست به دست نیروهای پلیس سفیدپوست، اوباما چنین حرفهایی را زده بود اما تاکنون هیچ اقدام موثری در این زمینه انجام نداده است.
هیلاری کلینتون نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز در یک سخنرانی انتخاباتی فاجعه تیراندازی در این کلیسا را محکوم کرد. کلینتون روز پیش از این حمله جهت جمع آوری کمک برای ستاد تبلیغاتی و سخنرانی انتخاباتی در چارلستون بود.
روز پنجشنبه نیز مردم معترض واشنگتن در میدان معروف دوپونت که یکی از پر رفت و آمدترین میادین پایتخت است، در حمایت از سیاهپوستان به قتل رسیده تجمع کردند. در این تجمع پلاکاردهایی در دست مردم بود که روی آنها نوشته شده بود: «زندگی سیاهپوست هم ارزش دارد» و «از تمام سفیدپوستان میخواهیم که این عمل تروریستی را محکوم کنند». در ادامه این برنامه از شرکتکنندگان خواسته شد به احترام 9 نفر کشتهشده یک دقیقه سکوت کنند. سپس حاضرین شمعهای خود را مقابل عکسهای کشتهشدگان گذاشتند. از روز پنجشنبه نیز عده زیادی در اطراف کلیسای امانوئل تجمع کرده و به یاد قربانیان این حادثه دعا خواندند. این دومین حادثه قتل سیاهپوستان طی چند ماه گذشته در این منطقه است. حدود سه ماه پیش نیز یک فرد سیاهپوست به نام والتر اسکات به ضرب گلوله نیروهای پلیس کشته شد. کلیسای امانوئل از زمان آغاز نژادپرستی در آمریکا, مرکز و عامل اصلی مقاومت سیاهپوستان در برابر گروه معروف «برتری نژادان سفید» در ایالات متحده بوده است. مارتین لوتر کینگ، رهبر سیاهپوستان آمریکایی نیز در سال 1962 یکی از سخنرانیهایش را در این کلیسا انجام داد.
حسین خلیلی / گروه بینالملل
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد