تأملی در باب مناظره سینمای جشنواره‌ای

موضوع مورد بحث، سینمای جشنواره‌ای بود و البته با مهمانانی برجسته؛ سینماگرانی که هر کدام در عرصه سینما صاحب تفکر و اندیشه هستند، مسعود جعفری جوزانی، ابوالحسن داوودی، منوچهر شاهسواری، پرویز شیخ‌طادی و اکبر نبوی  که با حضور در استودیوی برنامه «مناظره» به بررسی جوانب مختلف سینمای جشنواره‌ای پرداختند؛ اما ​پیشنهادی ​خاص در اول ارائه شد . جایی که ابوالحسن داوودی به موضوع این مناظره ایراد گرفت و گفت اگر قرار بود درخصوص سینما به بحث و تبادل‌نظر بنشینیم، موضوعات بسیار مهم‌تری از سینمای جشنواره‌ای وجود داشت.

در همه این سال‌ها نبود سیاست مناسب در حوزه سینما باعث شده ما نتوانیم به دیپلماسی مناسبی از حضور جشنواره‌ای دست پیدا کنیم و همه می‌دانیم رویکرد بسیاری از جشنواره‌ها، بخصوص جشنواره‌های مهم اروپایی دیگر هنر برای هنر نیست و آنها نیز از انتخاب فیلم‌ها اهداف سیاسی و اجتماعی را دنبال می‌کنند و سینمای ایران نیازمند یک نقشه راه تمام‌عیار برای حضور بین‌المللی است (کاری که جواد شمقدری سعی‌ کرد در راستای ریل‌گذاری خود آن را انجام دهد.) باید قبول کرد نظر ابوالحسن داوودی در این زمینه کاملا درست بود و واقعا مشکل امروز سینمای ایران، سینمای جشنواره‌ای نیست.

سینمای امروز ایران بیش از آن که بخواهد تصمیم بگیرد حضور در جشنواره‌ها بد است یا خوب، یا این که نوع نگاه فیلمساز باید چگونه باشد، نیازمند آن است که مشکلات درونی خود را حل کند. سینما در خودش هزاران مشکل ریز و درشت دارد، حال چگونه می‌تواند به موضوعی فکر کند که در این شرایط جزو اولویت‌های آخرش باشد.

سینمای ایران به لحاظ تکنیک، محتوا و میزان تولید، جزو ده کشور برتر دنیا به حساب می‌آید و از همان سال‌های آغازین حضور بین‌المللی خود در دهه 1340(با برخی از آثار مستند و موج نوی سینمای ایران) تا امروز توانسته در عرصه بین‌الملل مطرح باشد، اما همان طور که مسعود جعفری جوزانی هم در این برنامه عنوان کرد به هیچ عنوان نمی‌توان حضور بین‌المللی یک فیلمساز را به نسبت فیلمساز دیگری فضیلت به حساب آورد، ولی آنچه می‌تواند به سینمای یک کشور فضیلت و اعتبار ببخشد در کنار جوایز بین‌المللی، سالن‌های پر از تماشاگر، گیشه‌های پررونق و محصولات باکیفیتی است که سینمای ایران امروز بیش از هر زمان دیگری محتاج آن است.

بنابراین در شرایطی که سینمای ایران حتی به نسبت کشورهای همسایه با کمترین تعداد سالن استاندارد مواجه است و هزینه‌های تولید در آن روز به روز افزایش می‌یابد و تماشاگران نسبت به دهه‌های قبل علاقه‌ای به سینما رفتن ندارند، اولویت امروز سینمای ایران آشتی دادن دوباره مخاطب با هنر هفتم است و پس از آن با یک نقشه راه و استفاده درست از دیپلماسی فرهنگی باید به فکر چگونگی حضور در جشنواره‌های سینمایی باشیم.

اشکان منصوری