قاچاقچیان‌ سینمایی ‌مشغول‌ کارند

به گزارش جام‌جم، معضل قاچاق فیلم حدود دو دهه است که به موضوعی بحرانی در سینمای ایران تبدیل شده و هنر هفتم وطنی را با مشکلات و مصائبی جدی مواجه کرده است. این امر در چند سال اخیر با گسترش فضای مجازی و پیشرفت و فراگیر شدن اینترنت وارد مرحله جدیدی شده و بازار دانلود غیرقانونی و غیرمجاز فیلم‌های سینمایی ایران را حسابی داغ کرده است.

پدیده زشت قاچاق فیلم البته فقط مختص به سینمای ایران نیست و در همه جای جهان وجود دارد و هر روز هم رونق بیشتری می‌گیرد. جدیدترین فیلم‌های هالیوود و سطح اول سینمای جهان تنها اندکی پس از اکران، با بالاترین کیفیت روی سایت‌های مختلف غیرمجاز برای دانلود قرار می‌گیرند. سایت‌های غیرمجاز فارسی زبان درهمین کشور خودمان هم به وفور در این زمینه فعالیت می‌کنند و به خاطر تلاش شبانه‌روزی آنها، تازه‌ترین فیلم‌های سینمای جهان را از سایت‌های سارق خارجی، خیلی زود و حتی گاهی در زمان اکران، کپی و با گروه‌هایی که در اختیار دارند، آنها را زیرنویس فارسی می‌کنند و در طرفه‌العینی روی خروجی سایت‌ها برای دانلود غیرمجاز قرار می‌دهند.

طبیعی است که مردم هنردوست و علاقه‌مند به سینمای ما هم ترجیح می‌دهند به جای این‌که هر فیلم قاچاق دی‌وی‌دی را از خیابان‌ها و از دستفروش‌ها به قیمت‌های 2000تا3000هزار تومان بخرند، آن را از خانه خود و بدون پرداخت هزینه دانلود و تماشا کنند.

این عمل گرچه ناپسند است و جزو مصادیق سرقت محسوب می‌شود و به هر طریق ضرر و زیانی به صاحبان اثر وارد می‌کند، اما در مقابل سرقت و دانلود غیرمجاز فیلم‌های سینمای ایران اصلا به حساب نمی‌آید. سازوکار فیلم‌های هالیوودی و سطح اول سینمای جهان به قدری در مباحثی همچون تولید و توزیع درست است که حتی این حجم از دانلود غیرمجاز در سراسر دنیا، گزند آنچنانی به تهیه کننده آن فیلم‌ها نمی‌رساند و صاحبان صنعت سینما سود فراوان خود را از فروش قانونی فیلم‌هایشان می‌برند، اما همین روش‌های رایگان و زشت تماشا برای محصولات سینمای ایران زهری کشنده است. چراکه همگان از معضلات ساخت و تولید فیلم درایران خبر دارند و می‌دانند عوامل یک فیلم برای به ثمر رساندن آن چه مصائبی را از سر می‌گذرانند. وقتی فیلم ایرانی بسختی امکان نمایش مناسب و فارغ‌البال پیدا می‌کند و درصورت اکران هم به زحمت می‌تواند هزینه ساخت خود را برگرداند، قاچاق آن و دانلود غیرمجاز آن می‌تواند براحتی حاصل زحمات سازنده‌هایش را برباد دهد و آنها را با مشکلات جدی مالی مواجه کند. مصادیق مختلف این مساله، مجموع سینمای ایران را با بحرانی جدی روبه‌رو می‌کند که کمر راست کردن از زیر آن به این راحتی‌ها نیست.

آماری که دبیرکل ستاد صیانت و مبارزه با تکثیر و عرضه غیرمجاز آثار سینمایی و سمعی و بصری در این خصوص مطرح می‌کند، بسیار تعجب‌آور و درعین حال تاسف‌بار است. مصطفی ابطحی در گفت‌وگویی که بتازگی با خبر شبکه سوم سیما انجام داد، درآمد قاچاق و دانلود غیرمجاز فیلم‌های سینمای ایران را چند برابر فروش سالانه فیلم‌ها در سینماها عنوان می‌کند و می‌گوید: گردش مالی اکران سالانه سینمای ایران، 50 میلیارد تومان است، اما آمار درآمدی که مافیای قاچاق آثار سینمایی و سمعی و بصری کسب می‌کنند، رقمی معادل 350 تا 500 میلیارد تومان برآورد شده است.

این مقام مسئول درخصوص نحوه کسب درآمد این سایت‌ها هم چنین توضیح می‌دهد: سایت‌های غیرمجاز با ارائه رایگان یک فیلم، تعداد مراجعه‌کنندگان خود را افزایش می‌دهند و درآمد خودشان را از طریق فروش غیرمستقیم کالاهای دیگر کسب می‌کنند.

ابطحی ادامه می‌دهد: ستاد صیانت از آثار سینمایی این سایت‌ها را مسدود می‌کند، اما این سایت‌ها پس از هر بار مسدود شدن با شگردهای دیگر در دنیای مجازی، بار دیگر راه‌اندازی می‌شوند تا جایی که برخی از این سایت‌ها بیش از 5000 بار مسدود شدند، ولی باز هم راه‌اندازی می‌شوند.

این عدد و ارقام در حالی از سوی دبیرکل ستاد صیانت و مبارزه با تکثیر و عرضه غیرمجاز آثار سینمایی و سمعی و بصری مطرح شده که حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی چه در دفترچه سیاستگذاری سال 94 این نهاد و چه در صحبت‌های اخیرش، بر لزوم مبارزه با قاچاق فیلم در سال جاری تاکید کرده و از توجه جدی به شبکه نمایش خانگی سخن گفته است.

سه روز پیش مصطفی ابطحی در مراسم تجلیل از داوران بخش بین‌الملل سی و سومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر از اقدامات مناسب درخصوص مبارزه با قاچاق فیلم خبر داد و گفت: درباره دانلود فیلم‌های غیرمجاز از سایت‌های اینترنتی اقدامات مناسبی صورت گرفته است و از تهیه‌کنندگان سینما می‌خواهیم اگر مشکلاتی در این حوزه برایشان به وجود آمده است آن را مطرح کنند تا برای احقاق حقشان اقدام کنیم.

او از جمع‌آوری 5/2میلیون نسخه غیرمجاز سمعی و بصری سخن گفت و افزود: موسسه ویدئو رسانه در برقراری ارتباط با نهادهای نظارتی و نیروی انتظامی فعالیت مناسبی را در این مدت داشته است.

ابطحی اظهار کرد: نباید درآمد سینمای فاخر ما خوراک قاچاقچیان فرهنگی شود. امیدوارم با اقداماتی که صورت داده‌ایم آخرین میخ را بر تابوت قاچاق اقلام هنری بزنیم.

مدیرعامل موسسه رسانه‌های تصویری، به عنوان مهم‌ترین بازوی شبکه نمایش خانگی هم که چند بار در مقاطع مختلف با جام‌جم در این خصوص سخن گفته، خرید فیلم قاچاق و دانلود غیرمجاز فیلم‌های سینمای ایران را غارت و چپاول سینماگران می‌داند.

حسین مسافرآستانه می‌گوید: دانلود غیرقانونی و تکثیر غیرمجاز ضربه‌های جبران‌ناپذیری را به موسسات شبکه نمایش خانگی و صاحبان آثار وارد می‌نماید و اقتصاد سینمای ایران را با بحرانی جدی مواجه می‌کند. برای همین مبارزه با این پدیده زشت امری ضروری است و باید با همکاری نهادهای ذیربط گام‌های اساسی دراین خصوص برداشت.

دبیر جشنواره فیلم‌های ویدئویی یاس در ادامه به برنامه‌های کوتاه مدت و بلندمدت درخصوص مبارزه با قاچاق فیلم و دانلود غیرمجاز آثار اشاره می‌کند و می‌افزاید: امیدوارم بزودی با به‌رسمیت شناختن قانون کپی رایت، اقدامات بیشتر و جدی‌تری درخصوص حفظ حقوق هنرمندان انجام دهیم. ضمن این‌که همچنان نیاز داریم بیش از پیش درباره فرهنگسازی در این زمینه و تشویق مردم فهیم کشورمان برای پرهیز از خرید آثار قاچاق و دانلود غیرقانونی فیلم‌ها کار کنیم.

باید دید با این صحبت‌ها و نیات خیری که سازمان سینمایی، ستاد صیانت و مبارزه با تکثیر و عرضه غیرمجاز آثار سینمایی و سمعی و بصری، شبکه نمایش خانگی، موسسه رسانه‌های تصویری و افراد مسئول در این زمینه دارند، چه زمانی فیتیله این معضل خانمانسوز سینمای ایران پایین کشیده می‌شود و فیلمسازان و تهیه‌کننده‌ها نفسی براحتی می‌کشند، اما آنچه مسلم است باوجود همه تلاش‌ها و اقداماتی که تاکنون صورت گرفته، قاچاقچیان و هنجارشکنان فرهنگی روز به روز راه‌های جدید سرقت را می‌آزمایند و به‌قول دبیر ستاد صیانت و مبارزه با تکثیر غیرمجاز آثار، کوبیدن آخرین میخ بر تابوت آنها به این سادگی‌ها هم نیست.