به گزارش جامجم، بهمنظور شکلدهی به ائتلاف غربی علیه داعش، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا به خاورمیانه سفر کرده و این در حالی است که او پیش از آغاز این سفر با تاکید بر ضرورت تشکیل بزرگترین ائتلاف ممکن در دنیا برای مقابله با داعش اعلام کرده است: «تقریبا همه کشورها نقشی در از میان بردن تهدیدی که داعش ایجاد کرده، ایفا خواهند کرد.»
اما کری در حالی از نقش «تقریبا همه کشورها» در این ائتلاف سخن گفته که جنیفر ساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره حضور ایران در ائتلاف ضدداعش گفته است: «فکر نمیکنم ما بهطور رسمی آنها را مشارکت داده باشیم. کشورهایی در این ائتلاف حضور دارند و ما حرفی درباره ایران نزدهایم. برخی کشورهای عضو اتحادیه عرب در این ائتلاف هستند.»
هرچند گفته شده اوباما قرار است امروز طرح خود را برای مبارزه با تروریسم به کنگره ارائه کند، با این حال به نظر میرسد پشت پرده شکلدهی به این ائتلاف آن هم بدون مشارکت ایران، افزایش دور تازهای از فشار واشنگتن بر دولت بشار اسد در سوریه باشد.
به همین دلیل است که ساکی در نشست خبری خود گفته است: «بگذارید موضوعی را که از مدتها پیش بهطور شفاف بیان شده است بار دیگر اعلام کنم که اسد مشروعیت خود را در سوریه از دست داده و باید برود. معتقد نیستیم سوریه بتواند تحت رهبری وی باثبات شود.»
بر اساس همین گمانهزنیهاست که وزیر امور خارجه روسیه تاکید کرده است ائتلافی که ناتو برای مبارزه با داعش بدون مشارکت «روسیه، ایران و سوریه» تشکیل میدهد، براساس معیارهای دوگانه است.
به گزارش واحد مرکزی خبر و به نقل از شبکه تلویزیونی روسیا الیوم، سرگئی لاوروف تصریح کرده «مبارزه با تروریسم مستلزم کنار گذاشتن سیاست یک بام و دو هوا و همچنین سیاست تمایز قائل شدن میان تروریستهاست.
باید سیاستی یکپارچه، مشترک و بدون استانداردهای دوگانه برای مبارزه با تروریسم اتخاذ شود.» او بصراحت گفته «نمیتوان به موازات درخواست برای کنار رفتن بشار اسد از قدرت، با تروریسم در سوریه مبارزه کرد. ما خواستار آن هستیم که هیچگونه مداخله خارجی در کشورها بدون موافقت دولتهایشان صورت نگیرد.»
آمریکا صداقت خود را اثبات کند
اعلام تشکیل ائتلاف جهانی علیه داعش که کلید آن همزمان با سفر جان کری به اردن و عربستان زده شده است، در داخل کشورمان نیز بازتاب وسیعی داشته است.
در همین باره حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رئیسجمهور در صفحه شخصی خود در توییتر با اشاره به ائتلاف تازه غرب برای مبارزه با تروریسم تکفیری تلویحا به شروط تهران برای موفقیت این ائتلاف اشاره کرد و نوشت: گام اول غرب و حامیان قبلی ترور، در مبارزه با تروریسم، اثبات صداقت دراین مبارزه است. او همچنین در توییت خود، خواستار احترام ائتلاف غربی علیه داعش به مرزهای سیاسی و خواست مردم منطقه شده است.
این همان نکتهای است که پیش از این علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان نیز بر آن تاکید کرده و گفته بود: هرگونه ائتلاف منطقهای و بینالمللی به بهانه مبارزه با تروریسم، بدون در نظر گرفتن منافع و ملاحظات سیاسی و امنیتی کشورهای منطقه محکوم به شکست است.
او یادآوری کرده است: اصل عدم مداخله کشورهای فرامنطقهای و همکاری مشترک منطقهای برای ایجاد امنیت و ثبات نباید تحتالشعاع شعار مبارزه با تروریسم قرار بگیرد. شمخانی همچنین وجود برخی نشانههای نگرانکننده در اظهارات و اقدامات کشورهای غربی در قبال بحران جاری در کشور عراق را از دلایل نمایشی و غیرصادقانه بودن شعار مبارزه با تروریسم عنوان کرده بود.
بدبینیها به هدف واقعی آمریکا از ادعای مبارزه با داعش آن هم در شرایطی که این کشور قریب به سه سال در قبال جنایات این گروه در سوریه سکوت کرده بود، بهاندازهای است که دیروز نایب رئیس اول مجلس خبرگان رهبری نیز ادعای آمریکا برای مقابله با داعش و گروههای تکفیری را کذب و منافقانه دانست.
آیتالله هاشمیشاهرودی در دیدار با جمعی از روحانیون و ائمه جماعات تهران تصریح کرد: آمریکا و دیگر دستنشاندههای آن در منطقه میخواهند خود را از جنایات وحشیانه تکفیریها مبرا کنند و آنها را نتیجه طبیعی بیداری اسلامی و تفکر اسلامی در جهان قلمداد کرده و چهره نورانی اسلام را که دین عدل و قسط و انسانیت و وحدت است را مخدوش کنند.
«نه» تهران به یک دعوت اروپایی
تاکید آمریکا بر حضور نیافتن ایران در ائتلاف علیه داعش و همزمان اظهار بیاعتمادی کشورمان به اهداف واشنگتن در این خصوص، در حالی است که خبرگزاری تسنیم نوشته است: وزیر امور خارجه دانمارک با مأموریت ارائه درخواست به مسئولان جمهوری اسلامی ایران برای پیوستن به ائتلاف تشکیل شده برای مقابله با تروریسم تکفیری در عراق به ایران سفر کرده بود و مسئولان کشورمان ماهیت ائتلاف تشکیل شده را بهدلیل نمایشی بودن، فقدان صداقت دانسته و رفتار دوگانه برخی اعضای آن را زیرسوال برده و بر نقش محوری و اراده قاطع جمهوری اسلامی برای مبارزه واقعی با تروریسم تاکید کردهاند.
این خبرگزاری این گمانه را مطرح کرده که اظهارات سخنگوی کاخ سفید با عنوان اینکه جایی برای ایران در ائتلاف مبارزه با تروریسم وجود ندارد، واکنش به پاسخ ارائه شده از سوی ایران بوده و استفاده از رویکرد «فرار به جلو» است.
بدبینی رسانههای آمریکایی به نتیجه راهبرد اوباما
همزمان با افزایش بدبینیها به اهداف ائتلاف غربی ضدداعش، رسانههای آمریکایی نیز نسبت به نتیجهبخش بودن تشکیل این ائتلاف ابراز تردید کرده و نسبت به تبعات شکست احتمالی واشنگتن، هشدار میدهند.
در همین رابطه نیویورکتایمز در سرمقاله خود نوشته است: «اوباما باید بهطور واضح به آمریکاییها توضیح دهد که حملات هوایی علیه داعش در سوریه چگونه با یک استراتژی گسترده علیه آن سازگاری دارد و این حملات چطور میتواند موفقیتآمیز باشد و چگونه میتوان بدون استفاده از بشار اسد رئیسجمهور سوریه که مورد حمله داعش و دیگر نیروهای سنی مخالف قرار دارد، این حملات را عملی کرد؛ اوباما همچنین باید به مردم آمریکا توضیح دهد که آمریکا چطور میتواند در عین حرکت تهاجمیتر علیه داعش، از گرفتاری در یک منجلاب نظامی دیگر جلوگیری کند.»
به این ترتیب بهنظر میرسد طرح ائتلاف غرب علیه داعش حتی پیش از تشکیل با ابهاماتی جدی مواجه بوده و اکنون باید دید کاخ سفید برای رفع مشکلات پیشروی این ائتلاف، توصیههای ایران را برای تن دادن به چارچوبی مشخص برای مبارزه با افراطیگری در منطقه براساس طرحی که سال گذشته حسن روحانی به مجمع عمومی سازمان ملل متحد ارائه کرد خواهد پذیرفت یا نه.
توصیههایی که ابوطالبی دیروز در توییتر خود نوشته روحانی در اجلاس شانگهای جزئیات بیشتری از آن ارائه خواهد کرد.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد